مترجم

معرفی شغل مترجم

اگر در یک یا چند زبان خارجی تسلط دارید و با سبک های مختلف نوشتاری آشنا هستید، این شغل مناسب شماست.

مترجم کسی است که متن های مختلف عمومی و تخصصی را از یک زبان (مبدا) به زبان دیگر (مقصد) ترجمه می کند. یک مترجم خوب فردی است که به همه موارد و اجزای دو زبان مبدا و مقصد تسلط کامل دارد.

پيشرفت علمي، فرهنگي و اقتصادي هر كشوري به ترجمه خوب و دقيق از دانش و علوم و فرهنگهاي ساير جوامع وابسته است . وجود مترجمان قوی در گسترش روابط بین المللی، انتقال علوم و تکنولوژی بین کشورها و... بسیار ضروری و لازم می باشد. در انواع مراسم ها و جلسات بین المللی سیاسی، علمی، فرهنگی و ورزشی مترجم های خبره باید حضور داشته باشند تا افراد با ملیت های مختلف بتوانند به راحتی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

مترجم خوب باید وقت شناس و منظم باشد تا بتواند سفارشات را در زمان مقرر انجام و تحویل دهد. او باید در تحقیق و جستجو توانمند بوده و در زمینه های عمومی و برخی زمینه های تخصصی متناسب با متونی که ترجمه می کند، اطلاعات داشته باشد.

یک مترجم رسمی که در شرکتی استخدام است، ساعات کاری استاندارد و معمول دارد. اما یک مترجم آزاد و مستقل دارای ساعت کاری منعطفی دارد. گاهی نیز برای انجام کارها در موعد مقرر مجبور است که در تعطیلات و شبها نیز کار کند.

محل کار مترجم در دفاتر کاری و یا منزل شخصی است و اغلب ساعت های طولانی باید به تنهایی کار کند.

در ادامه با وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازار کار و فرصت های شغلی، میزان درآمد مترجم و تعدادی از مترجمان معروف کشور آشنا می شوید.

وظایف مترجم

مترجم می تواند روی مطالب و پروژه های مختلف کار کند و یا اینکه درزمینه خاصی تخصص داشته باشد.برخی از این زمینه ها عبارتند از :

علمی، فنی یا تجاری مانند گزارشات، کتابچه های راهنما و بروشورها

مستندات قانونی مانند قراردادها

مطالب ادبی مانند رمان، نمایشنامه و اشعار

بخش رسانه مانند وب سایت ها، فیلمنامه و زیر نویس فیلم ها

منابع آموزشی مانند کتاب های درسی و راهنماهای سفر

و...

وظایف مترجم عبارتند از :

ترجمه و تولید دوباره مطلب به طور واضح، صحیح و مطابق با سبک نوشتاری نویسنده

استفاده از دانش تخصصی مانند واژه شناسی فنی

تحقیق و کسب اطلاعات لازم درباره مطالب قانونی، فنی و علمی و مشورت با متخصصان آنها برای اطمینان از درستی ترجمه متون تخصصی

مهارت و دانش مورد نیاز

تسلط کامل بر هر دو زبان ( زبان مبدا و مقصد ) و آشنایی با شکل های گفتاری رایج و عامیانه، اصطلاحات و سایر ریزه کاری های آنها

توانایی ترجمه صحیح و روان در کنار وفاداری به اصل مطلب

داشتن هنر نویسندگی - ناباكوف مي­گويد : استعداد نويسندگي مترجم بايد در حدود استعداد كسي باشد كه اثرش را ترجمه مي­كند. نايدا نيز مي‌گويد: كسي كه نتواند اثر قابل ملاحظه‌اي بنويسد بعيد است بتواند اثر قابل ملاحظه‌ي ترجمه كند.

مدیریت زمان و انجام به موقع سفارشات

داشتن دانش عمومی و تخصصی

قابل اعتماد بودن و امانت داری

مهارت خوب در کار با نرم افزارهای مرتبط و تایپ

تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل

علاقه مندان به شغل مترجمی باید آموزش های تخصصی در زبان مورد نظر خود را ببینند. در دانشگاه های کشور رشته های مترجمی زبان های انگلیسی، فرانسه و آلمانی وجود دارد. البته زبان های دیگر مانند ایتالیایی، اسپانیایی، ترکی استانبولی و... هم در دانشگاه ها تدریس می شود که گرایش مترجمی ندارد.

درکنار دانشگاه ها، آموزش های تخصصی زبان زیادی در کشور فعالیت می کنند که افراد علاقه مند می توانند با شرکت در دوره های کامل آنها، تخصص و دانش لازم برای مترجمی را کسب کنند.

بازارکار و آینده شغلی مترجم

مترجم مسیر ایرانیمترجم می تواند در صدا و سیما، خبرگزاری ها، وزارت خارجه، دارالترجمه ها و سایر سازمان ها، صنایع و موسسات دولتی و خصوصی که با خارج از کشور در ارتباطند و به مترجم نیاز دارند، استخدام شود. اغلب مترجمان به طور مستقل و قراردادی کار می کنند. برخی از آنها به صورت تخصصی وارد حوزه نشر شده و به ترجمه کتاب های مختلف خارجی می پردازند.

