جاهای دیدنی شهر اصفهان

میدان نقش جهان (امام خمینی)

کل شهر اصفهان یک طرف ،میدان نقش جهان آن یک طرف دیگر. میدانی که جهانی شده و می توان گفت هم نام عنوانش یک میدان جهانی است. این مجموعه تاریخی که ترکیبی از بناهای تاریخی است قدمت طولانی دارند. این میدان و حواشی آن که شامل مسجد شاه، مسجد شیخ لطف الله ، عمارت عالی قاپو، بازار قیصریه، و بازارهای قدیمی زیبا و متعدد می شود در زمان صفویه ساخته شده است. این مجموعه که به دستور شاه عباس اول ساخته شده الگو گرفته از باغ نخجوان آذربایجان و کاردست هنرمندان به نام اصفهانی مثل محمد رضا و علی اکبر اصفهانی است.

همه امکانات تفریحی و گشت وگذارجمعی و خانوادگی در این میدان وجود دارد و با توقف در این مکان زمان طولانی را صرف بازدید از بناهای تاریخی آن خواهید کرد.این میدان در قرن یازدهم میلادی جزو بزرگ ترین میدان های جهان بود و می شد از فضای میدان برای بازی چوگان و دیگر فعالیت های ورزشی و تفریحی استفاده کرد.در حال حاضر میدان نقش جهان یکی از جاذبه های اصلی گردشگران و انواع تورمسافرتی داخلی و بین المللی اصفهان است که هر روزه مورد بازدید سیل عظیمی از گردشگران تورمسافرتی قرار می گیرد . مسجد شیخ لطف الله ، کاخ عالی قاپو از مهم ترین جاذبه های تاریخی و گردشگری منطقه هستند. از جهت دیگر مسجد امام و سردر قیصریه را می توان از فوق العاده ترین جذابیت های تاریخی این میدان به حساب آورد .

این میدان در سال ۱۳۱۳ به ثبت آثار ملی رسید و در سال ۱۳۵۸ به عنوان یکی از اولین میراث جهانی در یونسکو ثبت شد. در زمان صفوی شاه عباس اصفهان را به عنوان پایتخت خود انتخاب کرد و احداث چنین میدان باشکوهی برای پایتخت امری الزامی به حساب می آمده است. این میدان مرکز تجمعات سیاسی و مذهبی در آن زمان بوده است و در حال حاضر به عنوان یکی از خارق العاده ترین آثار تاریخی اصفهان محبوبیتی خاص بین گردشگران تورمسافرتی دارد.

قبل از آن که اصفهان که پایتختی ایران انتخاب شود، در این محل باغ وسیعی وجود داشته به نام نقش جهان که در دوره شاه عباس اول به سال ۱۰۲۱ هجری قمری آن باغ را تا حدود امروزی آن وسعت دادند و اطراف آن مشهور ترین و عظیم ترین بناهای تاریخی اصفهان را که از آن روز شهره آفاق اند، مانند: مسجد جامع عباسی (مسجد امام)، مسجد شیخ لطف الله، عمارت عالی قاپو و سردر قیصریه، به وجود آوردند. طول میدان نقش جهان از شمال به جنوب بالغ بر ۵۰۰ متر و عرض آن حدود ۱۶۵ متر است. ابعاد اولیه این میدان در حدود ۱۰۰/۰۰۰ متر مربع بوده است که با انجام تغییراتی در دور میدان و اضافه شدن یک ردیف حجره به میدان حدود ۲۰/۰۰۰ متر مربع از مساحت آن کاسته شده است.

در قرن یازدهم هجری قمری (قرن هفدهم میلادی)، این میدان یکی از بزرگ ترین میدان های جهان و در دوره شاه عباس و جانشینان او، محل بازی چوگان، رژه قشون، جشن و چراغانی و محل نمایش های مختلف بوده است. در دروازه سنگی چوگان، از آن دوره، هنوز در شمال و جنوب میدان باقی مانده است و از عظمت دیرین آن حکایت می کنند. سیاحان مشهور اورپایی نیز از این میدان دیدن کرده اند و به توصیف زیبایی این میدان پرداخته اند. چشم اندازهای پیرامون این میدان بی نظیر و انحصار و شگفتی های آن، حیرت انگیز است.

میدان نقش جهان اصفهان به ثبت سازمان جهانی یونسکو رسیده است و دومین میدان بزرگ دنیا به شمار می رود.

کاخ عالی قاپو

عمارت عالی قاپو در سال 1054 قمری ساخته شده و بانی آن شاه عباس اول صفوی می‌باشد. شاه صفوی، سفیران و شخصیت‌های عالیقدر را در این‌کاخ به‌حضور می‌پذیرفت.

این قصر دروازه مرکزی و مدخل کلیه قصرهایی بود که در دوران صفویه در محدوده میدان نقش جهان اصفهان بنا شده بودند. عالی قاپو مرکب از دوکلمه عالی و قاپو است که با هم به معنای «سر در بلند» یا «درگاه بلند» هستند. این بنا با نام‌هایی چون علی قاپو، دولتخانه مبارکه نقش جهان و قصر دولتخانه شناخته می‌شود.

از زیر سر در بلند کاخ که تمامأ با سنگ ساخته شده به قصر وارد می‌شویم و به وسیله پلکانی که در دو طرف تعبییه شده‌اند به طبقات فوقانی می‌رسیم.

عالی قاپو دارای 6 طبقه است که هر طبقه آن تزئینات ویژه‌ای دارد در طبقه همکف 2 تالار وجود دارد که در آن روزگار به امور اداری و دیوانی اختصاص داشت، در طبقه سوم ایوان بزرگی است که بر 18 ستون بلند و رفیع استوار است و در وسط این ایوان حوض زیبایی از مرمر وجود دارد.

به طور کلی عمارت عالى قاپو از دو قسمت متمایز تشکیل شده است؛ قسمت جلویى و مدخل عمارت و ساختمان اصلى کاخ.

قسمت جلویى ساختمان از ساختمان اصلى جلوتر است و مدخل وسیع عمارت در همین بخش واقع است. مدخل داراى تاق جناغى است و در دو طبقه طرفین آن درها و تاق‌نماهاى کوچکترى وجود دارند.

بالاى مدخل ایوانى هست که از 3 جهت باز است و اتاق چوبى دارد. در زمان‌هاى گذشته به هنگام ضرورت اطراف ایوان را باپرده مى‌‌پوشانیده‏‌اند.

