التهاب کبد

کبد

بزرگترین غده در بدن کبد که وزن آن از همه غده ها بیشتر یعنی نزدیک به 1500 گرم است. کبد در بدن فعالیت های حیاتی را انجام می دهد که هیچ یک از این فعالیت ها را نمی توان نادیده گرفت. یکی از مهم ترین وظایفش فرآیند مواد غذایی و سموم است که ممکن است از خود بپرسید یعنی چه؟! غذا در معده و روده هضم می شود و مواد غذایی هضم شده از طریق خون به کبد می رسد. وظیفه کبد این است که مولکول های مفید مواد غذایی به شکلی که مورد استفاده قسمت های مختلف قرار گیرند، درمی آیند. البته کبد وظایف دیگری از جمله تبدیل آمونیاک به اوره، ذخیره مواد معدنی و ویتامین ها را هم برعهده دارد.

اگر کبد نباشد، صفرا تولید نمی شود!

صفرا نقش مهمی را در بدن ایفا می کند که در کبد تولید می شود. صفرا به شکستن چربی ها و تجزیه آنها به اسید چرب که می تواند مورد استفاده بدن قرار گیرد، کمک می کند. این ماده گوارشی در کیسه صفرا ذخیره می شود.

کبد را نادیده نگیرید!

اگر کبد در بدن نباشد کمتر از 24 ساعت فرد زنده نخواهند ماند. البته ناگفته نماند که کبد تنها با 20 درصد خود قادر است به فعالیت هایش بپردازد.

سایر فعالیت های کبد:

البته فعالیت های کبد تنها به موارد بالا محدود نمی شود بلکه این عضو مهم کاربردهای دیگری هم دارد. میزان اسیدهای آمینه خون را تنظیم و آهن ذخیره می کند. پلاسمای خون پروئین های خاصی دارند که کبد قادر به تولید آنها است. همچنین آمونیاک سمی را به اوره تبدیل می کند. خون را از مواد سمی و آسیب زا به سلول های بدن، پاکسازی می کند.

چه کار کنیم تا کبدمان سالم بماند؟!

یکی از مهم ترین بیماری هایی که ممکن است سلامتی کبد را به خطر بیاندازد چرب شدن کبد است. برای همین توصیه می شود تا جایی که امکان دارد در سالم نگه داشتن کبد تلاش کنید. برای این که کبد سالمی داشته باشیم باید به این نکات توجه کنید:

فیبر را چاشنی این برنامه غذایی کنید

تغذیه سالم در سلامتی کبد نقش بسیار مهمی دارد برای همین باید افراد برای حفاظت از این عضو مهم یک برنامه غذایی اصولی داشته باشند که مهم ترین اصل در این برنامه غذایی وجود فیبر به مقدار کافی است.

دور فست فود را خط بکشید!

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که افراد از مصرف غذاهای پرچرب باید پرهیز کنند به خصوص فست فود ها. این دسته از غذاها باعث می شوند تا کبد چرب شود که کبد چرب یک خطر جدی برای این عضو مهم محسوب می شود.

آنتی اکسیدان؛ بهترین درمان

آنتی اکسیدان ها هم مانند فیبر نقش مهمی در سلامتی کبد دارند. چرا که ترکیباتی هستند که باعث حفاظت در برابر آسیب سلولی ناشی از مولکول‌هایی به نام رادیکال‌های آزاد می‌شوند. آنتی اکسیدان ها نه تنها از سلامتی کبد محافظت می کنند بلکه در درمان کبد چرب غیر الکی می توانند نقش موثری داشته باشد. بیشتر افراد تصور می کنند منظور از دریافت آنتی اکسیدان بیشتر، مصرف مکمل ها است. اما باید بدانید که فقط مکمل های خوراکی آنتی اکسیدان ندارند ، بلکه میوه ها، سبزی ها و غلات سبوس دار دارای آنتی اکسیدان بیشتری هستند.

اسیدها چرب امگا 3 را فراموش نکنید!

به غیر از فیبرها و آنتی اکسیدان ها، اسید چرب امگا 3 برای سلامتی کبد مفید است. اسیدهای چرب امگا 3 برای بدن ضروری هستند.

وزنتان را به آرامی کاهش دهید

یکی از عواملی که می تواند سلامتی کبد را به خطر بیانداز کاهش وزن ناگهانی و بدون رعایت یک برنامه غذایی اصولی است. همچنین گرسنگی های طولانی مدت است.

