دانلود کتاب منتهی الامال

دانلود جلد 1 و 2 کتاب منتهی الامال

دانلود کتاب منتهی الامال به صورت pdf

مُنتَهَى ألآمال في تَواريخ ألنّبي وَ ألآل، کتابی فارسی درباره زندگی چهارده معصوم(ع) اثر شیخ عباس قمی عالم شیعی قرن چهاردهم. مؤلف در این کتاب با استفاده از منابع پرشمار، به تفصیل از زندگی چهارده معصوم سخن گفته است.

منتهی الآمال چهارده باب و هر باب آن فصولی دارد که به ترتیب از احوال شخصی، مناقب و فضائل، حوادث خاص مربوط به هر امام، فرزندان و خانواده، روات و اصحاب سخن می‌گوید. منتهی الآمال از کتابهای مشهور میان شیعیان به شمار می‌رود. کتاب به عربی نیز ترجمه شده است.

درباره مؤلف

عباس بن محمد رضا القُمی (۱۲۹۴-۱۳۵۹ق) مشهور به شیخ عباس قمی و نیز محدّث قمی عالم شیعی در قرن چهاردهم قمری است. او محدّث، مورخ و خطیب بود. مفاتیح الجنان، سفینة البحار و منتهی الآمال از مشهورترین تألیفات اوست. محدث قمی در سال ۱۳۵۹ ق در نجف درگذشت و در حرم علی بن ابیطالب (ع) دفن شد.

ولادت و نسب

شیخ عباس در سال ۱۲۹۴ قمری در قم به دنیا آمد. پدرش محمد رضا قمی فردی متدین و مرجع مردم برای آگاهی از وظایف شرعی بود. مادر شیخ عباس به نام «بانو زینت» نیز از زنان متدینه و پارسا بود.
محدث قمی درباره وی می‌گوید: من هر موفقیتی که دارم از برکت مادرم هست؛ زیرا ایشان سعی داشت همیشه مرا با طهارت کامل شیر دهد.

ازدواج

ازدواج اول شیخ عباس در بازگشت از نجف به قم صورت گرفت وی دختر سید زکریا قزوینی از علمای قم را به همسری برگزید که این وصلت پس از چندی به جدایی انجامید. ازدواج دوم محدث قمی هنگامی که در مشهد اقامت می‌کند، اتفاق افتاد، وی دختر آیت الله حاج سید احمد طباطبایی را به همسری برگزید.

اساتید

شیخ عباس تحصیلات دوران کودکی و نوجوانی را در قم گذراند. برخی اساتید وی در این شهر عبارتند از:

میرزا محمد ارباب قمی

شیخ ابوالقاسم قمی

سید احمد طباطبایی قمی پدرخانم محدث قمی

شیخ محمد حسین قمی استاد خط نستعلیق.

سفرها

محدث قمی برای تکمیل علوم و معارف سفرهایی را به بلاد اسلامی داشته است.

سفربه نجف اشرف

شیخ عباس قمی در سال ۱۳۱۶ قمری سن ۲۲ سالگی وارد شهر نجف شد. برخی از اساتید او در ان شهر عبارتند از:

سید محمد کاظم طباطبائی یزدی صاحب کتاب فقهی العروة الوثقی

میرزا حسین نوری معروف به محدث نوری صاحب کتاب المستدرک

میرزا محمدتقی شیرازی مشهور به میرزای دوم

سید حسن صدر کاظمی

سید ابوالحسن نقوی لکنهوئی.

حاج شیخ در همین دوره اقامت در نجف در سال ۱۳۱۸ قمری به حج رفت.

بازگشت به ایران

محدث قمی پس از درگذشت محدث نوری در سال ۱۳۲۲ قمری نجف را ترک کرد و به ایران بازگشت. وی در مدت اقامت در ایران چند بار به زیارت عتبات عالیات رفت و مجددا به حج مشرف شد.

شیخ عباس قمی در روز جمعه اول ربیع الثانی ۱۳۳۲ قمری به قصد اقامت وارد شهر مشهد شد. علت اقامت وی در مشهد به تقاضای حاج آقا حسین قمی بود و تا سال ۱۳۵۴ قمری در آن جا سکونت داشت.[۷] وی در مقدمه کتاب فوائد الرضویة می‌نویسد: به جهت شدت ابتلا و گرفتاری و کثرت هموم و غموم که بر این داعی روی داد و شرح آن طولانی است به خاطرم رسید که پناه برم به امام اتقیا و پناه غربا حضرت ابوالحسن علی بن موسی الرضا(ع).

برخی اساتید وی در مشهد عبارتند از:

آقا بزرگ حکیم شهیدی

میرزا محمد خراسانی فرزند آخوند خراسانی

شیخ مرتضی آشتیانی

آقا حسین قمی

میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری.

وی در مدت اقامت ۲۲ ساله خود در مشهد به تألیفات متعدد مشغول گردید و مجالس وعظ و خطابه فراوانی داشت که زبانزد عام و خاص گردید.وی همچنین در این منابر به افشاگری علیه آمریکایی‌ها و روشنگری مردم می‌پرداخت که از سوی کمیته مجازات حزب دموکرات مشهد تهدید به مرگ شد.

بازگشت به نجف

شیخ عباس قمی پس از حادثه مسجد گوهرشاد و قتل عام مردم و تبعید حاج آقا حسین قمی در سال ۱۳۵۴ قمری به نجف بازگشت و تا پایان عمر در آن جا ماند.

