جاذبه های گردشگری آذربایجان شرقی
معرفی شهرستان بناب
سابقه تاریخی
بر اساس نشانه‌ها و آثار شناخته شده در شهر بناب، قدمت تاریخ و تمدن این شهر به شش هزار سال پیش می رسد که به احتمال زیاد اولین قوم آریائی این محل را به جهت آب و هوای معتدل و بارندگیهای سالیانه و زمین‌های مسطح و هموار و قرار گرفتن اراضی در دامنه‌های زیبای سهند و سواحل دریاچه ارومیه برگزیده باشند.
وضعیت جغرافیائی منطقه و آثار به دست آمده از کاوش‌های محلی نیز با توصیفات شهر تاریخی شیز انطباق دارد. آثار به دست آمده از حفاری‌های قره تپه گزاوشت و قیزلار قلعه سی (قلعه دختران) که یکی از نود و سه تپه باستانی می باشند و همچنین وجود سی و شش غار مربوط به یکدیگر (معماری صخره ای صور) که نشانگر زندگی‌های دسته جمعی در دوران ماقبل تاریخ است.
تخریب کامل در زمان حمله مغول امکان هر گونه تحقیق را در زمینه هنر و معماری این منطقه در قبل و بعد از اسلام مشکل یا غیر ممکن کرده است. اما یکباره در ابتدای دوره حکومت صفویان در اواسط قرن دهم در حدود بیست مسجد زیبا، چندین گرمابه و بیش از چهل کاروانسرای اقامتی و تجارتی متعددی به مرور زمان در شهر احداث شده که این امر حکایت از آبادانی و رونق ناگهانی شهر پس از دوره مغول و به عبارتی بهتر بازسازی پس از جنگ است.
موقعیت جغرافیایی
شهرستان بناب با وسعت 779 كیلومتر مربع (1.7 درصد مساحت استان) در 120 كیلومتری تبریز واقع شده است و ارتفاع آن از سطح دریا 1290 متر می باشد. این شهرستان از سمت شمال با شهرستان عجب‌شیر، از سمت شرق با شهرستان مراغه، از سمت غرب با دریاچه ارومیه و از سمت جنوب با شهرستان ملکان و استان آذربایجان غربی هم‌مرز است.
تقسیمات کشوری
طبق آخرین تقسیمات کشوری شهرستان بناب دارای یک بخش مرکزی (شامل دهستان‌های بناجوی غربی، بناجوی شرقی و بناجوی شمالی)، یک نقطه شهری به نام بناب و 30 آبادی می‌باشد.
جمعیت
براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسكن در سال 1390، جمعیت شهرستان بناب در حدود 129795 نفر (3.5 درصد جمعیت استان) و جمعیت مرکز این شهرستان 79894 نفر برآورد شده است. جمعیت شهری این شهرستان 79894 نفر و جمعیت روستایی آن 49901 نفر و تعداد خانوار آن 37380 خانوار است.
اقلیم و آب و هوا
شهرستان بناب در جلگه اي صاف و هموار قرار گرفته كه از طرف شرق به پيشكوههاي غربي سهند (قزل داغ، قاشقاداغ و گوپشتي) و از غرب به سواحل پست درياچه اروميه محدود مي گردد.
ارتفاع متوسط شهرستان از سطح دريا 1600 متر است كه در بلندترين نقطه (قزل داغ) 2250 متر و در پست ترين (آخوند قشلاق) 1280 متر مي باشد. شهرستان بناب از محدود شهرهايي است كه نزديكترين فاصله از درياچه اروميه داشته و آب و هواي آن تحت الشعاع اين درياچه قرار مي گيرد. در نتيجه به دليل شرايط خاصي توپوگرافيك شهرستان داراي آب و هواي بسيار متنوع مي باشد.