در انتخاب نوشیدنی دقت کنید

از خوردن بیش از حد نوشیدنی های کافئین دار بهتر است خودداری کنید. اما مهمترین نوشیدنی نباید به هیچ وجه سمت آن رفت نوشیدنی های الکلی است.

این مواد غذایی فراموش نشود!

همان طور گفته شد مهم ترین اصل برای داشتن کبدی سالم، یک برنامه غذایی درست است. برنامه غذای اصولی به برنامه ای گفته می شود که همه گروه های غذایی در آن باشد و هیچ گروه غذایی از دیگری برتری ندارد. اما خوردن میوه و سبزیجات تازه برای داشتن کبدی سالم بسیار توصیه میشود.

آیا سم زادیی کبد نیاز است؟

به طور کلی پزشکان تغذیه بر این عقیده هستند که روشی به اسم پاکسازی وجود ندارد و نیازی به این کار نیست؛ چرا که کبد همیشه در حال سم زدایی از بدن است. شما نیاز به انجام برنامه خاصی به سم زدایی ندارید چون بدن به طور طبیعی هر شب و همینطور زمانی که مریض هستید سم زدایی انجام می‎دهد. بنابراین شما برای خروج سموم از بدن‎تان تنها به آب سالم و مکانی برای استراحت و آرامش نیاز دارید. پس برای مبارزه با بیماری های کبد از همین امروز اقدام به رعایت این نکات کنید.

با هپاتیت یکی از بیماری های کبد آشنا شوید!

راهنمای جامع انواع هپاتیت؛ بیماری که مستقیما کبد شما را هدف قرار می‌دهد!

هپاتیت A

این بیماری باعث التهاب کبد می‌شود. البته این بیماری علائم خاصی ندارد اما ممکن است این علایم بیماری کبد مشاهده شوند.

یرقان (زردی چشم و پوست و ادرار تیره)

درد در ناحیه‌ی شکمی

از دست دادن اشتها

حالت تهوع

تب

اسهال

خستگی

کودکان اغلب این بیماری را با علائم کمتری دارند. ویروس هپاتیت A حدود دو هفته قبل از ظاهر شدن علائم در بدن وجود دارد و در طول هفته‌ی اول خود را نشان می‌دهد.

بیماری هپاتیت A چگونه انتشار می‌یابد؟

این بیماری اغلب از طریق آب یا غذای آلوده به ویروس انتشار پیدا می‌کند. همچنین ویروس از طریق خوردن میوه، سبزیجات، صدف خام و یخ آلوده نیز منتشر می‌شود.

چه کسانی بیشتر در خطر ابتلا به این نوع بیماری های کبد قرار دارند؟

در موارد زیر خطر ابتلا به بیماری هپاتیت A افزایش می‌یابد.

زندگی کردن با افراد مبتلا

سفر کردن به کشورهایی که هپاتیت در آن‌ها رایج است.

افرادی که مواد مخدر تزریق می‌کنند.

کودکانی که در پرورشگاه زندگی می‌کنند.

آیا اثرات طولانی مدت نیز دارد؟

معمولا ویروس هپاتیت هیچ اثر طولانی مدتی بر فرد ایجاد نمی‌کند. با توجه به تحقیقات 10% تا 15% از افراد مبتلا به هپاتیت A دارای علائمی طولانی مدت بودند و یا این علائم را در دوره‌های 6 تا 9 ماهگی داشته‌اند.

راه درمان کبد در بیماری هپاتیت A چیست؟

هیچ دارویی نمی‌تواند این بیماری را درمان کند. پزشک فقط می‌تواند با انجام آزمایش کار کبد را زیر نظر بگیرند. همچنین رژیم غذایی مناسب نیز می‌تواند به کنترل هپاتیت کمک زیادی کند.

آیا واکسن بیماری هپاتیت A وجود دارد؟

واکسیناسیون به افراد زیر توصیه می‌شود:

افرادی که به مناطق مختلف سفر می‌کنند

افرادی که مشکل لخته‌ی خون دارند

افرادی که مواد مخدر تزریق می‌کنند

کسانی که بیماری کبدی مزمن دارد

این واکسن در دوزهای مختلف استفاده می‌شود.

آیا می‌توان از بیماری های کبد مانند هپاتیت A پیشگیری کرد؟

واکسن بهترین دفاع است. اگر با فردی که مبتلا به هپاتیت A است، تماس داشته باشید، باید در عرض 2 هفته از داروی خاص به نام گلوبولین ایمنی استفاده کنید. بهداشت نیز مهم است. حتما دستتان را با آب و صابون بعد از استفاده از سرویس بهداشتی، قبل و بعد از دست زدن به مواد غذایی و بعد از تعویض پوشک بچه بشویید.