حوضى با لبه‌ هاى مرمرین در وسط ایوان قرار دارد که فواره هایى دارد ؛ کف حوض را از مس ساخته‏‌اند. از نوشته‏ هاى جهانگردانى چون تارونیه و شاردن چنین بر مى‏آید که در گذشته دور، دیوار انتهاى ایوان و سطوح ستون‌ها آینه کارى بوده است.

بناى این ایوان یا به عبارت دیگر تالار بر اساس کتاب قصص الخاقانى در سال 1053 هجرى قمرى آغاز شده در مدتى بسیار اندک به اتمام رسیده است.

مدخل به دهلیزى راه مى‏یابد که به صورت شمالى - جنوبى ساخته شده. در پشت این دهلیز عمارت اصلى عالى قاپو قرار دارد که در آن مقابل مدخل که از آن نام بردیم قرار دارد.

اما بناى اصلى عالى قاپو از 6 طبقه تشکیل شده است. در طرفین در ورودى عمارت 6 طبقه دو سکوى سنگى وجود دارد. کتبه‌‌اى نیز در بالاى این در قرار دارد که قسمتى از آن با گذشت زمان از بین رفته است.

کرباسى که پس از در ورودى قرار گرفته سقفى بلند به اندازه مدخل جلویى ساختمان دارد. در همین کرباس مقابل در ورودى عمارت اصلى درى دیگر با دو سکو در طرفین هست که کرباس را به حیاط پشت ارتباط مى ‏دهد.

بالاى این در پنجره‏اى مشبک قرار دارد که از آن نور به داخل کرباس مى ‏تابد. اتاق هاى اطراف همین کرباس در حقیقت محل ادارات دولتى بوده است.

دو راه پله مارپیچ در دو گوشه طبقه اول راه‌هاى ارتباطى را تشکیل مى‏دهند. بالاى طبقه اول، چهار طبقه هست که هر دو طبقه علاوه بر اتاق‌هایى که دارند داراى تالار بزرگ هستند.

نخستین تالار به وسیله درى بزرگ به ایوان بخش جلویى عمارت باز مى‏شود. بر در دیوار این تالار نقوشى زیبا و رنگارنگ وجود دارد که اغلب از آثار رضا عباسى است.

طبقه ششم تالارى بزرگ دارد که تماماً گچ کارى است. این تالار که به اتاق صوت نیز شهرت دارد، بر اساس شناخت فیزیکى صوت و انعکاس آن به نحوى ساخته شده که مثل یک استودیوى مجهز به ضبط صدا طنین‏هاى اضافى صدا را از بین مى ‏برده است و اصوات را به صورتى صاف به تمام قسمت‌هاى تالار می‌رسانده است. دیوارهاى اتاق‌هاى اطراف نیز با نقاشی‌هاى زیبا تزیین شده‌‏اند.

آنچه عالی قاپو را در عداد آثار با شکوه و بسیار نفیس قرار داده است گچبری‌های هنرمند معروف عصر صفوی رضا عباسی است که در آخرین طبقه خودنمایی می‌کند و تالار آن به اتاق موسیقی یا اتاق صوت نیز معروف است.

در این قسمت از کاخ شکل انواع جام و صراحی در دیوار تعبییه شده است که این اشکال علاوه بر نمایش زیبایی و خلاقیت و ابتکار هنرمندان گچکار برای این بوده است که انعکاس حاصل از نغمه‌های نوازندگان به وسیله این اشکال گرفته شود و صداها طبیعی و بدون انعکاس صوت به گوش برسند.

به طورکلی بنای عالی قاپو به عنوان یک بنای تشریفاتی خوش ساخت و زیبا دستاورد دیگری از هنر معماری دوران صفویه است.

با آنکه بعد از دوره صفویه به تزئینات بناها خسارات جبران ناپذیری وارد شده ولی هنوز شاهکارهایی از گچبری‌ها و نقاشی‌های عهد صفویه را در بر دارد و بازدید‌کنندگان را به تحسین وا می‌دارد.

مینیاتورهای هنرمندانه رضا عباسی، نقاش معروف عهد شاه عباس، نقاشی‌های گل و بوته، شاخ و برگ، اشکال وحوش و طیور و گچبری‌های زیبای آن به شکل انواع جام و صراحی در تاق‌ها و دیوارها تعبیه شده است وشاه صفوی و مهمانان او، از تالار همین عمارت مناظر بازی چوگان، چراغانی، آتش بازی‌ها و نمایش‌های میدانی را تماشا می‌کردند.

عالى قاپو بزرگترین کاخى است که ممکن است در یک پایتخت وجود داشته باشد. پس می‌توان گفت که این کاخ در زمان صفویه از بهترین کاخ‌های دنیا محسوب می‌شده است و از این رو محتوى بر تمام مزایا و محاسن بوده و آنچه لازمه یک کاخ سلطنتى بوده در آن وجود داشته است.

سی وسه پل

سی و سه پل یکی از شاه کارهای معماری و مهندسی تاریخ ایران است.این پل دارای طول 300متر و عرض 14 متر می باشد. ازآثار دوره سلطنت شاه‏ عباس اول است، که با هزینه و نظارت سردار او به نام الله ‏وردی‏خان در سال 1005هجری بنا شده.در دوره صفویه  جشن های بزرگی از جمله جشن آبریزان یا آبپاشان ارامنه در کنار این پل برگزارمی شد .همچنین ارامنه جلفا مراسم خاج شویان را در نزدیکی این پل انجام می دادند .این پل در ابتدا دارای چهل چشمه (دهانه) بوده که از هر چشمه آب خارج می‏گردیده، پلی بسیار عریض و طویل و مرتفع، شالوده آن با سنگ و آهک ریخته شده و با آجر و گچ بالا رفته و دو طرف پل آن نرده داشته و موقع طغیان رود تفرجگاه باشکوهی بوده است.

هفت دهانه این پل گرفته شده و اکنون 33 دهانه دارد و از این رو به پل 33 چشمه شهرت دارد.در زمان های مختلف این پل را با نام های متفاوتی می خواندند از جمله :پل شاه عباسی – پل اللهوردیخان – پل جلفا – پل چهل چشمه – پل سی و سه چشمه.این پل برای اتصال خیابان چهار باغ کهنه عباسی به خیابان چهارباغ بالا و باغ هزار جریب و عباس آباد ساخته شده است.

