معرفی شهرستان شوش|تاریخچه شوش؛
کهن ترین شهر ایران
شوش کهنترین شهر جهان حدود 5 هزار سـال پیش از میلاد به عنوان کانون مذهبی ساکنان دشت اطراف بنیاد نهاده شد. این شهر بـاستانی به این علت که از آغاز حیات آن تاکنون زندگی شهری در آن جریان دارد به عنوان کهن ترین شهر جهان شناخته شده است. این شهر در سال ۱۳۲۹ به بخش تبدیل شد، شهر باستانی شوش از مراکز تمدن قدیم، از معروفترین شهرهای دنیا، پایتخت چند هزار ساله مملکت ایلام و همچنین پایتخت زمستانی امپراطوری هخامنشی بوده است.
نام: شوش
نام های پیشین: سوس، سوزیانا
نامهای دیگر: شوش دانیال
استان: خوزستان
مساحت شهر: 3577 کیلومتر مربع
جمعیت شهر: 59161 نفر (1390)
تحول جمعیتی شهر در صد سال اخیر:
نتايج سرشماريها نشان ميدهد در دورة 45-1335 بالاترين نرخ رشد جمعيت مربوط به شهر شوش واقع در شمال خوزستان با نرخي معادل 2/12 درصد و پايينترين نرخ رشد مربوط به هويزه در غرب استان معادل 2- ثبت شده است. در دوره 55-1345 شاهد تحول بيشتري در جمعيت شهري استان هستيم. در اين دوره علاوه بر اين كه همه شهرهاي استان رشد مثبت را تجربه ميكنند، بيشترين درصد رشد براي اروندكنار با 3/97 درصد و پايينترين نرخ رشد معادل 7/0 درصد براي آبادان به ثبت ميرسد.
در دهه 65-1355 به دليل وقوع جنگ تحميلي شهرهاي آبادان، خرمشهر، بستان و حميديه تخليه و هويزه رشدي منفي معادل 1/9- پيدا مي كند و دو شهر رامشير و ايذه رشدي جمعيتي معادل 12 درصد را تجربه ميكنند. در دهه 75 –1365 بدليل پايان جنگ و آغاز دوره بازسازي، شاهد بازگشت جمعيت مهاجر به استان، استقرار جمعيت و شروع روند تحولي جديد در مناطق و شهرهاي مختلف استان هستيم. نسبت شهرنشيني در کشور از سال 1335 تا 1375 به فاصله هر ده سال برابر 6/31، 9/37، 47، 2/54، 3/61 درصد بود.
توجه به آمار نشان ميدهد که نسبت جمعيت شهرنشين به کل جمعيت (شامل جمعيت روستانشين و عشاير) از دهه 1350 بهطور فاحشي رشد داشته است. اين نسبت در استان خوزستان به ترتيب برابر 1/48، 2/51، 4/57، 5/62 درصد بوده است. مقايسه نسبت شهرنشيني کشور و استان خوزستان نشانگر بالا بودن نسبت شهرنشيني استان نسبت به متوسط کل کشور در همه دورهها است.
نسبت شهرنشيني هر استان تحت تأثير تعداد و جمعيت شهرهاي آن استان است. جمعيت شهرنشين استان خوزستان در سالهاي 1335 تا 1375 به ترتيب، 5/7، 2/6، 1/6، 8/4، 5/4 درصد جمعيت شهرنشين کشور را تشکيل ميداده است. تعداد شهرهاي استان نيز نشانگر افزايش آنها در فاصله زماني بين سالهاي 1335 تا 1375 است. تعداد شهرهاي استان به ترتيب برابر 15، 18، 23، 24 و 28 شهر است. (تعداد شهرهاي استان در سال 1384 برابر 43 شهر است) (وبسایت آذریها / تحلیل جامعه شناختی تحولات جمعیتی در خوزستان).
مساحت استان: 64,057 کیلومتر مربع
جمعیت شهرستان: 192162 (1390)
جمعیت استان: 4,531,720 (1390)
ترکیب شهرستان(تعداد و اسامی شهرها، و تعداد روستاها):
• بخش مرکزی
دهستان بن معلی
دهستان حسین آباد
شهرها: شوش و حر
• بخش شاوور
دهستان آهودشت
دهستان سیدعباس
دهستان شاوور
شهرها: الوان
• بخش فتحالمبین
دهستان چنانه
دهستان سرخه
کوچکترین و بزرگترین شهرهای استان از لحاظ جمعیتی:
اهواز با 1,112,021 نفر جمعیت بزرگترین و زهره با 1277 نفر جمعیت کوچکترین شهرهای استان خوزستان هستند.
ترکیب استان (تعداد و اسامی شهرها و شهرستان ها):
استان خوزستان شامل 25 شهرستان به شرح زیر است:
آبادان، شوش، امیدیه، اندیمشک، اهواز، ایذه، باغ ملک، دشت آزادگان، ماهشهر، بهبهان، گتوند، دزفول، خرمشهر، شادگان، رامشیر، رامهرمز، هویزه، هندیجان، شوش، شوشتر، باوی، اندیکا، لالی، مسجد سلیمان، هفتگل
فهرست شهرهای استان خوزستان پیش از سرشماری سال 1390 که شامل 61 شهر است:
اروند کنار، الوان، امیدیه، اندیمشک، اهواز، ایذه، آبادان، آغاجاری، باغ ملک، بستان، بندر امام خمینی، ماهشهر، بهبهان، ترکالکی، جایزان، جنت مکان، چغامیش، چمران، چوبیده، حر، حسینیه، حمزه، حمیدیه، خرمشهر، دارخوین، دزآب، دزفول، دهدز، رامشیر، رامهرمز، رفیع، زهره، سالند، سردشت، سماله، سوسنگرد، شادگان، شاوور، شرافت، شوش، شوشتر، شیبان، صالح شهر، صالح مشطت، صفی اباد، صیدون، قلعه تل، قلعه خواجو، گتوند، گوریه، لالی، مسجد سلیمان، مشراگه، ملاثانی، میانرود، میداوود، مینوشهر، ویس، هفتگل، هندیجان، هویزه
فاصله شهر با مرکز استان: شوش در 115 کیلومتری شمال غربی اهواز قرار دارد.
