مکان های دیدنی و جاذبه های گردشگری اهر
بازار تاریخی اهر
شهرستان اهر دارای بازار زیبایی است به طوریکه یکی از بهترین بازار های آذربایجان بعد از تبریز است . این بازار دارای تزئیناتی است که در بازار های شهر های دیگر کمتر دیده می شود . قسمت عمده آن ۲ طبقه و دارای راسته های مستقیم و دارای گنبد های تماما آجری است . پوشش سقف بازار به صورت کلمبو می باشد ولی در یک قسمت از بازار پوشش به صورت کاربندی می باشد و دیوار مغازه ها خشتی و سقف مغازه ها چوبی می باشد .سردرب مغازه ها هم قبلا گچبری و با نقوش اسلیمی تزئین شده بودند.
بنای بازار در قدیم با تیر و حصیر بوده است ولی مرحوم رشیدالملک حکمران ارسباران ، تغییرات و تعمیرات کلی در بنای آن داد و پس از اتمام تعمیرات در شب مبارک نیمه شعبان ۱۳۲۱ هجری قمری آن را افتتاح نمود .
بازار اهر دارای چهار شاخه است :
۱- راسته بازار
۲- بازار نصیر بیک
۳- بازار جعفر قلی خان
۴- بازار کفاشان
بنای بازار سرپوشیده اهر دارای چندین ورودی با نوشته سردر «نصیر بیگ» بوده که تقریباً دست نخورده باقی مانده است. راسته سه دکانلار و راسته مسجد سفید به اضافه محله قلعه قاپوسی از مراکز دادوستد در اهر به شمار می‌رفته است. بازار مسگران (مسگرخانه)، بازار کلاه‌دوزان، راسته آهنگران، میدان دواب، میدان تره‌بار از دیگر بخش‌های بازار است.
بازار سنتی و تاریخی اهر به عنوان یکی از بازارهای فرهنگی کشور در منطقه ارسباران محسوب می شود که مربوط به دوره قاجار است.
بازار سرپوشیده اهر (بازار نصیر بیگ) از جمله بازارهای تاریخی است که معماری آن و مشاغل موجود جلب توجه می کند و یکی از جاذبه های گردشگری اهر به شمار می آید واز جمله بازارهای تاریخی می باشد که علاوه بر حفظ بافت سنتی از لحاظ معماری و مشاغل موجود بسیار جلب توجه می کند و قدم زدن در این بازار و گشت و گذار درون حجره ها برای هر گردشگری لذت بخش خواهد بود.
این بازار دارای راسته بازار ـ بازار نصیربیک و بازار جعفرقلی خان و بازار کفاشان می باشد. این بنا دارای حمامی بوده که در زمانهای قدیم از بین رفته است و اکنون محوطه آن دیده می شود.
سردر «نصیر بیگ» بازار تاریخی اهر تقریبا دست نخورده باقی‌مانده است. علاوه بر این، راسته بازار، بازار کفاشان و بازار نصیر بیگ قسمتی از بازارهای قدیمی اهر است که به شکل و شیوه قدیمی خود پا بر جاست.
مجموعه بازار اهر با چندین راسته بازار از جمله راسته بازار نصیربیگ، راسته قدیم کلاه‌دوزان، راسته فرش‌فروشان، راسته روغن‌فروشان و بازار قدیمی کفشدوزان و بازار عباسقلی بیگ، و مکان فعلی میدان خشکبار و راسته بازار روباز حلاجان و بازارچه آهنگران و بازارچه مسگران و راسته بازار شمالی و جنوبی آق‌مچید جملگی جزو محله سادات‌لو به حساب می‌آمدندو افرادی متمکن از محله باغبانلو در مکان اصلی بازار سرپوشیده اهر در کار تجارت فعالیت داشته‌اند.
این بازار به علت رونق اقتصادی خاص خود در عصر قاجار از اهمیت بالایی برخوردار بوده است محله سادات‌لوی اهر همواره مورد توجه و محل استقرار رجال آن عصر بوده است و اسکان متمکنین شهر در این محله بزرگ و نیز بخشی از صنعتگران و صاحبان حرف نشانگر اهمیت آن بوده است.
این محله نسبتا بزرگ با یک خط مستقیم جنوبی- شمالی از محل میدان باله‌مچید از مقابل خانه معین‌التجار- تا راسته جنوبی و شمالی گوی‌مچید اهر به صورت یک شارع شش متری کشیده شده بود و از محل تقاطع شارع جنوبی و شمالی به طرف شرق دو تا شارع غربی و شرقی ایجاد شده بود که هر دو نهایتا به راسته‌های شمالی و جنوبی میدان آق‌مچید و محل بازار تاریخی می‌رسیدند.