این پل در جشن آبریزگان و آب پاشان محل اجتماع شاه و بزرگان و شعراء و رجال و سایر مردم بوده است.به فرمان شاه عباس بر سر پل مراسم گلریزان صورت میگرفت و گلهای فراوان در راه شاه و همراهان او ریخته میشد.در عید نوروز  هفت شبانه روز جشن و پایکوبی روی این پل برگزار میشد و مردم اصفهان این پل را چراغانی میکردند که نمای بسیار زیبایی را به وجود می آورده است.

وضعیت این پل با قدیمش تفاوت زیادی نکرده است. ایوانچه ‏ها و غرفه‏ های زیبا و متناسب طرفین پل که جای نشستن اهالی و عبور و مرور است به همان حالت اولیه باقی مانده است. هم اکنون طول این پل 295 متر و عرضش 13/75 متر می‏باشد. در دوره صفویه ارامنه حق داشتند تا میدانی که اول پل احداث شده بود جمع شوند و مال‏التجاره و صنایع خویش را با صنعتگران اصفهانی تبدیل نمایند و حق نداشتند از این پل عبور کرده داخل شهر شوند در جل این پل مجسمه رضا شاه کبیر بر روی ستونی بارتفاع 5 متر دیده می‏شود که اسبی سوار و به طرف شما متوجه است اطراف این مجمسه فعلاً میدان 24 اسفند و یا میدان مجسمه نامیده می‏شود.

باغ گلها

در حاشیه جنوب شرقی میدان بزرگمهر و مجاور رودخانه زاینده رود باغ گل ها تاسیس گردیده که شامل باغ صخره ای، باغ ایرانی، باغ گیاهان دارویی، باغ رز، آب نماها، برکه، آبشار، آمفی تئاتر رو باز، مجموعه پرچین، طرح گل فرشی ایرانی و… می باشد.

 

معرفی قسمتهای مختلف مجموعه باغ گل ها

پاویون ورودی:

 

ساختمانی به ابعاد ۶×۹ و ارتفاع ۶ متر در دو اشکوب است که طبقه همکف آن مشتمل بر دو قسمت شمالی و جنوبی (در سمت شمالی پلکان ساختمان و سمت جنوبی دفتری جهت ارائه بروشور و اطلاعات باغ و نمایش بذر گل ها) می‌باشد. طبقه اول به صورت صفه است، که از این صفه می‌توان محوطه کلی پارک را نظاره نمود و طبقه دوم که شامل یک سالن است برای ارائه فیلم و اسلاید انواع گیاهان منظور گردیده است.

 

باغ صخره‌ای:

وسعت این باغ ۲۵۰۰ متر و ارتفاع ۳ متر است و ۲۵۰ گونه گیاهان صخره‌ای که نمایی از طبیعت را ارائه می‌نمایند، در این باغ کاشته شده است.

 

آبشار باغ:

این آبشار در سمت شرقی باغ صخره‌ای قرار دارد و از ارتفاع چهارمتری حجم قابل توجهی از آب به داخل برکه ریزش می‌کند و جریان می‌یابد. در ساختمان آبشار از انواع سنگهای رودخانه‌ای استفاده گردیده است تا آبشار کاملاً طبیعی جلوه نماید.

 

برکه:

به منظور تلطیف هوا و پرورش انواع گیاهان آبزی، در طرح باغ برکه‌ای به مساحت حدود ۳۵۰۰ متر مربع در ضلع جنوب شرقی باغ پیش‌بینی گردیده است.

 

محوطه مخصوص کودکان:

در این محوطه با استفاده از انواع پرچینها طرحی پیش‌بینی گردیده است که بچه‌ها بتوانند با گریز و اختفاء ساعاتی از وقت خود را در باغ بگذرانند.

 

محوطه باغ:

سطح کلی قطعات باغ جمنکاری و با پیش‌بینی انواع باغچه‌ها در طرحهای متنوع استفاده از گلهای فصلی یکساله، دو ساله، دائمی و درخچه‌های زینتی ممکن می‌گردد. در مرکز باغ طرح فرش که یکی از نقشهای اصیل و دیرینه اصفهان است و گل و بوته و ترنج فرش از انواع انشاء گلها استفاده می‌گردد، معابر باغ که حدود ۵۰۰۰ متر مربع است با نوعی کفپوش (سنگ های گرانیت) با طرحهای خاص مفروش گردیده است.

 

باغ رز:

در قسمتی از باغ ، باغچه‌هایی به منظور کشت انواع گل رز در ایران در نظر گرفته شده است.

 

آمفی تئاتر روباز:

در ضلع شرقی باغ گلها، در انتهای محور اصلی به منظور برگزاری نمایشگاههای مختلف و مراسم جشن و سخنرانی، با استفاده از تنه درختان فضایی به شکل آمفی تئاتر پیش بینی ‌ شده است که ظرفیت آن حدود ۲۵۰ نفر می‌باشد.

 

گلخانه:

به منظور پویا بودن باغ گلها، با توجه به شرایط اقلیمی اصفهان و کمبود گل در فصل زمستان، مجموعه گلخانه به مساحت ۷۰۰ متر مربع در ضلع مال شرق باغ پیش‌بینی شده است که با فراهم نمودن انواع اقلیم در طول فصل زمستان بازدید کنندگان می‌توانند نظاره‌گر انواع گلها باشند.

 

نرده‌های اطراف باغ:

با توجه به تنو‏ع گلها و گیاهانی که نیاز به مراقبت ویژه‌ دارند، اطراف باغ با نرده‌های ساده و دیوار سبز انواع پرچین محصور، به گونه‌ای که ضمن جلوگیری از تردد افراد به صورت دیواره‌ای سبز محدوده باغ را مشخص سازد.

 

باغ گیاهانی دارویی و خوراکی:

این مجموعه با مساحتی در حدود ۱۱۷۰ متر مربع دارای ۱۳۲ گونه از انواع گیاهان دارویی و خوراکی موجود در مناطق مختلف ایران می‌باشد که بر اساس یک سری مطالعات، انتخاب و نسبت به کشت آن اقدام شده است. موقعیت این مجموعه در شمال باغ می‌باشد.

