ماما

مامایی شغلی است که تجربه ای در حدود تاریخ بشریت دارد. مامایی یکی از زیرمجموعه‌های علوم پزشکی است که فعاليت هايي شامل آموزش بهداشت و ارائه خدمات بهداشتي و مامايي گسترده به جامعه زنان در سنين باروري، مشاوره و راهنمايي خانواده در مورد بهداشت ازدواج و بهداشت نسل، مسائل دوران بارداري و بعد از زايمان، انجام كليه مراقبت هاي دوران باداري، انجام زايمان و مراقبت هاي بعد از زايمان و مراقبت نوزاد در بيمارستان ها و منازل و يا مراكز زايماني ديگر، تشخيص زودرس بيماري هاي دوران بارداري و پي بردن به موارد غير طبيعي در مادر و جنين و نوزاد و شيرخوار، كمک گرفتن از پزشک در موارد لزوم و انجام فوريت هاي مامايي در صورت عدم دسترسي به پزشک در مواقع اورژانس، تشخيص بيماري هاي زنان و ارجاع به پزشک متخصص در صورت لزوم و پيشگيري از امراض زنان و تنظيم خانواده را در بر می گیرد.

بخش عمده ای از وظایف ماما مربوط به مادران باردار است. زايمان كه يك تجربه حساس و مهيج براي هر زنی بوده و با هيچ فرآيند ديگري قابل مقايسه نيست، در بعضي از خانم‌ها يك جريان طبيعي و آسان و در بعضي‌ها با مشكل انجام خواهد شد، اما در هر دو مورد نياز به مراقبت‌هاي خاصي است. ماما قبل از بارداري، در طول دوران بارداري، هنگام زايمان و پس از زايمان مراقبت های لازم را از مادران می کند. ماما به صورت مداوم وضعیت مادر و جنین را بررسی کرده و در صورت وجود مشکل، فرد را به متخصص زنان و زایمان ارجاع می دهد. در واقع هدف مامایی ، حفظ سلامت مادران و نوزادان است.

ماما باید مهارتهای ارتباطی خوب، اعتماد به نفس و آرامش (در شرایط پر استرس) داشته و بتواند اعتماد بیماران را جلب کند. او باید فرد مسئولی بوده و با عشق و علاقه و صبر زیاد به مراجعان و بیماران خود رسیدگی کند. ماما باید با بیمار به خوبی ارتباط نزدیک برقرار کرده و در شرایط سخت مانند زایمان به او آرامش دهد.

ماما معمولا به صورت تمام وقت کار می کند که گاهی شامل شیفت شب و روزهای تعطیل هم می باشد. برخی نیز به صورت پاره وقت مشغول به فعالیت هستند. محل کار ماما می تواند بیمارستان، درمانگاه و یا مطب شخصی باشد.

در ادامه اطلاعات کاملی در مورد وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازار کار و فرصت های شغلی و میزان درآمد ماما ارائه می شود.

وظایف ماما

بخش عمده ای از وظایف ماما به زنان باردار مربوط می شود. با توجه به این قبل از تولد،کار ماما معمولا شامل موارد زیر است:

توصیه به زنان باردار برای موضوعاتی چون تغذیه سالم

توضیح در مواردی چون به دنیا آوردن بچه در بیمارستان ، تولد طبیعی یا انواع تسکین درد

برگزاری کلاسهای آموزشی درمورد بارداری و پدر و مادر شدن

بررسی سلامت مادر و کودک در طول بارداری

در هنگام زایمان وظایف ماما عبارتند از :

بررسی چگونگی پیشرفت کار

کنترل کودک در طول مراحل زایمان

تسکین درد و توصیه هایی در مورد روشهای مدیریت درد

انجام عمل زایمان (طبیعی)

تماس با دکتر متخصص در هنگام روبرو شدن با هر مشکل

وقتی کودک به دنیا می آید، کار ماما می تواند شامل ارائه توصیه های لازم به خانواده در مورد تغذیه، حمام کردن و مراقبت از کودک باشد.