وضعیت اقتصادی
بناب از دیر باز یک موقعیت ممتاز جغرافیایی برخوردار بوده و راههای بزرگ تجارتی و کاروانی از آذربایجان به سمت غرب از آن عبور می‌کرده اسـت و امروزه نیز با قرار گرفتن در نقطه تلاقی محورهای اصلی آذربایجان شرقی، کردستان، کرمانشاه، عتبات عالیات ودسترسی به راههای آهن و هوایی، ضمن این که موقعیت خـود را حفظ کرده بلکه بر موقعیتش نیز افزوده شده است وهمیشه به عنوان یک شهر مطرح در شمال غربی کشور مورد توجه قرار گرفته است.
اقتصاد شهرستان بناب مثل اغلب نقاط كشور ايران بستگي به توليدات كشاورزي و دامي دارد. در امر كشاورزي در بعضي موارد علاوه بر تامين نيازهاي منطقه مقداري نيز از محصولات مختلف به ساير شهرهاي استان آذربايجان و همچنين به نقاط مختلف كشور صادر مي گردد، كيفيت شاغل و تركيب آنها نشانگر اين است كه اين منطقه در قالب اقتصادي به عنوان يك مركز كشاورزي محسوب مي شود و درصد بيشتري از شاغلين را كارها و فعاليت هاي مربوط به كشاورزي تشكيل مي دهد.
در بعضي موارد حتي بخش صنعتي نيز متاثر از فعاليت هاي كشاورزي وابسته به آن است علاوه بر كشاورزي و صنعت در حالت كلي اموري مانند كارهاي ساختماني، خدمات و حمل و نقل و غيره نيز بخشي از فعاليت هاي اقتصادي را شامل مي شود.
بناب با تولید 42 درصد پیاز تولیدی استان به عنوان قطب تولید پیاز محسوب می شود. باغداری این شهرستان با محوریت پرورش انگور نسبت به سایر نقاط استان از وضعیت خوبی برخوردار است به طوری كه از لحاظ با غداری و تولید محصول انگور رتبه اول استان را به خود اختصاص داده است، وجود این قابلیت زمینه گسترش و تولید صنایع تبدیلی كشاورزی را در این شهرستان فراهم آورده است. اولویت سرمای هگذاری در این شهرستان به ترتیب در بخش های كشاورزی، صنعت و خدمات است. در شهرستان بناب چندین واحد تولید فولاد در حال فعالیت می باشند.
مراكز دانشگاهی
این شهرستان دارای دانشگاه آزاد اسلامی، پیام نور، دانشگاه بناب و دانشكده سماء واحد بناب می‌باشد. در شهرستان بناب دو حوزه علمیه نیز وجود دارد که از حوزه‌های معروف و فعال استان می‌باشند.
کشاورزی
بخش کشاورزی در شهرستان بناب به عنوان یکی از محورهای پنجگانه توسعه همه جانبه این شهرستان مطرح بوده و به همین لحاظ در طول برنامه های پنج ساله تلاش و سرمایه گذاری کلانی برای دستیابی به اهداف توسعه در بخش کشاورزی انجام شده است. در شرایط کنونی، شهرستان بناب با برخورداری از 1/8 درصد از مساحت اراضی کشاورزی استان 8/7 درصد تولید محصولات زراعی، 9/3 درصد تولید محصولات باغی و 7/2 درصد تولید محصولات دامی استان را به خود اختصاص داده است.
بخش کشاورزی در بناب همچنین با جذب 85 درصد از شاغلان شهرستان به صورت مستقیم و غیرمستقیم بیشترین اشتغال زایی را نسبت به سایر بخش ها در اختیار دارد. در حال حاضر سطح زیرکشت محصولات زراعی در بناب حدود 80912 هکتار است که 24/6 درصد محصولات زراعی در شهرستان به صورت دیم و 75/4 درصد محصولات به صورت آبی برداشت می شود.