 

باغ سوزنی برگان:

این قسمت دارای انواع درختان سوزنی برگ می‌باشد که مساحتی بیش از ۲۱۶۶ متر مربع از باغ را به خود اختصاص داده و در منتهی‌الیه دریاچه واقع گردیده است. تنوع گونه ها در این مجموعه بالغ بر ۸۶ گونه می‌باشد.

 

باغ گیاهان پیازی:

این مجموعه نیز با انواع گیاهان پیازی شکل گرفته، همچنین سعی شده با استفاده از تعداد قابل توجهی از گونه‌هایی که با شرایط آب و هوایی اصفهان سازگاری دارند، منظره زیبایی به نمایش گذاشته شود.تعداد گونه‌های این مجموعه ۳۸ گونه و مساحت آن بالغ بر ۷۴۰ متر مربع است.

 

مجموعه گونه‌های زنبق:

این مجموعه نیز با مساحتی در حدود ۹۰۰ متر مربع درضلع شرقی باغ و در کنار آمفی تئاتر با تعداد ۴۶ گونه گیاهی پیش‌بینی شده است که دارای گونه‌های متعدد زنبق می‌باشد.

 

مجموعه پرچین:

به منظور جداسازی و تفکیک قطعات مختلف از پرچینهای متفاوت با گونه مورت، انواع شمشاد، و زرشک استفاده گردیده که طول عملیات اجرایی در این بخش به ۱۵۴۰ متر بالغ می‌گردد.

 

مجموعه گونه‌های داوودی:

این مجموعه نیز با مساحتی در حدود ۹۰۰ متر مربع در ضلع شرقی باغ با تعداد ۲۶ گونه گیاهی پیش‌بینی شده است که دارای گونه‌های متعدد از گلهای داوودی می‌باشد.

 

آب نما:

معابر اصلی و فرعی با استفاده از آب نماهایی به قطع ۸۰×۴۰ سانتیمتر همراه با فواره‌های متعددا جرا گردیده که طراوت و زیبایی‌ خاصی به مجموعه بخشیده است. آب مورد استفاده از مرکز باغ به منتهی الیه آب نماها متصل شده و پس از برگشت مجدد به صورت چرخشی جریان می‌یابد.

به منظور کاهش هزینه‌ کارگری و حداکثر استفاده از آب و همچنین ایجاد محیطی مرطوب، از آبیاری تحت فشار استفاده شده و کلیه سطوحی که امکان آبیاری بارانی در آن وجود دارد، تحت پوشش طرح فوق قرار گرفته است.

جهت تأمین نور مناسب و روشنایی باغ در شب از پایه‌های بلند به همراه پروژکتور جهت نورپردازی به روش متمرکز استفاده شده است. همچنین پایه‌های کوتاه با نور ملایم در مسیرهای حرکت پیش‌بینی گردیده است که فضای زیبایی را در شب ایجاد می‌نماید.

با عنایت به فلسفه وجودی باغ مبنی بر ارائه انواع گلها سازگار با شرایط آب و هوایی اصفهان مجموعاً درقسمتهای مختلف باغ تعداد ۳۹۵ گونه گیاهی کاشته شده .

عمارت هشت بهشت

عمارت تاریخی کاخ هشت بهشت اصفهان که درون بافت شهری اصفهان و در غرب خیابان چهارباغ عباسى در مقابل خیابان کنونى شیخ بهائى واقع شده است نمونه ‌ای از کاخ های محل سکونت آخرین سلاطین دوره صفوی است. باغ وسیعی که عمارت هشت بهشت درآن واقع شده است جزئی از باغ بزرگ نقش جهان بوده بنام باغ بلبل بوده است و کاخ هشت بهشت مقارن با سومین سالگرد سلطنت شاه سلیمان صفوی به پایان رسید. کاشی‌ کاری هایی‌ که‌ انواع‌ حیوانات‌ پرنده‌، درنده‌ و خزنده‌ برروی‌ آن‌ نقش‌ بسته‌، از آثار این‌ کاخ‌ بشمار می ‌آیند . از باغ وسیع “هشت ‏بهشت” مقدار زیادى باقى نمانده ولى قصر تاریخى آن هنوز اثر ارزنده و جالبى است که پس از انقلاب پارکى در اطراف آن ساخته شده است. نام های دیگر آن هشت به هشت، هشت در بهشت، باغ بلبل می باشند. نام هشت بهشت عمدتاً در اصطلاح زمان خود، به معنای هشتی یا ورودی بهشت بوده است.

این عمارت هشت ضلعی است که چهارنما دارد و با همه شباهت ها هیچ یک مانند دیگری نیست. به نظر می ‌رسد نمای شمالی نمای اصلی است حال اینکه وجود استخر در ضلع شرقی تعیین کننده نمای اصلی است. عمارت دو متر بالا تر از سطح زمین ساخته شده است. عمارت هشت بهشت دارای دو طبقه است و پله ها طوری طراحی شده‌ اند که از هر طرف به عمارت فوقانی و تحتانی عبور و مرور می ‌شود.

اتاق های طبقه اول در چهار گوشه عمارت تزئیناتی از گچبری و نقاشی دارند در طبقه دوم مجموعه ‌ای از رواق ها و اتاق ها با در و پنجره‌های خاتم کاری است. در وسط تالار حوضی هشت ضلعی از جنس مرمر معروف به حوض مروارید قرار دارد. این حوض طوری حجاری شده که آب از سوراخ هایش مانند مروارید تراوش می کند. پارک مجلل و زیبایی در اطراف این کاخ ساخته شده که در حال حاضر از گردشگاه های مشهور شهر اصفهان است.

باغ هشت بهشت نشیمن هشت سوگلی حرم پادشاه بوده است، به این ترتیب که 4 نفر از آنها در طبقه همکف و 4 نفر دیگر در طبقه اول بنا می‎ زیسته ‎اند. این باغ در زمان ناصرالدین شاه قاجار به بانو عظمی افتخارالدوله واگذار شده بود، مشروط بر اینکه وضع و شکل آن را تغییر نداده و حریم آن را در خیابان چهارباغ در کمال تنظیف و تنقیح نگاهداری کند.

پس از فوت بانوی مزبور باغ و قصر در تصرف وراث او باقی ماند ولی در این مدت تغییرات کلی در وضع باغ و قصر مزبور بوسیله متصرفین بنا داده شد و در سال 1343 این باغ رسماً به وزارت فرهنگ و هنر واگذار گردید.