بیماری هپاتیت B

بیماری هپاتیت B یک ویروس عفونی است که کبد را آلوده می‌کند. اکثر بزرگسالانی که درگیر این بیماری می‌شوند، مدت کوتاهی بیمار بوده و سریع بهتر می‌شوند. این بیماری را هپاتیت B حاد می‌نامند. گاهی اوقات ویروس عامل اصلی عفونت طولانی مدت است که آنرا هپاتیت B مزمن می‌گویند. به مرور این ویروس به کبد آسیب می‌رساند. نوزادان و کودکانی که به ویروس آلوده شوند، احتمال گرفتن هپاتیت B مزمن بیشتری دارند.

احتمال دارد شما مبتلا به انواع بیماری های کبد مانند هپاتیت A، هپاتیت B و هپاتیت C باشید اما از آن اطلاعی نداشته باشید. اما اگر به این بیماری مبتلا باشید، احساسی مانند آنفولانزا خواهید داشت. اگر به مدت طولانی ویروس در بدن شما موجود باشد، بدن آن را پخش می‌کند.

آیا واکسن بیماری هپاتیت A وجود دارد؟

واکسیناسیون به افراد زیر توصیه می‌شود:

افرادی که به مناطق مختلف سفر می‌کنند

افرادی که مشکل لخته‌ی خون دارند

افرادی که مواد مخدر تزریق می‌کنند

کسانی که بیماری کبدی مزمن دارد

این واکسن در دوزهای مختلف استفاده می‌شود.

آیا می‌توان از بیماری های کبد مانند هپاتیت A پیشگیری کرد؟

واکسن بهترین دفاع است. اگر با فردی که مبتلا به هپاتیت A است، تماس داشته باشید، باید در عرض 2 هفته از داروی خاص به نام گلوبولین ایمنی استفاده کنید. بهداشت نیز مهم است. حتما دستتان را با آب و صابون بعد از استفاده از سرویس بهداشتی، قبل و بعد از دست زدن به مواد غذایی و بعد از تعویض پوشک بچه بشویید.

بیماری هپاتیت B

بیماری هپاتیت B یک ویروس عفونی است که کبد را آلوده می‌کند. اکثر بزرگسالانی که درگیر این بیماری می‌شوند، مدت کوتاهی بیمار بوده و سریع بهتر می‌شوند. این بیماری را هپاتیت B حاد می‌نامند. گاهی اوقات ویروس عامل اصلی عفونت طولانی مدت است که آنرا هپاتیت B مزمن می‌گویند. به مرور این ویروس به کبد آسیب می‌رساند. نوزادان و کودکانی که به ویروس آلوده شوند، احتمال گرفتن هپاتیت B مزمن بیشتری دارند.

احتمال دارد شما مبتلا به انواع بیماری های کبد مانند هپاتیت A، هپاتیت B و هپاتیت C باشید اما از آن اطلاعی نداشته باشید. اما اگر به این بیماری مبتلا باشید، احساسی مانند آنفولانزا خواهید داشت. اگر به مدت طولانی ویروس در بدن شما موجود باشد، بدن آن را پخش می‌کند.

علائم بیماری کبد (هپاتیت B) چیست؟

بسیاری از افرادی که این بیماری را دارند، از بیماری خود مطلع نیستند. چرا که علایم کبد بیمار را ندارند! احتمال این‌که فرد حس کند که آنفولانزا دارد، بسیار است. علائم این بیماری شامل موارد زیر است:

احساس خستگی بسیار

تب ملایم

سردرد

بی اشتهایی

احساس ناراحتی در معده و یا داشتن حس استفراغ

درد شکم

مدفوع قهوه‌ای مایل به زرد

ادرار تیره

چشم و پوست زرد (یرقان). زردی زمانی آغاز می‌شود که علائم دیگر در حال از بین رفتن هستند.

اکثر افراد با بیماری هپاتیت B مزمن علائمی ندارند.

بیماری هپاتیت B چگونه تشخیص داده می‌شود؟

یک آزمایش خون ساده می‌تواند تکلیف شما را مشخص کند. احتمالا اگر لازم باشد دکتر برای شما واکسن تجویز می‌کند. اگر دکتر تشخیص دهد که کبد بر اثر ویروس هپاتیت B آسیب دیده است، نمونه برداری را آغاز می‌کند.

