لوکوموتیوران (راننده قطار)

راه آهن یک روش جمل و نقل زمینی برای انتقال مسافر و بار می باشد. ایران از موقعیت مهم و استراتژیکی در بخش ارتباطات جهانی برخوردار است. به طوری که آن را پل ارتباطی غرب و شرق می دانند. خطوط ریلی کشور وسیله ای مناسب و کم هزینه برای برقراری این ارتباط می باشد. از طرفی در داخل کشور نیز یکی از بهترین، ایمن ترین و ارزان ترین راه ها برای سفر بین شهرها، استفاده از قطار می باشد.

راننده قطار یا لوکوموتیوران، وظیفه جابجایی مسافران و بارها در شبکه ریلی را برعهده دارد. گاهی نیز انتقال تجهیزات مهندسی به مکان های مورد نظر توسط قطارها صورت می گیرد. لوکوموتیوران یا راننده قطار با بخش تعمیرات و سوخت رسانی ارتباط نزدیکی دارد تا از صحت قطار خود در سفرها اطمینان حاصل کند. لوکوموتیوران باید با کلیه علائم موجود و کل مسیر آشنا بوده و کلیه قوانین مربوط به راندن قطار را رعایت کند مثلا از سرعت مجاز بیشتر نرود و یا در شرایط خاص مانند مواقع طوفان، بارندگی و مه از سرعت قطار بکاهد.

برای این شغل داشتن مدرک دیپلم و فوق دیپلم کفایت می کند ولی علاقه مندان پس از استخدام باید دوره های آموزشی شامل آموزشهای تئوری و عملی یادگیری کار و شکل ظاهر لکوموتیوها، انواع واگنهاو وسایل نقلیه ریلی و مقررات مربوطه را بگذرانند تا به یک سطح استانداردی برسند. راننده قطار باید بتوانید مدت زمان زیادی تمرکز خود را حفظ کرده و در هنگام پیش آمدن مشکلات احتمالی خونسرد بوده و عکس العمل سریع و مناسب نشان دهد.

ساعات کاری راننده قطار به صورت شیفتی می باشد که گاهی این شیفت در شبها و یا در روزهای تعطیل می باشد. مثلا قطارهای باری بیشتر در شب ها حرکت می کنند. به دلیل طولانی بودن برخی مسیرها راننده قطار ممکن است چند روز از خانواده دور باشد. گاهی در کنار لوکوموتیوران یک کمک لوکوموتیوران هم در قطار وجود دارد که زیر نظر او کار می کند.

در ادامه اطلاعات کاملی در مورد وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازار کار و فرصت های شغلی و میزان درآمد راننده قطار ارائه می شود.

وظایف راننده قطار

راننده قطار در طول مسیر باید بارها برای پیاده کردن مسافران و بارها بایستد. سایر وظایف او عبارتند از :

بررسی تجهیزات، قطعات و سوخت قطار قبل از شروع سفر – در مبدا و مقصد واحد بازرسی و تعمیرات در راه آهن وجود دارد که قطارها را بازرسی و در صورت نیاز تعمیر می کند. پس از انجام این کنترل ها، قطار به لوکوموتیوران تحویل داده می شود و اوباید از سالم بودن قطار اطمینان حاصل کند.

ارتباط با مراکز کنترل در خصوص اطلاعات مربوط به مسیرها و مشکلات احتمالی

آشنایی با مسیر و توجه به نشانه های راهنما در طول مسیر

همکاری با سایر مسئولان قطار و ایستگاه ها از جمله رئیس قطار، مسئول واحد بازرسی و تعمیرات، رئیس ایستگاه و...