در حال حاضر این باغ به پارک تبدیل شده و با شماره 227 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. بعضی از درختان و حوض ‎ها و کوشک، یادآور آن باغ تاریخی است، که متاسفانه تغییرات در طی دوره‎های مختلف، مشهود می ‎باشد و کوشک آن به عنوان مکانی تاریخی جهت بازدید مورد استفاده قرار می ‎گیرد.

آنچه در این عمارت حائز اهمیت است ارتباطی است که میان فضاها و قسمت‌های مختلف آن پدید آمده ‌است. این ارتباط باعث شده تا این عمارت در عین تنوع و گوناگونی و تعدد فضا از وحدت و یکپارچگی و تزئینات قابل توجه برخوردار شود.

تزئینات عمارت در دوران صفویه به حدی باشکوه و هنرمندانه بوده که سیاحان بسیاری زبان به تحسین آن گشوده‌ اند. متاسفانه امروز از نرده‌های چوب زرنگار و قابها و جام‌های بلور و آلت‌ های شیشه ‌ای رنگارنگ ظریف اثری بر جای نمانده ‌است چرا که در دوره‌های بعد از صفویه و بخصوص در عصر قاجاریان تغییرات بسیاری در آن داده شده ‌است. این تغییرات به حدی است که برخی از سیاحان آن را از دوران قاجار به حساب آورده ‌اند.

 آتشکده آتشگاه (آتشگاه اصفهان)

 آتشگاه اصفهان از بناهای تاریخی اصفهان و از یادگارهای ایران باستان است. این بنا نزدیک رودخانه زاینده رود است و ساخت آن را به دوران ساسانی یا پیش از آن نسبت داده‌اند.

آتشگاه اصفهان یکی از سه اثر قدیمی به جا مانده از دوران باستان و از نظر بزرگی سومین اثر موجود در شهر اصفهان است و یکی از 7 آتشکده بزرگ ایران در زمان قباد ساسانی می‌باشد.

بنای آتشگاه آتشدانی بزرگ و مدور است با دریچه‌های متعدد. این ساختمان از خشت‌های گلی خام به طول و عرض 40 سانتیمتر و قطر 14 سانتیمتر ساخته شده و مصالح خشت‌ها، گل و سنگ ریزه و نی‌های ساحل زاینده رود است.

پایه‌های بزرگ و خشتی بنا تقریبا از میانه تپه آتشگاه آغاز می‌شوند و در بالا به ستون‌هایی محکم تبدیل می‌شدند که در گذشته اتاق‌هایی نیز روی آنها قرار داشته‌است.

در بالای تپه بنایی گرد وجود دارد و جز آن هیچ بنایی بلندتر ساخته نشده‌است. این بنا دارای 8 گوشه‌است و در هر گوشه یک پنجره هم رو به بیرون دارد. گفته می‌شود موبدان زرتشتی، آتش مقدس را در درون این اتاق قرار می‌داده‌اند.

این مجموعه دارای اتاق‌ها و ساختمان‌هایی در 4 جهت تپه بوده که تا زیر اتاقک آتشگاه ادامه می‌یافته‌اند. در بافت ساختمان‌های این بنا می‌توان سوراخ‌های زیادی را دید که به دست گنج‌یابان کنده شده‌است.

در اطراف این آتشدان در سطحی پایین‌تر اتاق‌های زیادی ساخته بودند که به علت خام بودن خشت‌ها در مجاورت باد و باران به مرور زمان از بین رفته‌اند. بقایای این اتاق‌ها در شمال و شمال شرقی بر جای مانده است.

این آتشدان دارای 7 پنجره بزرگ قدی و یک در ورودی است که آتش درون آن از تمامی جهات قابل دید بوده است . ارتفاع ورودی آن به اندازه چند پله از سطوح اطراف است و بطور کامل بر تمامی مجموعه و کوه وقوف دارد . در داخل آن در بالای در و تمامی پنجره‌ها طاقچه‌هایی قرار دارند.

مجموعه آتشگاه اصفهان در طول تاریخ به عنوان یکی از جایگاه‌های آتش مقدس و در دوران‌های اخیر به دلیل موقعیت مذهبی و تفریحی همواره مورد توجه مردم اصفهان و اطراف بوده است.

آتشگاه اصفهان در سال 1330 و با شماره 380 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

در سال‌های دهه 50 مرمت اساسی شد و در اوایل دهه 60 به جهت جلوگیری از ایجاد صدمات و تخریب، درهای ورودی ساختمان‌های آن بسته شد و بطور کامل استتار گردید.

پل خواجو | Khaju Bridge

پل خواجوی اصفهان از بناهای شاه عباس دوم صفوی است که در سال 1060 هجری قمری بنا شده‌است. درازای پل 133 متر و پهنای آن 12 متر است.

 

پل خواجو را پل شاه، پل بابا رکن‌الدین (مسیر رفتن به خانقاه و آرامگاه بابا رکن‌الدین و تخت فولاد) و پل حسن‌بیگ (نام پل قبلی که در زمان شاه‌عباس تخریب شد و این پل به جای آن ساخته شد.) هم نامیده‌اند و از بناهای شاه عباس دوم صفوی است که در سال 1060 هجری قمری بنا شده‌است.

 

این پل دارای 24 دهانه‌است که از مکعب‌های به دقت تراش‌خورده ساخته شده و در بخش میانی، با سدهای چوبی برای گرفتن جلو رودخانه مسدود گردیده‌است.این پل به شماره 111 در فهرست آثار ملی ایران در تاریخ 15 دی 1310 به ثبت رسیده است.

در میانه پل خواجو، ساختمانی مخصوصی که به بیگربیکی شهرت دارد بنا شده است که برای اقامت موقتی شاه صفوی و خانواده او ایجاد شده بود و هم اکنون نیز وجود دارد و طاق‌های آن دارای تزئینات نقاشی بسیار زیبایی است و در واقع پل خواجو به خاطر معماری و تزئینات کاشی کاری آن از دیگر پل های زاینده رود مشهورتر است.

پل خواجو به خاطر معماری و تزئینات کاشی‌کاری آن از دیگر پل های زاینده رود مشهورتر است. این پل که در دوران صفوی یکی از زیباترین پل های جهان به شمار می‌رفت، بیشتر به منزله سد و بند بوده‌است. در میان هریک از دو ضلع شرقی و غربی پل ساختمانی بنا شده که شامل چند اتاق مزین به نقاشی است.

