معرفی شغل صدا بردار
یکی از مهمترین عوامل در تهیه فیلم های سینمایی، سریال ها، انیمیشن ها و ... صدابردار می باشد. صدابردار علاوه بر شناخت کیفیت هنری صدا،با نحوه استفاده از دستگاه ها و سیستم های صوتی آشنایی کامل دارد.
فیلم های اولیه سینما تنها تصاویر متحرکی بودند که هیچ صدایی نداشتند. با تولید اولین فیلم ناطق تحولی بزرگ در صنعت فیلم سازی ایجاد شد. صدا احساسات را بیان کرده، به فیلم ریتم داده و موقعیت زمانی و مکانی فیلم را مشخص می کند. صدا در شناسایی شخصیت ها و نقش ها - به خصوص در رادیو - کمک شایانی می کند.
صدابرداری در بخش های مختلف تلویزیون، رادیو و سینما وجود دارد. در رادیو و تلویزیون صدابردار در هنگام تهیه و پخش برنامه ها، کلیه تجهیزات و سیستم های مربوط به صدا را کنترل کرده و میکروفون ها را به درستی و در جای مناسب نصب می کند. در حین ضبط برنامه نیز با دقت صداها را کنترل و ضبط می کند و در صورت لزوم موسیقی و یا افکت به آنها اضافه می کند.
در بخش تولید انواع فیلم، صدابردار کارهای متفاوتی را انجام می دهد. در هنگام فیلم برداری علاوه بر تهیه و کنترل تچهیزات و سیستم های صدابرداری، به کمک ابزار مناسب صداها را به خوبی ضبط می کند. بخش مهمی از کار متخصصان صدا، صداگذاری است. صداگذاری در فیلم در واقع بهمعنای جداسازی یا حذف یا تغییر صدای پسزمینه از زبان اصلی فیلم و قرار دادن صدای نو روی فیلم برای رساندن و القای حس فیلم به بییننده یا شنونده است. پس از اتمام مراحل فیلم برداری و انجام برخی کارهای فنی، فیلم به یک صداگذار حرفه ای سپرده می شود.
صداگذار صداهای ضبط شده سر صحنه فیلم برداری را بررسی و آن را به بالاترین کیفیت می رساند. در صورت لزوم صداهای دیگری مانند موسیقی پس زمینه، صدای باد، صدای نفس و... را به آن اضافه می کند. یکی از مهم ترین بخش های فیلم های خارجی و انیمیشن ها، دوبله آنها است که صداگذار نقش کلیدی را در آن برعهده دارد. صداگذار صداهای دوبلورها را ضبط و آنها را به خوبی با تصاویر فیلم هماهنگ می کند. در بسیاری از پروژه های فیلم سازی، وظایف صدابرداری و صداگذاری توسط یک فرد انجام می شود.
در پیشرفت بخش صدابرداری عوامل مختلفی دخیل هستند که مهم ترین آنها عبارتند از وجود زمینه های آموزش علم صدابرداری، صدابرداران خبره، تجهیزات پیشرفته. کشور ما از نظر مباحث آموزشی و وجود متخصصان حرفه ای در حوزه صدابرداری تقریبا با هیچ کمبودی مواجه نیست. مهم ترین مشکل و معضل، نبود تجهیزات جدید و پیشرفته همگام با نوآوری های دنیا می باشد. این عامل باعث شده است که در تولید فیلم ها و برنامه های مختلف امکان استفاده از جدید ترین روش ها وجود نداشته باشد و در نتیجه محصولات با ارزشی را نتوان تولید کرد.
ساعات کاری صدابردار معمولا طولانی و متغیر خواهد بود که بسته به نوع پروژه کاری، گاهی صبح های زود و یا نیمه شب ها نیز می باشد. محل کاری او نیز می تواند استودیوها و یا سر صحنه در فضاهای داخلی یا خارجی باشد. صدابردار باید بتواند در شرایط مختلف آب و هوایی به خوبی کار خود را انجام دهد.
در ادامه با وظایف صدابردار، مهارت و توانمندی های مورد نیاز صدابردار، تحصیلات لازم برای ورود به شغل صدابرداری، بازارکار و فرصت شغلی صدابردار، درآمد صدابردار و صدابرداران مشهور کشور آشنا می شوید.
وظایف صدابردار
مسئول صدا به ضبط، ترکیب و بررسی صدا برای فیلم ها و برنامه های تلویزیونی زنده و یا ضبط شده می پردازد. او از میکروفون ها، تجهیزات ضبط و نرم افزارهای ویرایشی برای ضبط صدا و ایجاد یک صدای واضح و با کیفیت استفاده می کند.
