داش حمام ( حمام سنگی )
در قمست جنوب شرق شهر گیوی سفلی و در تراس رودخانه ی گیوی چایی و در میان باغ های ساحل رودخانه، داش حامامی واقع شده است. حمام مذکور در دامنه ی کوه و به صورت غاری است که از یک فضای مستطیل شکل به ابعاد تقریب ٤ × ١٠ متر تشکیل شده که در دل یک صخره طبیعی کنده شده است. محلی که حمام در آن ایجاد شده، در اصل یک چشمه بوده که با گسترش محدوده ی جشمه و ایجاد سکو و یک حوضچه مرکزی با کنده کاری در بستر سنگی تبدیل به فضایی جهت استحمام شده است.
آب این حمام از سه نقطه تامین می شود که درجه حرارت های هر کدام با دیگری فرق می کند. در دو گوشه ی شمال شرقی و شمال غربی حمام حوضچه های کوچکی با ابعاد حدود نیم در نیم متر ایجاد شده که آب آن تراوش شده از دل دیواره ی سنگی ابتدا در این حوضچه ها جمع شده و سپس وارد حوض مرکزی می شود.
وسط دیواره ی شرقی حمام نیز سومین سرچشمه ی آب حمام می باشد که سردتر از دو سرجشمه ی دیگر است. گرمترین آب جشمه ی حمام بیشتر از ٣٠ درجه ی سانتیگراد دما ندارد. با این همه استحمام با آن بسیار آرام بخش و دلچسب می باشد.
در رابطه با تاریخ احداث این حمام اطلاع دقیقی در دست نیست. آن چه که مسلم است این که این حمام ابتدا چشمه ای بوده که آب آن بیشتر مصرف شرب داشته است.
با کنکاشی در آثار جغرافی نویسان و مورخان دوره ی اسلامی به خصوص حمداله مستوفی که در قرن هشتم هجری می زیسته، می توان گفت که داش حامامی در آن دوره وجود نداشته است. چرا که حمداله مستوفی از سمت فیروز آباد وارد شهر گیوی شده و به سمت خلخال رفته است، اطلاعات دقیقی از آثار و مناظر طبیعی منطقه به دست می دهد و ایشان از غار بوزلوق و آبگرم ایستی سویی نام می برد که در دره کویی واقع هستند و می گوید: “در ولایت بحدود دیه کویی، دره است به طرف آفتاب، روی آن دره چشمه است که آبش تابستان یخ می بندد و بر طرف قماه چشمه ی دیگری است که در آبش بیضه می پزد. ولی هیچ اسمی از داش حامامی نمی کند. این مسئله نشان می دهد که حمام در آن دوره هنوز احداث نشده بوده و به احتمال زیاد این حمام بعد از دوره صفوی در محل فعلی و در دل صخره ی طبیعی کنده شده است.”
در ٥٠ سال اخیر تغییراتی در بخش های ورودی حمام ایجاد شده به خصوص در هنگام احداث راه گیوی ـ خلخال در اثر ریزش کوه، قسمت های ورودی حمام تخریب شد که توسط اهالی محل با مرمت بخش های فرو ریخته با استفاده از مصالح سیمان و سنگ و با ایجاد طاق سنگی و با نصب در فلزی به شکل امروزی درآمده است.
داش حامامی بنایی منحصر به فرد است که در مکانی با مناظر طبیعی زیبا و شگفت انگیز واقع شده است. این محل می تواند یکی از قطب های جذب گردشگر در شهرستان کوثر باشد. اما به جهت تبدیل شدن این مکان به مناطق نمونه گردشگری لازم است اقدامات زیر صورت پذیرد: ١ ـ ابتدا ضروری است که باغ های اطراف بنا خریداری شده و محوطه سازی اطراف بنا به نحو احسن انجام پذیرد. ٢ ـ راه دسترسی خاکی و نا مناسب فعلی در ساحل رودخانه گیوی چایی زیر سازی شده و آسفالته شود. ٣ ـ قسمت های الحاقی متاخر و غیر اصولی به بنا که سنخیتی با اصل آن ندارد، تخریب شده و مرمت علمی گردد. ٤ ـ استخرهای مدرن و با امکانات کافی در کنار حمام قدیمی ایجاد گردد.
