کیستهای کلیوی بسته به شدت رشدشان به دو صورتِ کیست ساده و بغرنج هستند.
کیستهای وابسته به کلیه که به عنوان کیستهای کلیوی نیز شناخته میشوند، کیسه یا انبانهای کوچک از بافتی ظریف هستند که ممکن است با هوا، مواد نیمه جامد یا مایع پر شوند. این کیستها نوعی بیماری کلیوی هستند که میتوانند به صورت یک یا چند کیست در کلیه ایجاد شوند.
این کیستها را میتوان به دو دستهی کیستهای کلیوی ساده و کیستهای کلیوی بغرنج تقسیم بندی نمود.
کیستهای کلیوی ساده: این نوع کیست شامل کیسههای پوستی است که با مایع شفاف یا زرد رنگ پر شده است، که گاهی ممکن است اثراتی از خون نیز در آن وجود داشته باشد (مانند کیستهای فوق العاده متراکم). این نوع کیستها یک پدیدهی طبیعی بوده و با افزایش سن در بسیاری از مردم، به وجود میآید.
این نوعِ هر چند بی ضرر کیست ممکن است هنگامی که از لحاظ اندازه، رشد کرده و به اندامهای اطراف کلیه فشار بیاورد، دردناک باشد. این نوع کیست به صورت بالقوه بی ضرر بوده و منجر به سرطان نمیشود.
کیستهای کلیوی بغرنج: کیستهای کلیوی بغرنج زمانی اتفاق میافتند که به جای مایع شفاف درون کیست، شکلهای نا منظم دیگری ایجاد شود. این اشکال میتواند شامل هر چیزی از دیوارههای نازک تا ضخیم، مقادیر مختلفِ کلسیم ساخته شده یا رشد یک بافت که همواره خون پس میدهد (شناخته شده به عنوان افزایش)، باشد. بروز تمام این عوامل منجر به این خطر میشود که کیست میتواند سرطانی باشد. به همین خاطر، نیاز است به طور منظم چکاپ انجام شود تا ماهیت کیست مشخص شود.
نشانههای بیماری
علائم کیست کلیوی در مورد کیستهای ساده رخ نمیدهند. این علائم اگر هم اتفاق بیافتند، بسیار خفیف بوده و شامل درد به عنوان علامت اصلی آن است. اگر هر یک از علائم زیر اتفاق بیافتد، خطر زیادی وجود دارد که ممکن است به خاطر کیست کلیوی بغرنج باشد.
درد میتواند شامل درد پشت، درد ناحیهی شکم و یا درد کلیه همراه با درد در طرفین، بین دنده ها و لگن، باشد.
احساس کامل تمام وقت
زمانهایی پیش میآید که ممکن است فرد نیاز به تکرر ادرار داشته باشد. هم چنین ممکن است هنگام دفع ادرار تجربهی بروز مشکل را داشته و ادرار همراه خون بوده یا خیلی تیره باشد.
اگر کیست خیلی بزرگ باشد ممکن است غدهای در شکم یا پشت تشکیل دهد.
ممکن است زبانِ شخص، قرمز شده و یک پوشش زرد روی آن ایجاد شود.
در زمانهایی ممکن است بیمار دچار عفونت ادراری طولانی مدت شود.
بروز تب، لرز و نبض سریع از میان سایر علائم مشابه یک عفونت نیز بسیار محتمل است.
احتمال ایجاد سل کلیوی نیز وجود دارد.
علل
اگر چه نمیتوان دلایل مشخصی برای بروز کیستهای کلیوی تعیین کرد اما میتواند شامل بعضی از این موارد باشد.
بسیاری از مردم در زمان تولد کیستهایی دارند که به دلایل ژنتیکی بوده و ارثی است.
انسداد و گرفتگی در کلیه میتواند منجر به شکل گیری یک یا چند کیست کلیوی شود.
بسیاری از بیماران حتی ممکن است بیماری کلیوی چند کیستی داشته باشند که باز هم یک نا رسایی ژنتیکی است که به دلیل رشد تعداد زیادی کیست درکلیهها به وجود آمده و باعث آسیب رساندن به کلیه و اندامهای اطراف آن میشود.
گاهی اوقات، رشد کرمهای نواری در رودهها نیز میتواند منجر به ایجاد کیستهای کلیه یا کیستهایی در سایر اندامها شود و معمولاً به عنوان نشانهای از تنزل در عمل کرد اندام در نظر گرفته میشود.
انسدادهای لنفاوی و بیماری رگی و عروقی نیز میتواند باعث ایجاد کیستهای کلیه شوند.
روشهای درمانی
هر کس که یکی از این علائم را تجربه کند، پزشک میتواند MRI یاCAT اسکن برای او تجویز کند تا خوشخیم یا سرطانی بودنِ کیست مشخص شود. کیستهای سادهی کلیوی که هیچ نشانهای (جز درد) را نشان نمیدهند، نیاز به معالجه ندارند. با این حال، کیستهای کلیوی بغرنج که دارای خطر بالای سرطانی بودن هستند نیاز به درمان فوری دارند. روشهای زیر برای درمان استفاده میشوند.
اسکلرو تراپی و آسپیراسیون (مکش)
هر چند این روش معمولاً برای درمان بیماران بواسیری یا سیاه رگ واریسی اجرا میشود اما دیده شده است که برای درمان کیستهای کلیوی نیز روش موفقی است.
در این روش، یک سوزن استریل شدهی بلند برای سوراخ کردن کیست و تخلیهی مایع آن استفاده میشود تا کیست کوچک شود. سپس با یک محلول حاوی الکل (معمولاً اتانول) پر میشود. این محلول، بافت را سفتتر میکند. این عمل، تحت بی حسی موضعی انجام شده و برای کیستهای کوچک بسیار مؤثر است.
لاپروسکوپی (شکافتن) پوستِ کیست
در این رویه، شکافهای کوچک در کیست ایجاد شده و سپس با گاز پر میشود. این عمل باعث خلاصی از دست کیست شده و از شکل گیری مجدد آن پیش گیری میکند. این رویه تنها زمانی استفاده میشود که روش مکیدن در رسیدن به نتایج مثبت دچار شکست شود.
وقتی در فردی کیست کلیوی ایجاد میشود، مصرف زیاد مایعات کمک کننده است. اگر چه این روش به خودی خود، یک درمان برای کیست کلیه نیست، اما تا حد زیادی تضمین شده است و در درمان بیماری کمک میکند. مطمئن شوید که از هرگونه تغییر نا مطلوب در بدنتان آگاه هستید و فوراً آن را با پزشک بررسی کنید.