صدابردار یا مسئول صدا باید در زمینه های زیر تخصص داشته باشد :
صدابرداری سر صحنه - ضبط صدا روی صحنه
صداگذاری پس از صحنه - انجام ویرایش و کارهای نهایی صداگذاری در استودیو
یک تیم صدابرداری سر صحنه شامل ضبط کننده صدا، نگهدارنده بوم صدا و یا یک دستیار صدا می باشد. در هر صورت وظایف صدابردار سر صحنه عبارتند از :
گذاشتن تجهیزات صدا در مکان مناسب در هنگام فیلم برداری
انتخاب و نصب میکروفون های ثابت
نگه داشتن بوم صدا ( مکان یابی میکروفون های متحرک در اطراف بازیگران برای ضبط بهتر صدا)
نظارت بر کیفیت صدا
ضبط صدا به صورت دیجیتال
تعمیر و نگهداری تجهیزات
دادن پس زمینه های صدا و موزیک به برنامه های زنده
تیم صداگذاری پس از صحنه می تواند شامل مسئول صداگذاری مجدد، تدوینگر دیالوگ ها و هنرمندان فولی (کسانی که صداهای اضافی لازم را برای فیلم ایجاد می کنند مانند صدای خنده، گریه و...) باشد. به هر حال وظایف صداگذاری پس از صحنه عبارتند از :
دنبال کردن دستورات مدیر صدابرداری
ترکیب و متعادل کردن صحبت ها، صداها و موسیقی های پس زمینه
اصلاح صحبت ها متناسب با اجراهای روی صحنه
ایجاد صداهای اضافی لازم برای ترکیب کردن با صدای فیلم
مهارت و توانمندی های مورد نیاز صدابرداری
اطلاع از الکترونیک و تکنولوژی صدا - به منظور آگاهی از نحوه کاربرد انواع میکروفون ها و سیستم های مرتبط با صدابرداری
صبر و تمرکز - معمولا در بسیاری از فیلم ها فرآیند صدابرداری و صداگذاری کاری طولانی و نیازمند تمرکز بالایی است بنابراین مسئول صدا باید صبر و حوصله کافی داشته باشد. مثلا در فرآیند صدابرداری ممکن است مجبور شود در شرایط آب و هوای بد کار کند که تحمل و صبر و همچنین تمرکز زیادی را می طلبد.
توجه زیاد به جزئیات - از آنجا که صدا از مهم ترین و تاثیرگذار ترین بخش های هر برنامه و یا فیلم می باشد، صدابردار باید به کوچکترین موارد نیز توجه داشته و آنها را در کار خود زیر نظر داشته باشد.
خلاقیت - به عنوان مثال صداگذار در گذاشتن افکت ها و صداهای اضافی روی فیلم باید دارای خلاقیت خوبی باشد تا بتواند کار منحصر به فرد و جذابی را ارائه دهد.
توانایی کار در ساعات طولانی - گاهی صداگذاری فیلم به دلیل حساسیت بالا و نوع خاص آن، روندی طولانی پیدا می کند که صداگذاری باید هم توان خوب و هم تحمل زیادی داشته باشد.
مهارت ارتباطی خوب - برای ایجاد ارتباط مناسب با کلیه عوامل فیلم از جمله کارگردان، بازیگران و...
توانایی انجام کار تیمی - همکاری با کلیه عوامل فیلم به منظور تهیه یک برنامه یا فیلم با کیفیت و ارزشمند
اطلاع از آخرین روش ها و تکنولوژی ها در حوزه صدا - به منظور تولید فیلمی با کیفیت با استفاده از جدید ترین و پیشرفته ترین متدها و روشها
آینده شغلی، بازار کار و فرصت های استخدامی صدابردار
گروهی از صدابرداران در صدا و سیما و یا بعضی استودیو های صدا استخدام می شوند.برخی نیز به صورت مستقل و قراردادی با تلویزیون، رادیو و شرکت های تولید فیلم کار می کنند. این قراردادها بسته به نوع پروژه می تواند یک روزه تا چند ماهه باشد.
بدیهی است مهم ترین عامل برای موفقیت در شغل صدابرداری، آشنایی با آخرین تکنولوژیها و داشتن مهارت زیاد در کار صدابرداری و صداگذاری است. افراد توانمند می توانند در بهترین مکان ها با موقعیت کاری مناسب استخدام شوند.
وضعیت استخدام شغل صدابرداری در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :
آمریکا - پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام صدابرداران بین سال های 2010 تا 2020، رشد 10 درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل 14 درصد می باشد.
درآمد صدابردار
حقوق و درآمد صدابردار در بخش خصوصی نیز با توجه به سیاست ها و وضعیت مالی شرکت های مختلف، متفاوت است. در مورد صدابرداری که خود استودیو دارد و مستقل کار می کند نیز، شرایط متفاوت است. میزان درآمد او بستگی به میزان فعالیت و تعداد قراردادهایش دارد.
وضعیت درآمد شغل صدابرداری در برخی کشورهای جهان عبارتند از :
آمریکا - متوسط درآمد سالانه شغل صدابرداری 47.080 دلار (برای همه مشاغل 33.840 دلار) در سال 2010 و مطابق با آخرین آمارهای سال 2013، 54.000 دلار بوده است.
انگلستان - متوسط درآمد سالانه شغل صدابرداری برای افراد تازه کار در یک کار تمام وقت بین 27.500 تا 38.000 دلار و برای افراد با تجربه بین 58.500 تا 117.000 دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.
شخصیت های مناسب شغل صدابرداری
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و ... برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.
برخی از شخصیت های مناسب شغل صدابرداری بر اساس شخصیت شناسی MBTI :
ISTP این تیپ شخصیتی از مشاغل ملموس لذت می برد. او قدرت مشاهده خوبی داشته و به جزئیات توجه زیادی دارد.
ENTP این تیپ شخصیتی دوست دارد با سایر اشخاص خلاق درگیر و همکار باشد. او از دنیای متغیر و در حال تحول کارش لذت می برد و از مهارت های ارتباطی خوب خود در آن بهره فراوان می گیرد.
INTPاین تیپ شخصیتی از کار خلاق لذت برده و دوست دارد با اشخاص مختلف با زمینه های متفاوت کار کند. او معمولا کار به تنهایی را دوست دارد و ترجیح می دهد با گروه های کوچک که دارای ذوق و استعداد خوب هستند، کار کند.
ESFP این تیپ شخصیتی از زیبایی شناسی فراوانی برخوردار بوده و دوست دارد هنر خود را برای دیگران به نمایش بگذارد.