وی‍ژگیهای فرهنگی و بومی شهرستان بناب
زبان رایج محلی این شهرستان ترکی بوده و مذهب اهالی این منطقه شیعه اثنی عشری می‌باشد. فرهنگ بناب در قبل از اسلام و بعد از اسلام به دو صورت در ایام عید بود: درقبل از اسلام در عید نوروز جشن گرفته و پایكوبی مشغول شده و بازدید بزرگان ایل و طایفه می رفتند. عید پاییزه نیز در این دوره رواج داشته و بعد از برداشت محصولات كشاورزی انجام می گرفته است.
در بعد از اسلام و به تبعیت از دین مقدس اسلام مانند عید غدیر، عیدقربان، عید مبعث امامان به دو عید نوروز و پاییزه اضافه شدند. مردم نیز در این اعیاد به دید و بازدید بزرگان می رفتند. در كنار این عیاد انواع رسومات محلی ومنطقه ای شامل ختنه كردن نوزادن، شب یلدا، چله بزرگ و كوچك نیز مرسوم بوده است.
پیشینه تاریخی شهرستان بناب
بر اساس نشانه‌ها و آثار شناخته شده در شهر بناب، قدمت تاریخ و تمدن این شهر به شش هزار سال پیش می رسد. آثار به دست آمده از مناطق باستانی قره تپه گزاوشت و قیزلار قلعه سی، سیچان تپه سی، پوس تپه سی و همچنین وجود معماری صخره ای سَور، غارهای پیش از تاریخی قویونلار و چاخماخلار که نشانگر زندگی‌های دسته جمعی در دوران ماقبل تاریخ است.
بناب از دیدگاه ورزشی
شهرستان بناب دارای پتانسیل‌های ورزشی بسیاری نیز می‌باشد. از جملهٔ این پتانسیل‌ها می‌توان به دارا بودن انواع زمین و پیست‌های ورزشی اشاره کرد، مانند سالن ورزشی سرپوشیدهٔ بزرگ و مجلل موجود در مجتمع ورشی بناب که نقشهٔ ساخت آن از روی نقشهٔ ورزشگاه تیم بارسلونا برداشته شده به منظور برگزاری مسابقات والیبال، فوتسال، بسکتبال و… می‌باشد، یا مانند زمین برگزاری مسابقال والیبال ساحلی یا مانند پیست برگزاری مسابقات موتور سواری و سوارکاری.
از دیگر پتانسیل‌های ورزشی این شهرستان وجود داورهای ماهر است که هم اکنون نیز سه تن از داوران این شهرستان جزو داوران مسابقات فوتبال لیگ برتر کشور می‌باشند. این سه نفر عبارتند از آقایان:
شاهین حاج بابایی
رسول رهبر فام
رحیم شاهین
کسب مقام دوم بوکس در مسابقات بوکس کشور ترکیه توسط طلبه جوان مجتبی محمدزاده قشلاق و کسب مقام اول کشوری در استانهای خوزستان، شیراز، آذربایجان شرقی، کردستان و کسب مقام اول در مسابقات آمادگی جسمانی ما بین حوزه‌های علمیه کشور در سال۱۳۹۱ و دریافت جایزه و حکم قهرمانی از طرف سازمان ورزش و جوانان کشور در مجتمع الغدیر تهران و…
همهٔ این پتانسیل‌ها باعث شده‌اند که مسابقاتی در سطح کشور نیز در این شهر برگزار شود. از جمله:
مسابقات والیبال ساحلی قهرمانی کشور
مسابقات فوتبال قهرمانی نوجوانان کشور
مسابقات پینگ پنگ کشوری
حمل و نقل بناب
بناب با دارا بودن موقعیت استراتژیک در راه مواصلاتی استانهای آذربایجان شرقی و غربی و کردستان، نقش مهمی را در حمل و نقل منطقه به عهده دارد
لینک های مربوط:
مسجد جامع مهرآباد بناب
صنعت مسگری در بناب
معرفی اشیاء موزه ی مردم شناسی جنوب سهند در بناب
"حمام مهرآباد" اولین موزه مردم‌شناسی بناب
خانه سیف العلما
کباب بناب
معرفی جاذبه های گردشگری آذربایجان شرقی
معرفی بناب