دادن اطلاعات لازم به مسافران

کنترل درهای اتوماتیک

بررسی همه بخش ها و تحویل آن به راننده شیفت بعدی

مهارت و دانش مورد نیاز

تمرکز بالا در مدت طولانی

دقت زیاد و توجه به جزئیات

توان بینایی مناسب

آشنایی کامل با علائم مسیرها و قوانین رانندگی قطار

درک صحیح موقعیت های عادی و بحرانی

توانایی واکنش سریع و به موقع و ایمن همراه با حفظ خونسردی در شرایط خطر

مسئولیت پذیری و آگاهی بسیار خوب از مسایل ایمنی

تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل

لوکوموتیوران - مسیر ایرانیراه آهن کشور برای استخدام راننده قطار یا لوکوموتیوران، از بین داوطلبان دارای مدرک دیپلم و فوق دیپلم (معمولا دارای مدرک پیش دانشگاهی ریاضی و تجربی و دارای مدرک دیپلم یا فوق دیپلم در رشته های برق و الکترونیک، الکتروتکنیک، مکانیک در کلیه گرایش ها و کامپیوتر) استخدام می کند. البته آنها باید در آزمون ورودی، مصاحبه و معاینات پزشکی قبول شوند. پس از قبولی دوره های آموزشی لوکوموتیورانی شامل آموزشهای تئوری و عملی یادگیری کار و شکل ظاهر لکوموتیوها، انواع واگنهاو وسایل نقلیه ریلی و مقررات مربوطه برای آنها برگزار می شود.

لوکوموتیوران ها دارای درجه های مختلفی هستند. در شروع کار پس از گذراندن دوره های آموزشی، کارورز پایه 3 می شوند. پس از گذراندن درجات کارورزی، درجه های لوکوموتیوران پایه 3، پایه 2 و پایه 1 وجود دارد که هر کدام شرایطی دارد. به عنوان مثال لوکوموتیوران پایه 2 فقط می تواند قطار باری براند یا به عنوان کمک لوکوموتیوران در قطار مسافری باشد. یا لوکوموتیوران پایه 3 می تواند راننده قطارهای باری و مسافری باشد.

فرصت های شغلی و بازار کار راننده قطار

راننده قطار می تواند در شرکت های راه آهن بین شهری در بخش های مسافربری یا باربری استخدام شود. در خصوص وضعیت بازارکار و میزان استخدام راننده قطار یا لوکوموتیوران در ایران آمار درستی در دسترس نمی باشد. ولی بنا بر اعلام مسئولان راه آهن کشور، در حال حاضر این سیستم با کمبود لوکوموتیوران روبرو است. با توجه به این موضوع و نیز تاکید مسئولان بر گسترش خطوط ریلی کشور، شاید بتوان بازارکار خوبی را در آینده برای لوکوموتیورانان پیش بینی کرد.

وضعیت استخدام این شغل در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :

آمریکا - پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام رانندگان قطار بین سال های2010 تا2020 ، رشد 1درصدی خواهدداشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل14 درصد می باشد.

استرالیا - در بازه زمانی5 سال گذشته میزان استخدام در این شغل رشد49.3 درصدی داشته و رشد متوسطی در آینده برای آن پیش بینی می شود.

میزان درآمد راننده قطار یا لوکوموتیوران

اطلاعات دقیقی از میزان حقوق دریافتی رانندگان قطار در کشور در دسترس نمی باشد. لوکوموتیورانانی که در استخدام رسمی راه آهن هستند، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کنند.

میزان درآمد این شغل در برخی کشورهای جهان عبارتند از :

آمریکا - متوسط درآمد سالانه رانندگان قطار 46.100 دلار (برای همه مشاغل33.840 دلار) در سال2010 و مطابق با آخرین آمارهای سال 2013، 45.000 دلار بوده است.

استرالیا - متوسط درآمد سالانه رانندگان قطار 74.500 دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.

انگلستان - متوسط درآمد سالانه در این شغل برای کارآموزان بین27.500 تا 3.500 دلار، رانندگان آموزش دیده و تازه کار حدود46.000 دلار و برای رانندگان با تجربه بین53.500 تا73.000 دلار می باشد.