راننده اتوبوس، مسافران را در مسیرهای داخل شهری، بین شهری و خارج از کشور جابجا می کند. امنیت جاده ها یک بخش مهم دراین کار است زیرا امنیت مسافران بر عهده راننده می باشد.
راننده اتوبوس باید در رانندگی بسیار حرفه ای بوده و گواهینامه رانندگی پایه یک مخصوص اتوبوس داشته باشد. همچنین باید از کلیه قوانین و مقررات رانندگی آگاهی داشته، صبور، با آرامش و مسئولیت پذیر بوده و در صورت لزوم مسافران را به خوبی راهنمایی نماید. علاقه مندان برای ورود به این شغل باید ابتدا به صورت شاگرد مدتی در کنار یک راننده اتوبوس حرفه ای آموزش ببینند.
ساعت کاری راننده اتوبوس بسته به نوع کاری که می کند، بسیار متنوع است. رانندگان داخل شهری معمولا به صورت تمام وقت و گاهی شیفتی کار می کنند. رانندگان بین شهری و خارجی نیز در ساعات مختلف روز و به صورت نوبتی رانندگی می کنند. رانندگانی که در ترمینال ها مشغول به کار هستند، تعداد ساعت معینی در هفته را باید کار کنند که شب ها و روز های تعطیل را نیز شامل می شود. در زمان تعطیلات فشار کاری رانندگان زیاد بوده و شاید چندین روز از خانه دور باشند.
در ادامه اطلاعات کاملی در مورد وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، بازار کار و فرصت های شغلی و میزان درآمد راننده اتوبوس ارائه می شود.
وظایف راننده اتوبوس
اطمینان یافتن از سالم، ایمن و تمیز بودن اتوبوس
گرفتن کرایه و بلیط
بررسی پاسپورت های مسافران در سفرهای خارجی
رانندگی ایمن و مطمئن در شهرها و جاده ها
رعایت کلیه قوانین راهنمایی و رانندگی
دادن اطلاعات در خصوص مسیرها و زمانبندی ها
اطمینان از سوار شدن دوباره مسافران پس از توقف های بین راهی
کمک به مسافرانی که در سوار شدن و پیاده شدن مشکل دارند.
مهارت و دانش مورد نیاز
مهارت عالی در رانندگی و آگاهی از قوانین و مقررات رانندگی
صبر و آرامش همراه با حفظ خونسردی
مسئولیت پذیری
آگاهی از مسایل بهداشتی و ایمنی مربوطه
شناخت نشانه ها و دستورالعمل های رانندگی در جاده ها و عمل به آنها
مهارت ارتباطی خوب و ارائه خدمات مناسب به مسافران
رفتار قاطعانه ولی مودبانه با مسافران مزاحم و بدرفتار
دانش خوب جغرافیایی
آشنایی با قوانین و مقررات رانندگی سایر کشورها و آشنایی نسبی با زبان انگلیسی ( برای رانندگانی که در مسیرهای بین المللی کار می کنند)
فرصت شغلی و بازارکار راننده اتوبوس
راننده اتوبوس مسیر ایرانیراننده اتوبوس می تواند در شرکت های مسافربری مختلف برای انتقال مسافران و نیز در سازمان ها، شرکت اتوبوسرانی شهری، شرکت ها و مدارس جهت انتقال کارکنان، دانش آموزان و ...مشغول به کار شود. همچنین با داشتن تجربه و سرمایه کافی، می تواند شرکت های مسافربری شخصی راه اندازی کند.
در خصوص وضعیت بازارکار رانندگان اتوبوس اطلاعات زیادی در دسترس نمی باشد. اما آنها در کشور با برخی از مسایل و مشکلات روبرو هستند که عبارتند از :
مشکلات جسمی مانند آرتروز، کمردرد و... به دلیل ساعت های طولانی رانندگی
حقوق و مزایای ناکافی و نامتناسب با هزینه ها
عدم امنیت شغلی رانندگان قراردادی بسیاری از شرکت های اتوبوسرانی خصوصی
نبود اتحادیه های قوی رانندگان اتوبوس در کشور
وضعیت استخدام این شغل در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :
آمریکا - پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام رانندگان اتوبوس بین سال های2010 تا2020 ، رشد13 درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل14 درصد می باشد.
استرالیا - در بازه زمانی5 سال گذشته میزان استخدام در این شغل رشد23.4 درصدی داشته و رشد متوسطی در آینده برای آن پیش بینی شده است.
میزان درآمد راننده اتوبوس
عوامل زیادی از جمله نوع محل کار، میزان ساعات و سرویس های کاری، میزان سابقه، نوع قرارداد با شرکت حمل و نقل و ... در میزان درآمد رانندگان اتوبوس موثر است. البته اطلاعات دقیقی که بازگوی متوسط درآمد این رانندگان در کشور باشد، در دستزس نمی باشد.
میزان درآمد این شغل در برخی از کشورهای جهان عبارتند از :
آمریکا - متوسط درآمد سالانه رانندگان اتوبوس 29.160 دلار (برای همه مشاغل33.840 دلار) در سال2010 و مطابق با آخرین آمارها در سال 2013، 36.200 دلار بوده است.
استرالیا - متوسط درآمد سالانه رانندگان اتوبوس50.500 دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.
انگلستان - متوسط درآمد سالانه این شغل برای رانندگان تازه کار بین 18.000 تا21.000 دلار، برای افراد با تجربه بین 23.000 تا30.500 دلار و برای رانندگان حرفه ای و متخصص تا38.000 دلار می باشد.