 

این ساختمان که (شاه نشین) نامیده می‌شود در آن دوره جایگاه بزرگان و امیرانی بوده که برای تماشای مسابقات شنا و قایقرانی بر روی دریاچه مصنوعی به این مکان فراخوانده می‌شدند. باقی مانده یک نیمکت سنگی تمام چیزی است که از صندلی پادشاه باقی مانده است. به سخن پروفسور اپهام پوپ و ژان شاردن، پل خواجو ” یک اثر تاریخی اوج معماری پل فارسی و یکی از جالب ترین پل‌هایی است که وجود دارند… که در کل آن ضرباهنگ و شرافت و عزت و ترکیب شاد ترین قوام، ابزار، زیبایی، و تفریح و سرگرمی وجود دارد”.

عمارت و باغ چهل ستون

باغ چهل ستون اصفهان نمونه ‌ای از یک باغ سلطنتی از دوره صفوی است که اکنون آن را کاخ چهلستون یا باغ موزه چهل ستون نیز می نامند کاخ چهلستون در میدان امام حسین خیابان استانداری اصفهان واقع شده و بالغ بر ۶۷۰۰۰ متر مربع مساحت دارد و در ۱۰۵۷ هجری یعنی دوره شاه عباس اول صفوی تاسیس شده و در سلطنت شاه عباس دوم صفوی، ساختمان آن تکمیل شد و در ساختمان موجود مرکزی، تغییرات کلی داده شد و تالار آینه، تالار ۱۸ ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوان های طرفین سالن پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با تمام تزیینات نقاشی و آئینه کاری و کاشی کاری دیوارها و سقف ها افزوده شد.

یکی از برنامه ‌های شهری دوره شاه عباس اول و پس از انتخاب شهر اصفهان به عنوان پایتخت در سال1007 هجری قمری، احداث خیابان زیبا و طویل چهار باغ و باغ های متعدد در پیرامون آن بود که طرح آن به وسیله شیخ بهائی ریخته شد. انتخاب فضائی وسیع در مجموعه ای که در آن روزگار (دولتخانه) نامیده می شد و بررسی هایی که برای آینده صورت می گرفت تماما حکایت از ذوق و استعداد و خلاقیت شیخ بهائی دانشمند بلندآوازه صفویه دارد.

مجموعه کاخ هایی که شروع آنها (عمارت عالی قاپو) بود تا میدان اصلی و مرکزی چهارباغ عباسی ادامه داشت در این محوطه بزرگ که چند کاخ سلطنتی نیز مستقر بود عماراتی مانند تالار اشرف، جبه خانه، رکیب خانه، کشیک خانه، تالار طویله، کاخ هشت بهشت، توحید خانه و بر خی عمارات دیگر ساخته شد. کاخ چهل ستون در تاریخ 15/10/1310 خورشیدی به شماره 108 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

وجه تسمیه کاخ چهل ستون :

ایوان اصلی بر بیست ستون استوار است بسیاری از محققین وجه تسمیه کاخ را انعکاس بیست ستون بر استخر زیبا و بزرگ عمارت می دانند. البته نقشی که عدد ۴۰ در ادب فارسی دارد (این عدد نشان تعدد و کثرت است) نیز شاید دلیل دیگری بر نامیده شدن عمارت به چهلستون باشد.

ساختمان کاخ چهل ستون :

کاخ چهلستون از نخستین بناهایی است که در آن تزئین وسیع، آینه ‌کاری، نقاشی های بزرگ دیواری و ستون های چوبی، با سرستون های مقرنس به کار رفته است. تمام دیوارها با آینه ‌های قدی و شیشه‌ ها و نقاشی های رنگی و زیبا تزئین شده بوده و همه درها و پنجره‌ها از نوع منبت و خاتم بوده است. مهارت و استادی ایرانیان در طرح این کاخ به خوبی مشاهده می شود که در آن فضای خارج از عمارت با فضای داخل آن، چنان مربوط و هماهنگ است که نمی توان تشخیص داد کجا یکی پایان می یابد و دیگری آغاز می گردد. ایوان اصلی و چشمگیر کوشک با ستون های متعدد که از ویژگی های بنا محسوب می گردند.

معماری این کاخ ترکیبی از هنر معماری چینی و ایرانی و فرنگی است.عمارت چهل ستون مشتمل بر یک ایوان اصلی (بزرگ) به طول 3 متر و عرض 17 متر و ارتفاع 14 متر رو به شرقی ساخته شده است.ستون های ایوان هشت ضلعی از جنس چوب چنار و کاج است.

استخرِ مقابل عمارت به طول 110 متر و عرض 16 متر هم ‌اکنون نیز طراوت و زیبایی خاصی به این کاخ می دهد. در گذشته جهش آب در حوض وسط تالار از دهان شیرهایی که درچهار گوشه حوض قرار داشتند و فواره‌ های سنگی که نقطه به نقطه در جوی کوچک اطراف عمارت قرار داشتند، صفای مخصوصی به این عمارت می ‌داده است. تناسبات استخر مقابل کاخ برای دیدن تصویر کاخ در آب و تیرگی کف استخر به منظور هرچه عمیق‌ تر نشان دادن آن طراحی گشته ‌اند.

ایوان کاخ چهلستون مرکب از دو بخش است یک بخش که بر ۱۸ ستون چوبی و رفیع استوار است چهار ستون وسط که بر روی ۴ شیر سنگی قرار گرفته و حجاری آنها به گونه ای است که دو شیر به یک سر انسان نشان داده می شود. از دهان این چهار شیر آب فوران می کرد و به حوض مرمری تالار می ریخت. قسمت دیگر که کمی مرتفع تر است سردر ورودی تالار را تشکیل می دهد. و در بعضی منابع آن را تالار آئینه نامیده اند. این قسمت بر دو ستون قرار گرفته و سراسر آن مزین به آئینه کاری وسیع و پرکاری است که در آن آئینه های ریز و خوش نقش به صورت معرق در کنار آئینه های قدی و خشتی به کار رفته اند سقف تالار از قاب های چوبی و به اشکال مختلف هندسی ساخته شده اند. تصویر قرینه حوض مرمرین وسط ایوان در تزئینات سقف مشاهده می شود. این قرینه سازی شباهت بسیاری با ایوان عالی قاپو دارد.