ارتباط این شوارع با مرکز شهر (ارک حکومتی) و بازار و میدان آق مچید و خانه و کاروانسرای قدیم حاج حسن اهری و خانه های اطراف آنها مجموعا هسته اصلی مرکز شهر اهر در دوره قاجار را تشکیل می دادند.
ویژگیهای بازار اهر از نظر معماری:
شهرستان اهر دارای بازار زیبایی است به طوریکه یکی از بهترین بازار های آذربایجان بعد از تبریز است . این بازار دارای تزئیناتی است که در بازار های شهر های دیگر کمتر دیده می شود . قسمت عمده آن ۲ طبقه و دارای راسته های مستقیم و دارای گنبد های تماما آجری است . پوشش سقف بازار به صورت کلمبو می باشد ولی در یک قسمت از بازار پوشش به صورت کاربندی می باشد و دیوار مغازه ها خشتی و سقف مغازه ها چوبی می باشد .سردرب مغازه ها هم قبلا گچبری و با نقوش اسلیمی تزئین شده بودند.بنای بازار در قدیم با تیر و حصیر بوده است.
بازار اهر در عين فرسودگى داراى تزئيناتى است که در کمتر بازارى ديده مى‌شود. به تعداد خيلى کم از اين تزئينات در سراى مظفريهٔ تبريز، آن هم در لچک مغازه‌ها وجود دارد، اما در اين بازار تمام مغازه‌‌هاى طبقهٔ دوم با گچبرى‌هاى زيبا از گل و برگ يا اسليمى توريقى بسيار درشت تزيين شده است.
علاوه بر گچبرى‌هاى متنوع، ابتکاراتى نيز در آجرچينى گنبدها به کار رفته است. تنوع موجود در گچ بري و نقش گل‌ها و برگهاي بكار رفته بيش از 6 نوع تركيب تزئيني مي‌باشد و همچنين در اين بازار علاوه بر گچ بريهاي متنوع ابتكاراتي نيز در آجر چيني گنبد بكار برده‌اند. در آجر چيني گنبد به طور ساده و با رعايت تناوب بند عمودي، آجرها را گنبد زده‌اند يعني بند عمودي چينه‌ها در امتداد هم قرار گرفته است و يك حالت ابتدايي در عين حال نامانوس به آن داده است.
در زمان رشيدالملک، حکمران وقت ارسباران، اين بازار تعمير و مرمت گرديد و در سال ۱۳۲۱ هجرى قمرى در نيمهٔ شعبان مطابق با جمعه , 14 آبان 1282 افتتاح شد و مرحوم ملاحسن اديب (طوطى اهري) شعر زيبايى در اين باب سرود.
بخش‌هایی از این بنا در زلزله ۲۱ مزداد ۱۳۹۲ تخریب شده بود که در عرض ۳ ماه مرمت و بازسازی شد
ازاین بازار چه سوغاتی ببریم؟
صنایع دستی:
از جمله صنایع دستی منطقه ارسباران و شهرستان اهر فرش ، جاحیم، گلیم، و به خصوص ورنی است که نوعی دست بافت زیبا و پشمی و یا ابریشمی است و به عنوان زیرانداز بافته می شود و از اهمیت ویژه ای برخوردار است .
سوغاتی اهر:
کمتر شهری در ایران وجود دارد که شیرینی و نان مخصوص و به نام خود را داشته باشد. شهر اهر یک نوع شیرینی با نام « اهری» و نوعی نان به نام “نان اهری” (یتی قات) دارد که جز سوغات این شهرستان محسوب می شود.
در بازار تاريخي اهر نيز خوراكي‌هايي از جمله شيريني اهري، نان روغني شيرين و فتير پخته شده با مغز گردو را به عنوان سوغاتي به شهر خود ببريد و لبينات خوشمزه با طعم طبيعي از شير و خامه و پنير را تجربه كنيد.
وجود تنوع آب و هوایی و خاک حاصل خیز و مردمان پرتلاش و زحمتکش شهرستان اهر باعث شده در هر منطقه میوه خاصی پرورش یابد که از جمله می توان به گیلاس افیل، سیب قره قرمز، ذرت و گردو، توت وپیازوسماق هوراند، کدوتنبل شیرین خوش طعم، عسل، تولید لبنیات مرغوب( کره، خامه و ماست)، تخم مرغ محلی، رشته پلویی روستای دیزبین، شیرینی اهری، نان یوخا و نان یدی قات اشاره کرد.
انواع محصولات وفراورده های سایر مناطق ارسباران در اهر قابل خرید و دسترسی میباشد ازجمله زغال کلیبر، سماق و پیاز هوراند، کدو تنبل بومی ارسباران، انار و...که همه این محصولات و فرآورده ها را در اهر میتوان خریداری کرد.
لینک های مرتبط:
جاذبه های گردشگری اهر:
شهرستان اهر
جنگل های ارسباران
معرفی جاذبه های گردشگری آذربایجان شرقی