درمان کبد در این نوع هپاتیت چگونه است؟

در اکثر موارد بیماری هپاتیت B خود به خود از بین می‌رود. می‌توان علائم بیماری کبد را با استراحت کردن، خوردن غذاهای سالم، نوشیدن مایعات علی الخصوص آب، دوری کردن از الکل و مواد مخدر از بین برد.

همچنین با دکتر خود در رابطه با داروهایی که مصرف می‌کنید، مشورت کنید. بعضی از این داروها ممکن است به کبد آسیب برساند.

درمان هپاتیت B مزمن به میزان آسیب کبدی بستگی دارد. اکثر افرادی که درگیر هپاتیت B مزمن هستند، می‌توانند زندگی عادی داشته و با مراقبت‌های خاص و چکاپ از خود مراقبت کنند. البته داروهایی برای این بیماری نیز موجود است اما برای همه مناسب نیست. با پزشک خود در این رابطه صحبت کنید.

اگر هپاتیت B مزمن به کبد آسیب جدی وارد کند، احتمال این‌که فرد به پیوند کبد نیاز پیدا کند، بسیار است.

آیا می‌توان از ابتلا به بیماری هپاتیت B جلوگیری کرد؟

واکسن این بیماری از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از ابتلا به این عفونت است. واکسیناسیون باید طی 3 یا 4 مرتبه انجام شود. همه‌ی افراد اعم از نوزادان، کودکان، نوجوانان و جوانان و حتی بزرگسالان باید واکسینه شوند.

یک واکسن ترکیبی می‌تواند از هپاتیت A و B همزمان جلوگیری کند.

برای جلوگیری از انتشار این ویروس نکات زیر را رعایت کنید:

در هنگام برقراری رابطه جنسی حتما از کاندوم استفاده کنید.

از سوزن (سرنگ) مشترک استفاده نکنید.

از دستکش برای تماس با خون افراد دیگر استفاده کنید.

وسایل شخصی خود را با دیگران تقسیم نکنید. (مانند مسواک و ریش تراش و…)

از خالکوبی کردن پرهیز کرده و یا قبلا از انجام این کار مطمئن شوید که وسایلی که برای شما استفاده می‌شود، به درستی تمیز شده و استریل هستند.

بیماری کبدی هپاتیت C چیست؟

هپاتیت C عفونت کبد است که توسط ویروس به وجود می‌آید. این بیماری اگر درمان نشود ممکن است به بیماری مادام ‌العمر کبدی تبدیل شود.

هپاتیت C چگونه به وجود می‌آید؟

رایج‌ترین راه انتقال این بیماری از طریق به اشتراک گذاشتن سوزن‌های آلوده برای تزریق مواد است. تجهیزات آلوده‌ی خالکوبی نیز می‌تواند در انتقال این بیماری مؤثر باشد. اما هرگز از طریق بوسیدن، بغل کردن و ظرف غذای مشترک منتقل نخواهد شد.

چه کسانی هپاتیت C می‌گیرند؟

به دلایل نامشخص احتمال ابتلا به این بیماری در نسل‌های گذشته بیشتر است. برخی از این افراد به دلیل روش‌های آزمایش خون قبل از سال 1992 و برخی از طریق تزریق مواد مخدر به این عفونت دچار شدند. اگر بین سال‌های 1945 تا 1965 به دنیا آمده بودید حتماً باید آزمایش هپاتیت C می‌دادید.

علائم بیماری هپاتیت C

بیشتر افراد مبتلا به این بیماری علائم خاصی ندارند. اما برخی از این علائم تب، تهوع، استفراغ و معده درد است. این علائم در بیماری‌های دیگر نیز دیده می‌شوند پس برای تشخیص آن به دکتر مراجعه کنید.

خطرات طولانی مدت

این بیماری باید سریعاً درمان شود. در غیر این صورت ممکن است به کبد آسیب وارد کند. همچنین می‌تواند منجر به سرطان کبد، نارسایی کبد، زخم شدن کبد یا سیروز کبدی (التهاب کبدی شدید) شود.

تشخیص بیماری هپاتیت C

با یک آزمایش خون ساده پزشک می‌تواند این بیماری را تشخیص دهد. در صورتی که این بیماری تشخیص داده شد دکتر آزمایش‌های دیگری نیز برای اطمینان انجام می‌دهد و در صورت داشتن این بیماری فرد باید فوراً اقدام به درمان کند.

درمان هپاتیت C

هیچ غذای خاصی برای درمان این بیماری وجود ندارد اما عاقلانه است که همیشه رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشیم. از مصرف الکل نیز پرهیز کنید چرا که وضع کبد را بدتر می‌کند.