تالار مرکزی کاخ که اختصاص به میهمانان خارجی و شخصیت های کشورهای دیگر داشت حاوی نقاشی هایی است که وقایع تاریخی دوران های مختلف را بیان می دارند. این سالن با شکوه که بر گنبدی منقوش استوار است با لچکی های رنگارنگ و طرح های طلایی و شفاف از شاهکارهای هنری آن عصر محسوب می شوند.

نقاشی های کاخ جهل ستون اصفهان :

از ویژگی های بسیار مهم کاخ چهلستون می توان به وجود نقاشی های بسیار زیبای هنرمند عصر صفوی رضا عباسی اشاره نمود که به سبک مینیاتور ایرانی، دیوارهای تالارهای کاخ را تزئین نموده است. هر یک از این نقاشی ها بیانگر دوره ای از حوادث تاریخی در دوران صفوی و افشاریه است که می توان از آن جمله به مجلس پذیرایی شاه طهماسب از همایون پادشاه هند، نبرد چالدران مابین شاه اسماعیل و سلطان سلیم خان امپراطور عثمانی، مجلس پذیرایی شاه عباس اول از فرمانروای ترکستان ولی محمد خان، مجلس پذیرایی شاه عباس دوم از فرمانروای ترکستان ندر محمد خان، جنگ کرنال مابین نادرشاه افشار و محمد شاه گورکانی پادشاه هند و نبرد شاه اسماعیل اول با شیبک خان ازبک اشاره نمود.

شایان ذکر است که دو تصویر جنگ های چالدران و کرنال از الحاقات تزئینات این بنا پس از دوران صفوی است که مطابق با شواهد موجود توسط «آقا صادق نقاش» در عصر قاجار به تصویر کشیده شده است. همچنین در بخشی از کاخ برخی نقاشی های متعلق به آنژل و لوگار دو نقاش هلندی که در دوران شاه عباس دوم به ایران و اصفهان آمده بودند به چشم می خورد. در قسمت تحتانی دیوارهای تالار اصلی نیز نقاشی هایی از شخصیت های تخیلی جهت تزئین بنا به تصویر کشیده شده است.

قسمت های دیدنی کاخ چهل ستون اصفهان :

ـ تالار ۱۸ ستون

ـ تالار آئینه

ـ شیرهای سنگی چهار گوشه حوض مرکزی

ـ تزئینات عالی طلاکاری و نقاشی های سالن پادشاهی

ـ تصویری از شاه عباس اول با تاج مخصوص

ـ آثاری مانند سردر مسجد قطبیه و سردرهای زاویه درب کوشک و آثاری از مسجد درب جوباره و مسجد آقاسی که بر دیوارهای ضلع غربی و جنوبی باغ نصب شده است.

عمارت چهلستون در سال 1327 خورشیدی با حمایت مسئولین وقت و همت فرهنگ دوستان اصفهان به موزه (باغ موزه) تبدیل شد که سالن مرکزی آن محل نمایش برخی از آثار هنری دوران های مختلف ایران است. مورد بازدید جهانگردان خارجی و مهمانان داخلی قرار می گیرد

کلیسای وانک

 این کلیسا که کلیسای جامع ارامنه اصفهان هم شناخته می شود در زمان شاه عباس دوم و از روی کلیسای سنت استپانوس در جلفای آذربایجان ساخته شده. از نظر طلاکاری سقف و سطح داخل گنبد و نقاشی های تاریخی از زیباترین کلیساهای اصفهان است. داخل کلیسا و تمام دیوارهای اطراف آن با تزئینات نقاشی رنگ روغن و آب طلا به سبک ایرانی و تصاویری از زندگی حضرت مسیح (ع) متاثر از نقاشی ایتالیایی تزئین شده. این کلیسا گنبدی عظیم و دیوارها و طاق های بلند و زیبا داره و در حال حاضر محل اقامت خلیفه ارامنه ایران و هندوستانِ.

منارجنبان

منارجنبان یکی از دیدنی های اصفهانِ و یکی از مهم ترین دیدنی های شهر نیز به حساب میاد. در گذشته ،منارجنبان از شهر جدا و در دهکده ای به نام «کارلادان» قرار داشت ولی امروزه این بنا، جزو اصفهان به شمار می ره و در نزدیکی محلی به نام نصرآباد قرار گرفته.

این ساختمان با کاشی های لاجوردی رنگ تزئین شده و نکته جالب در این بنای تاریخی آنکه با حرکت دادن یک مناره، نه تنها مناره دیگر به حرکت در می آید، بلکه تمام ساختمان به لرزه درمی آید.

باغ پرندگان

باغ پرندگان اصفهان از باغ های معروف و دیدنی در شهر اصفهانه که کمتر کسی پیدا می شه تا حالا اسمشو نشنیده باشه. هر کسی که به این شهر سفر می کنه حتما از این باغ دیدن می کنه.

این باغ بخشی از پارک جنگلی ناژوان به حساب میاد که بخشی از این باغ زیر توری قرار گرفته تا علاوه بر نگهداری پرنده ها، بتونن توی فضا آزاد باشن و پرواز کنن.

توی باغ پرندگان اصفهان می تونین ۱۲۰ نوع پرنده رو از نزدیک ببینین که از مناطق مختلف جهان به این باغ منتقل شدن.

این باغ چند سری برکه، صخره، قفس های شیشه ای و آهنی و فضای سبز جنگلی داره تا فضای زندگی پرنده هایی که از گونه های مختلف هستن شبیه سازی بشه و به نظر برسه توی محیط زیست طبیعیشون دارن زندگی می کنن.

انواع سار، باز، عقاب، طوطی، پلیکان، شترمرغ، جغد، لاشخور، قرقاول، فلامینگو، بوقلمون و مرغ شاخدار از پرنده هایی هستن که در این باغ نگهداری می شن.

 خانه تاریخی کیانپور (خانه گیلانیان)

 خانه تاریخی کیانپور مربوط به دوره قاجاره و در اصفهان، خیابان چهارباغ پایین، خیابان پشت بارو(۱۴)، کوچه شهید بحرینیان، بن بست گل داوودی واقع شده . این اثر در تاریخ ۹ آذر ۱۳۸۹ با شماره ثبت ۲۹۴۲۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده . این خانه تاریخی زیر نظر کارشناسان مجرب و کادر علمی با توجه به اصول و قوانین بین المللی، مرمت و باززنده سازی شده و در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۳۹۳ با کاربری هتل سنتی در شهر اصفهان افتتاح شد.