ویژگی‌های شخصیتی و اخلاقی

آقا بزرگ تهرانی از دوستان و ارادتمندان شیخ عباس می‌گوید: وی مثال بارز انسان کامل و مصداق فردی عالم فاضل و زیبنده صفات عالیه مانند حسن خلق و تواضع بود. سلیم الذات و شریف النفس بود و از غرور و شهرت طلبی دوری می‌جست و زندگی زاهدانه‌ای داشت. من در مدتی که با او بودم انس گرفتم و جانم با جان او درآمیخت.[۱۲]

داستان‌های فراوانی در وصف منش، رفتار و اخلاق وی بیان شده است.

وفات و مدفن

محدث قمی در شب سه شنبه ۲۲ ذی الحجه سال ۱۳۵۹ قمری و در سن ۶۵ سالگی در نجف درگذشت. سید ابوالحسن اصفهانی در حرم امیر مؤمنان(ع) بر او نماز خواند و پیکرش در کنار استادش محدث نوری در حرم دفن گردید. سید محسن امین می‌نویسد:

سه مجلس بزرگداشت برای وی در نجف، کربلا و کاظمین برگزار شد.

درباره کتاب منتهی الامال

منتهی الآمال شامل یک دور شرح زندگانی چهارده معصوم است و غالبا درباره هر معصوم به این موضوعات پرداخته است: ولادت، نام، لقب، کنیه، بخشی از فضائل و ویژگی‌های اخلاقی هر معصوم، معجزات و دلایل امامت هر امام، سخنان حکمت‌آموز امامان، شهادت معصومان و دفن آنان.

انگیزه نگارش کتاب منتهی الامال

مؤلف در مقدمه کتاب، انگیزه اصلی خود از نوشتن منتهی الامال را آن دسته از اخبار و روایاتی دانسته که احیای احادیث ائمه و اولیای الهی و گریه بر مصائب آنان را از بزرگترین عبادات خوانده است. او در این کتاب به دنبال ذکر ولادت، بیان مصائب پیامبر اکرم و همچنین ائمه معصوم (ع) است. علاوه بر آن، برخی از فضایل، مناقب و اخلاق معصومین را ذکر کرده، با این هدف که با خواندن و شنیدن این موارد، به ثواب احیای احادیث معصومین برسند و با گریه بر مصائب آنان، درجات مقربین را درک کنند. شیخ عباس قمی، کتاب خود را در کمال ایجاز و اختصار معرفی می‌کند که در چهارده باب مرتب شده است.

محتوای کتاب منتهی الامال

منتهی الآمال از چهارده باب تشکیل شده که هر یک به زندگی یکی از معصومین پرداخته است. هر باب هم فصل‌هایی دارد که به ترتیب از احوال شخصی، مختصری از مناقب و فضائل، حوادث خاص مربوط به هر امام، فرزندان و خانواده، روات و اصحاب می‌پردازد. چنانکه انتظار می‌رود زندگی پیامبر(ص)، امیر مؤمنان و به خصوص زندگی و مقتل امام حسین بخش بیشتری از کتاب را به خود اختصاص داده است.

منابع کتاب منتهی الامال

محدث قمی، در بیان مطالب غالباً منابع خود را نام برده و در چاپ اخیر که به همت باقری بیدهندی تصحیح شده، این منابع با ذکر جلد و صفحه، استخراج و در پاورقی ارائه شده است. سعی وی بر آن است که روایت‌های مختلف درباره یک واقعه را ذکر کند.

از جمله مآخذ این کتاب می‌توان به کتب شیخ مفید به خصوص الارشاد، کتب شیخ صدوق مانند عیون الاخبار و امالی، کتب شیخ طوسی و کتاب کافی، اعلام الوری، اثبات الوصیة، کتب ابن طاووس، الخرائج و الجرائح، مناقب ابن شهر آشوب، تذکرة الخواص، کتب تاریخ عمومی مانند تاریخ طبری و تاریخ یعقوبی و مروج الذهب، کتب تاریخ محلی و رجال مانند تاریخ قم و تاریخ بغداد و دمشق و رجال نجاشی اشاره کرد.

مؤلف همچنین در لابلای مطالب با عبارت «مؤلف می‌گويد» به توضیحات یا اظهار نظرهایی درباره اخبار و گزارش‌های نقل شده پرداخته و بر ارزش کتاب افزوده است. با آنکه بیان مؤلف، فارسی و البته به سبک دوران مؤلف است، عبارات عربی مانند سخنان معصومین و متن دعاها و اشعار فراوانی نقل و غالباً ترجمه شده است.

تتمه المنتهی

محدث قمی در تکمله منتهی الآمال، کتاب تتمة المنتهی فی وقایع ایام الخلفاء را نگاشت که به تاریخ خلفای بعد از پیامبر اختصاص دارد. او در مقدمه می‌نویسد: «چون توفیق الهی شامل حال این شکسته احوال و گرفتار امالی و آمال گردید ... خواستم مختصری از احوال بنی حسن را ذکر کنم و مقاتل ایشان را شرح دهم، چون مقداری نگاشتم دیدم از وضع رساله بیرون شدم. با خود اندیشیدم که این رساله را در تتمه و تکمله منتهی الآمال قرار دهم.»

این کتاب توسط سید هاشم میلانی به عربی ترجمه شده است.

دریافت کتاب

دانلود کتاب منتهی الامال به صورت pdf