ماما به غیر از مسایل مربوط به زنان باردار وظایف دیگری نیز دارد که برخی از آنها عبارتند از :

انجام معاینات لازم از زنان و تشخیص موارد غیر طبیعی و بیماری های زنانه و در صورت لزوم ارجاع آنها به پزشک متخصص

راهنمایی و مشاوره بهداشتی زنان و دختران

راهنمایی زنان در امر تنظیم خانواده

مهارت و دانش مور نیاز ماما

عشق و علاقه زیاد به کار خود

روابط عمومی خوب

داشتن اعتماد به نفس

صبر و حوصله

تصمیم گیری سریع و درست در شرایط بحرانی

مهارتهای کار تیمی قوی و ابتکارعمل در کار کردن به تنهایی

آرامش در شرایط پراسترس

استقامت فیزیکی و ذهنی

توان استفاده از دستگاه های پزشکی مربوط به کار خود

تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل مامایی

علاقه مندان برای ورود به این شغل باید در رشته مامایی تحصیل کنند.

البته فقط خانم ها می توانند وارد این رشته شوند. در ایران مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مامایی و مشاوره در مامایی وجود دارد و فارغ التحصیلان دوره ارشد می توانند در رشته بهداشت باروری ( رشته ای بسیار نزدیک به مامایی) در سطح دکتری ادامه تحصیل دهند.

وضعیت استخدام مامایی در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :

استرالیا - دماما - مسیر ایرانیر بازه زمانی5 سال گذشته میزان استخدام ماماها رشد3.3 درصدی داشته و رشد بسیار زیاد در آینده برای آن پیش بینی می شود.

درآمد مامایی در برخی از کشورهای جهان عبارتند از :

استرالیا - متوسط درآمد سالانه این شغل67.200 دلار(قبل از کسر مالیات) می باشد.

انگلستان - متوسط درآمد سالانه این شغل در بخش دولتی برای افراد تازه کار32.500 دلار، افراد با تجربه52.000 دلار، افراد ارشد و مدیران تیم ها بین46.000 تا61.000 دلار و برای رتبه های عالی و مشاوره ای تا102.000 دلار می باشد.

بازارکار و درآمد ماما و آینده شغلی آن در ایران

متأسفانه سالهاست که آمار و اطلاعات شفاف و دقیقی در خصوص جزئیات مشاغل در ایران منتشر نمی شود و دستگاههای مسؤول نیز غالباً نسبت به ارایه آمار مورد نیاز به ویژه آن دسته از اطلاعاتی که در زمینه مشاوره شغلی و هدایت تحصیلی مفیدند، واکنش درخور توجهی نشان نمی دهند.

از این رو تیم کارشناسی مسیر ایرانی با هدف رفع نیاز علاقه مندان و ایجاد الگویی برای اطلاع رسانی، اقدام به تدوین اطلاعات از مراجع مختلف نموده و ضمن بررسی اطلاعات موجود، نسبت به حذف موارد نامعتبر و افزودن تحلیل های ممکن، اقدام کرده است.

اکنون نسخه اولیه راهنمای اطلاعات شغلی بازار کار ایران برای شغل ماما در دسترس شماست. امیدواریم با دریافت نظرات اساتید و صاحبنظران ارجمند و رفع نواقص موجود، بتوانیم روز به روز بر کیفیت و کمیت این اطلاعات بیفزاییم و به سهم خود یاریگر دوستان و همراهان عزیز باشیم.

شخصیت های مناسب این شغل

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و ... برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.

شخصیت های مناسب شغل مامایی بر اساس شخصیت شناسی MBTI :

INTJ این تیپ شخصیتی در زمینه های فنی تر حوزه سلامت موفق تر است. او می تواند به طور مستقل و با حداقل دخالت دیگران کار کند.

INTP این تیپ شخصیتی حوزه رو به رشد پزشکی و سلامت را دوست دارد و ابن فرصت را پیدا می کند که با مفاهیم پیچیده و جدید روبرو شود. اگر این شغل همراه با پژوهش و بررسی باشد، فرصت کاری مستقل و مطلوبی را برای این تیپ شخصیتی فراهم می کند.

ESTJ این تیپ شخصیتی دوست دارد با چیزهای ملموس و واقعی سر و کار داشته باشد. او می تواند بر اساس استدلال های قیاسی خود به علت و معلول ها پی برده و نتیجه گیری کند.

ISFJ این تیپ شخصیتی علاقه دارد به دیگران کمک کند و در کار خود استقلال داشته باشد. معمولا در این شغل او با بیمار یا مراجعه کننده ارتباط برقرار می کند.