برخی از مترجمان تنها از همین راه خرج زندگی خود را تامین می کنند ولی برخی نیز علاوه بر ترجمه، کارهای دیگری مانند تدریس انجام می دهند. با داشتن تجربه و سرمایه کافی، مترجم می تواند خود یک دارالترجمه تاسیس کند.

در خصوص وضعیت بازارکار و میزان استخدام مترجم در کشور آمار دقیقی در اختیار نیست. بدیهی است که بازارکار مترجم برای زبان های مختلف در کشور متفاوت است مثلا مترجمی رشته زبان انگلیسی، به دلیل فراگیر بودن آن ، بازارکار بهتری نسبت به مترجمی زبان ژاپنی دارد.

به دلیل تعداد زیاد فارغ التحصیلان در رشته مترجمی، به خصوص زبان انگلیسی، رقابت برای یافتن کار بسیار شدید است. از آنجا که آموزش های داده شده در دانشگاه به دانشجویان، توانایی لازم برای کار به عنوان یک مترجم توانمند و قوی را به آنها نمی دهد، دانشجویان و فارع التحصیلانی که خود تلاش مضاعفی کرده و مهارت و تجربه کاری بیشتری کسب کنند، در این رقابت برای کسب موقعیت شغلی مناسب، پیروز خواهند بود.

مترجمی در گروه مشاغل خانگی تعریف شده است . مترجمان علاقه مند به خصوص خانم های مترجم می توانند از این فرصت استفاده کرده و کسب و کار خود را در خانه شان راه اندازی کنند. در صورت گسترش کار، می توانند با استفاده از کمک های مالی موجود برای مشاغل خانگی، کار خود را وسعت داده و مترجمان دیگری را استخدام کنند.

در کنار همه این موارد همگام با گسترش مشاغل اینترنتی، مترجمی که به حوزه فناوری و اینترنت علاقه دارد می تواند با راه اندازی یک سایت ترجمه فعالیت مستقلی برای خود شروع کند.

وضعیت استخدام این شغل در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :

آمریکا - پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام مترجمان بین سال های 2010 تا 2020، رشد42 درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل 14 درصد می باشد.

استرالیا - در بازه زمانی 5 سال گذشته میزان استخدام مترجمان رشد 32.6 درصدی داشته و رشد زیادی در آینده برای آن پیش بینی شده است.

درآمد و حقوق مترجم

مترجمانی که در استخدام شرکت یا سازمانی هستند، با توجه به سطح تخصص و تجربه خود، درآمدهای متفاوتی دارند.

در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال 1392 توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد مترجم نیز استخراج شده است.

برای مترجم حداقل، حداکثر و متوسط درآمد ماهیانه ذکر شده است. یک مترجم در اواخر سال 1392، حداقل درآمد 560000 تومان، حداکثر درآمد 1500000 تومان و متوسط درآمد ماهیانه 800000 تومان را داشته است.

درآمد مترجم در ایران

همچنین از آنجا که تجربه و سابقه کاری یکی از عوامل موثر در تعیین حقوق و درآمد هر فردی از جمله مترجم می باشد، در بخش دیگری از این پژوهش، درآمد مترجم از نظر سابقه کاری مورد بررسی قرار گرفته است. همان طور که در تصویر زیر مشخص است با افزایش سابقه کاری، درآمد و حقوق مترجم نیز افزایش می یابد.

درآمد ماهانه مترجم در ایران به تفکیک سابقه شغلی

توجه داشته باشید که تحقیق بالا روی شاغلانی که در استخدام شرکت یا سازمانی (اعم از دولتی یا خصوصی) می باشند، صورت گرفته است. در مورد افرادی که کارآفرین هستند و کار مستقلی در حوزه تخصصی شان، راه اندازی کرده اند، شرایط متفاوت است و آنها با توجه به میزان فعالیت، تخصص، تلاش و پشتکارشان، درآمدهای متفاوتی دارند.

مترجمانی که به صورت آزاد یا مستقل کار می کنند، میزان فعالیت، تعداد سفارش کار، توانمندی و تسلط از عوامل تعیین کننده درآمدشان به حساب می آید. مطمئنا مترجمان قوی و توانمند، می توانند درآمدهای بالایی کسب کنند.

میزان درآمد مترجم در برخی کشورهای جهان عبارتند از :

آمریکا - متوسط درآمد سالانه این شغل 43.300 دلار (متوسط درآمد همه مشاغل 33.840 دلار) و مطابق با آخرین آمارها در سال 2013، 45,400 دلار بوده است.

استرالیا - متوسط درآمد سالانه این شغل 60.000 دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.

انگلستان - متوسط درآمد سالانه این شغل برای افراد تازه کار 27.500 دلار، برای افراد با تجربه حدود 46.000 دلار داشته و مترجمان مستقل درآمد متفاوتی دارند مثلا برای هر هزار کلمه بسته به نوع زبان از 114 تا 275 دلار.

شخصیت های مناسب این شغل

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و ... برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.

شخصیت های مناسب این شغل بر اساس شخصیت شناسی MBTI :

INFP این تیپ شخصیتی دوست دارد به دیگران کمک کند در زندگی شان به رشد، دانش و فراست بیشتری دست پیدا کند. او از فرآیند یادگیری لذت می برد.

INTP این تیپ شخصیتی دوست دارد با مفاهیم پیچیده و جدید سر و کار داشته باشد. کاری همراه با بررسی و پژوهش و بدور از بوروکراسی و مقررات اضافی مطلوب او می باشد.