فاصله شهر با تهران: شوش در فاصله 766 کیلومتری جنوب غرب تهران واقع شده است.
فاصله و نسب جغرافیایی شهر با شهرهای مهم نزدیک:
شوش در 115 کیلومتری شمال غربی اهواز، 24 کیلومتری جنوب غربی دزفول، 38 کیلومتری جنوب اندیمشک، 217 کیلومتری جنوب غرب لرستان، 563 کیلومتری غرب شهرکرد، 552 کیلومتریی شمال غرب بوشهر و 133 کیلومتری شمال شرق دشت آزادگان قرار دارد.
ترکیب زبانی و قومی شهر:
غالب مردم ساکن در شوش که از سه نژاد عرب ، لر (کوچک یا لرستانی ) و دزفولی هستند به چهارلهجه یا زبان عربی ،لری ،دزفولی و فارسی صحبت می کنند که البته ذکر این نکته بسیار مهم است که بدلیل اختلاط فرهنگی که پیشتر در باره آن ذکر شد تلفظ بعضی از کلمات را در فرهنگهای همسایه براحتی دیده می شود بطور مثال چون برای خیلی از خوانندگان این مطالب لهجه دزفولی مجهول است نسبت به دو گویش عربی ولری به آن توجه می شود و مثال آورده تا برای شما فهم آن بهتر باشد، در منطقه کرمانشاه و روستاهای اطراف آن به زبان محلی تپه را مانند دزفولی ، چغا می گویند و یا در اورمیه کوچه را مانند آنان کیچه یا مانند کردها زن وفرزند را مال ومنال می گویند.
ترکیب اقتصادی (مشاغل و بخش های اقتصادی فعال):
حیات اقتصادی شهر شوش با احداث راه اصلی تهران – خرمشهر و راه آهن سراسری آغاز گردید. اهمیت تاریخی آن نیز موجبات توجه و جذب جهانگردان و مشتاقان زیارت بارگاه دانیال نبی را فراهم آورد به نحوی که با افزایش جمعیت این شهر در سال ۱۳۳۵ دارای شهرداری گردید و با احداث سد دز شبکه خطوط انتقال انرژی، سیستم آبیاری مدرن، ایجاد کشت و صنعتها به خصوص هفت تپه و واحدهای صنعتی متعدد منطقه شمال خوزستان به خصوص ناحیه اطراف، شهر شوش شاهد تحول اقتصادی عظیمی است که جایگاه ویژهای در اقتصاد ملی و توسعه کشور بدست آورد.
با فراهم شدن زمینههای مناسب سرمایهگذاری و توسعه فعالیتهای جدید اقتصادی در منطقه بخش خدمات ویژه بازرگانی و مبادله کالا از یک سو، خدمات بانکی و اداری از سوی دیگر گسترش یافت به نحوی که بخش عظیمی از نیروی انسانی شاغل در منطقه را به خود جذب نمود. در شهر شوش نقش بخش خدمات و بازرگانی برجسته تر از سایر بخشها است.
وجود سه رود خانه کرخه، دز و شاوور شهرستان شوش را از نظر کشاورزی در استان خوزستان ویژه و ممتاز نمودهاست، وجود پوشش گیاهی اطراف رودخانه کرخه و دز امکان ایجاد بزرگترین اماکن تفریحی منطقه را به وجود آوردهاست.
اراضی مستعد کشاورزی، رودخانههای پرآب دائمی، سفرههای آبهای زیرزمینی سطح نسبتاً وسیع جنگل در حواشی رودخانه، سواحل و آب بندهای متعدد، مراتع و مراکز کشت و صنعت در شهرستان شوش سبب شدهاند که فعالیت کشاورزی (زراعت، دامداری و صید ماهی) مهمترین فعالیت اقتصادی منطقه به شمار آید و بالاترین جمعیت فعال را به خود جذب نماید و در این میان بخش زراعت از اهمیت ویژهای برخوردار است به طوری که ۸۵ درصد شاغلین بخش کشاورزی را به خود مشغول کردهاست. شهرستان شوش به دلیل نقش بسیار زیادی که در تولید گندم و محصولات کشاورزی کشور دارد به عنوان قطب کشاورزی در جنوب غرب کشور معروف است.
ارتفاع از سطح دریا : 87 متر
سردترین و گرم ترین درجه حرارت:
در این شهر بالاترین دما در تابستان بالای ۵۳ درجه سانتیگراد و کمترین دمای ۱ درجه بالای صفر است.
منابع:
دانشنامه ویکیپدیا / شهر شوش
دانشنامه ویکیپدیا / استان خوزستان
دانشنامه ویکیپدیا / شهرستان شوش
درباره زبان و قومیت مردم شوش
وبسایت آذریها / تحلیل جامعه شناختی تحولات جمعیتی در خوزستان
همشهری آنلاین
سایت تیشینه
استان خوزستان