تله کابین از هدف هایی است که برای این پروژه در نظر گرفته شده است.
پل فیروز آباد
علاوه بر قدمت تاريخي ،پل فيروزآباد همچنان به عنوان تنها پل ارتباطي بر روي رودخانه گيوي چايي در منطقه و بخش فيروزآباد شهرستان کوثر مورد استفاده اهالي روستاها و مرکز بخش فيروز قرار مي گيرد.
عبور و مرور کاميون هاي سنگين و بي توجهي نسبت به مرمت و حفظ اين پل تاريخي موجب وارد شدن خسارات جبران ناپذير به اين پل مي شود.
وي با اشاره به اين که در صورت تخريب اين پل بسياري از روستاها از جاده ارتباطي محروم خواهند شد بر لزوم پيشگيري از وارد شدن آسيب بيشتر به بافت پل تاريخي فيروزآباد تاکيد کرد.
اين پل به عنوان يکي از آثار باستاني شهرستان از نوع قوسي بوده و با 27 متر طول ، پنج متر عرض و 15 متر ارتفاع در زمان جنگ جهاني اول توسط نيروهاي آلماني ساخته شده است.
دلیکی داش ( سنگ سوراخ )
این سنگ از نظر موقعیت جغرافیایی در شمال شرقی شهر در قسمت پایین جاده گیوی به خلخال در میان باغات (دربند) شهر واقع شده است. در این محل در آخرین چهارشنبه سوری دخترانی که عروسی نکردهاند و زنانی که صاحب فرزند نمیشوند جمع میشوند و نیّت میکنند و از این سوراخ عبور میکنند و اگر به آرزوهای خود رسیدند، سال بعد در همان محل وهمان زمان (آخرین چهارشنبه سوری) به رقص و شادی میپردازند و شیرینی میدهند. از سوراخ این سنگ باغداران آب مورد نیاز خود را جهت آبیاری باغات خود عبور میدهند.
آبگرم گیوی
آب گرم گرم گیوی در حدود 5 کیلومتری شهر گیوی کنار جاده اردبیل – خلخال در بالای کوه قرار دارد
این آبگرم در ارتفاع 1720 متری از سطح دریا واقع شده و میزان آبدهی آن 2 لیتر در ثانیه و دمای آب 52 درجه سانتی گراد است.
ایستی سو (آب گرم گیوی) برای معالجه امراض پوستی و مفصلی مثل رماتیسم و درد مفاصل مفید است و از تاسیسات مناسبی برخوردار است.
به نظر میرسد ایستی سو از برخورد در رشتههای آهکی و توده آذرین بوجود آمده باشد، که برای بیماریهای اعصاب، متابولیکی، پوستی و گوارشی مفید است.
این آب گرم یکی از زیباترین مناظر و چشماندازهای طبیعی در سرزمین گیوی به شمار میرود همه ساله در ایام نوروز، مسافران زیادی از شهرهای دور و نزدیک و گردشگران خارجی را به خود جلب میکند.
این آب گرم در مسیر جاده خلخال به اردبیل قرار دارد و با توجه به این که رودخانه زیبای گیوی چای و باغهای 2 طرف رودخانه نیز در مسیر این جاده و در پایین دست آب گرم قرار دارند باعث بوجود آمدن مجموعه زیبا و طبیعی گردشگری در این منطقه شده که نظر هر بینندهای را به خود جلب میکند.
منطقه خلخال شامل دو شهرستان خلخال و کوثر میباشد. در این دو شهرستان در مجموع 5 آبگرم معدنی شناسایی شده است که دو چشمه به نامهای ایستی سو (آبگرم گیوی) و داش حمام در شهرستان کوثر و 3 چشمه به نامهای آبگرم گرمخانه و آبگرم خوشنامه و آبگرم تیل در شهرستان خلخال میباشد.
بیشتر بخوانید :
آشنایی با استان اردبیل
شهرستان کوثر(کیوی)