مسجد شیخ لطف الله

«مسجد شیخ لطف الله» دقیقا روبروی عمارت عالی قاپو قرار داره که کاشیکاری های خاص و حوض وسطش منعکس کننده تصویر مسجد و عالی قاپوه .دلیل ساخت این مسجد، ارادتی بود که شاه عباس اول به «شیخ لطف اله جبل عاملی» داشت.

چیزی که در مورد این مسجد جالب و عجیبه، وجود نداشتن صحن و مناره در مسجده که باعث شده تا کاشیکاریهای زیبا و استادانه، فضای مسجد رو به گنبد مربوط کنه.

یکی دیگه از نکات جالب در مورد این مسجد اینه که یه راه زیر زمینی برای ملاقات شاه با شیخ لطف اله و برعکس بین کاخ عالی قاپو و مسجد وجود داشته که الان به دلایل نامعلوم بسته شده.

جلوی این بنا فضای بزرگی قرار داره که برای استراحت مناسبه، بازار عتیقه فروشها و فروشگاههای مخصوص سوغات و ادویه خاص اصفهان در نزدیکی این مسجد قرار دارن.

عمارت بخردی (هتل سنتی) | Isfahan Traditional Hotel

کاروانسرایی ۴۰۰ ساله از عهد صفویان در اصفهان وجود داره که با اتاق های متعددش میزبان مسافران دوره قاجار هم بوده. عمارت "بخردی" اکنون عنوان قدیمی ترین اقامتگاه در دست بازسازی در ایران رو یدک می کشه. پنجره ها با شیشه های رنگارنگ که از دوره صفوی و قاجار به جا مانده با مبلمانی از جنس چوب چنار جلوه ای دوچندان به این خانه بخشیده. مهمانسرا در میان باغ هایی پر از میوه و گل های وحشی واقع شده و از ۵ سال پیش توسط "مرتضی بخردی" طراح داخلی و کارشناس بازسازی در دست نوسازی است.

این مهمانسرا حتی میان اصفهانی ها نیز شناخته شده نیست و شهرت آن دهان به دهان چرخیده است

رودخانه زاینده رود

زاینده‌رود یكی از بزرگترین رودخانه‌های ایران است كه در مركز كشور، یعنی استان اصفهان، از مغرب به مشرق جریان دارد. این رودخانة مصّفا، رگ حیاتی و عامل اصلی سرسبزی و حاصلخیزی اصفهان محسوب می‌شود. سرچشمه این رودخانه، دامنه‌های زردكوه بختیاری است كه در حد فاصل بین اصفهان و لرستان قرار دارد. سرچشمه زاینده‌رود به شكل حوضی مدور با مساحتی در حدود سیصد زرع می‌باشد كه به «چشمه جانان» معروف است.

چشمة مذكور در این ناحیه می‌جوشد و به طرف مشرق سرازیر می‌شود. پس از طی سه فرسنگ، به چشمه دیگری به نام «چهل چشمه» می‌رسد. همچنین از سمت شمال این منطقه، یعنی ناحیة فریدن، دو چشمة بزرگ دیگر به نام «خُرِسنگ» و «كودَنگ» به جانانه‌رود ملحق می‌شود. انشعاب دیگری نیز به نام زرین‌رود از طرف جنوب یعنی چهارمحال به این رودخانه اضافه می‌شود. منبع اصلی انشعاب‌ اخیر زیر‌ِ كوهی قرار دارد كه زردكوه نامیده می‌شود.

حمام تاریخی رهنان

گرمابه تاریخی رهنان در منطقه ۱۱شهرداری اصفهان و در محله ای به همین نام واقع شده است.

این بنا توسط یکی از رجال سلسله زندیه به نام حاج آقا محمد رنانی ساخته شده است، به دستور ایشان این مجموعه و شاهکار بی نظیر، در میان ۴ محله قدیمی رهنان و در کنار بازارچه و مسجد ذوقبلتین بنا شده است .

گرمابه رهنان، با ۱۴۶۷ متر مربع مساحت شامل ۲ حمام بزرگ و کوچک برای استفاده جداگانه اما همزمان زنان و مردان است، از این رو به «حمام دو قلو» معروف است. برخلاف سایر بینه های حمام های تاریخی که سکوها در اطراف آن قرار دارند، در حمام تاریخی رهنان سکوی تعویض لباس در میانه بینه بزرگ واقع شده و راهروها در اطراف هستند و تنها حمام با پلان شبستانی در ایران می باشد.

بینه بزرگ و زیبای این حمام دارای پوششی گنبدی است که ۱۶ ستون سنگی و آجری، بار پوشش طاق را تحمل می کند و به نشانه کثرت یا تکرار تصویر آن ستون ها در آب حوض های سکوی میانی، به «حمام چهلستون» نیز معروف است. دورتادور دیوارهای بینه حمام بزرگ با تزئینات آهک و گچ بری پوشیده شده است، نقوش آن طرح های اسلیمی و هندسی است که در آن سه رنگ سفید، سیاه و قرمز بکار رفته است .

گرم ترین نقطه حمام، گرم خانه بزرگ آن می باشد که در آن دو شاه نشین وجود داشته است.

آرامگاه صاﺋب تبریزی | Saeb Tomb

آرامگاه صائب تبریزی که امروز در قلب خیابانی با نام صائب و در باغ تکیه قرار دارد، از بناهای تاریخی اصفهان است و در گوشه و کنار آن می‌توان اشعار این شاعر برجسته را دید.استاد حسین معارفی اصفهانی، نقشه‌ بنا را طراحی کرد و به تهران فرستاد. آن نقشه با نظر مهندس محسن فروغی، فرزند ذکاء‌الملک، تکمیل شد و پس از چهار سال ساختمان آرامگاه در سال ۱۳۴۶ به پایان رسید.

برای این بنای با شکوه، حدود هفتصد هزار تومان هزینه شد که یک هشتم آن را اصفهانیان علاقه‌مند اهدا کردند و بقیه را انجمن ملی پرداخت. مقرر بود که افتتاح آرامگاه مقارن با تشکیل کنگره باستان‌شناسی (اردیبهشت ۱۳۴۷) انجام گیرد، ولی معلوم نشد چرا و به چه دلیل تا نیمه مهر ۱۳۴۷ به تعویق افتاد. معماری آرامگاه از معماری دوران صفویه الهام گرفته شده است.

معرفی شهر اصفهان