کارشناس امور گمرکی می تواند در گمرک کشور و یا بخش گمرک سازمان ها و شرکت های بازرگانی و صنعتی دولتی و خصوصی فعالیت کند.
گمرک سازمانی دولتی است که مسؤول اجرای قوانین گمرکی و اخذ حقوق و عوارض ورودی (واردات) و خروجی (صادرات) و همچنین مسئول اجرای سایر قوانین و مقررات مربوط به واردات، ترانزیت وصادرات کالاها میباشد.
گسترش روز افزون مناسبات بين المللي در كليه زمينه هاي تجاري و اطلاع رساني، افزايش حجم تجارت جهاني و ضرورت انتقال تكنولوژي و ساير ملاحظات اقتصادي، فرهنگي و سياسي، جایگاه گمرك را در نظام اقتصادي هر كشوری بسیار مهم و حیاتی کرده است.
به طور کلی دو نوع گمرک مسافری و تجاری وجود دارد. گمرک مسافری به ورود و خروج افراد و گمرک تجاری به ورود و خروج اموال و کالاها در کشور مربوط می شود. کارشناس گمرکی که در بخش گمرک مسافری کار می کند، از کلیه قوانین، آیین نامه ها و دستورالعمل های گمرکی، مقررات مسافری، محدودیت ها و ممنوعیت های مسافری و سایر اطلاعات مربوط به این بخش آگاه است. در بخش گمرک تجاری نیز کارشناس گمرک بر قوانین صادرات و واردات، ارزش گذاری کالاها، تعرفه و کدگذاری کالاها و سایر قوانین و آیین نامه های مرتبط تسلط کافی دارد.
کارشناس گمرکی که در بخش گمرکی یک شرکت یا سازمان مشغول به کار است، با داشتن تسلط کامل بر قوانین و مقررات گمرکی و آشنایی کافی با نوع فعالیت، کالا و محصولات و کلیه امور واردات و صادرات آن سازمان، وظیفه انجام کلیه امور گمرکی را برعهده دارد.
در ادامه اطلاعات کاملی در مورد وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازارکار و آینده شغلی و درآمدکارشناس گمرک ارائه می شود.
وظایف کارشناس گمرک
با توجه به سازمان و بخشی که کارشناس گمرک فعالیت می کند، وظایف خاصی را برعهده دارد. اما به طور کلی وظایف کارشناس گمرک عبارتند از :
شناخت کامل از قوانین و مقررات گمرکی
ممانعت از ورود و خروج مسافران یا کالاهای غیرمجاز
بازرسی مسافران، مدارک و بار آنها
رسیدگی به درخواست های مراجعان از جمله مسافران، تاجران و ...
بررسی و رسیدگی اظهارنامه ها
انجام یا نظارت بر عملیات های ارزیابی کالاها
بررسی ارزش واقعی کالاها
صدور پروانه های گمرکی برای کالاها پس از انجام ارزیابی
بررسی اظهارنامه ها و سایر اسناد مرتبط
کنترل اظهارنامه های گمرکی پس از ترخیص
انجام کلیه امور گمرکی مربوط به صادرات و واردات کالاها درسازمان ها و شرکت های مختلف
دانش و مهارت مورد نیاز
دقت بالا و توجه به جزئیات
قدرت تصمیم گیری مناسب
داشتن رفتاری قاطع ولی محترمانه با مراجعان
شناخت کامل نسبت به کالاها و اموال مختلف
آگاهی از کلیه قوانین و مقررات گمرکی
توانایی برقراری ارتباط مناسب
تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل کارشناس گمرک
علاقه مندان به این شغل می توانند در مقطع کارشناسی رشته های مدیریت گمرکی و امور گمرکی و یا مقطع کارشناسی ارشد رشته های حقوق تجاری اقتصادی بین المللی، حقوق تجارت بین الملل، حقوق اقتصادی، حقوق اسناد و قراردادهای تجاری، حقوق شرکت های تجاری، حقوق حمل و نقل تجارت، حقوق نفت و گاز، حقوق بین الملل و مدیریت نظارت و بازرسی تحصیل کرده و جذب بازارکار شوند.البته مانند بسیاری از مشاغل دیگر دیده می شود از فارغ التحصیلان برخی از رشته های دیگر نیز در این شغل استفاده می شود.
در سازمان های دولتی از جمله گمرک جمهوری اسلامی ایران، باید در آزمون ورودی شرکت کرده و پس از موفقیت در آن و گذراندن مصاحبه و گزینش اداری می توانید در آنجا استخدام شوید.
آینده شغلی و بازارکار کارشناس گمرک
کارشناس گمرک می تواند در سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران، سازمان ها و شرکت های دولتی و خصوصی بازرگانی و صنعتی استخدام شوند. هر سازمان و شرکتی که در امور صادرات و واردات فعالیت می کند و همچنین مراکز و کارخانجات صنعتی که خود واردکننده مواد و قطعات مورد نیاز و صادرکننده محصولاتشان هستند، لزوما یک بخش بازرگانی خارجی دارند که در آن به وجود کارشناس امور گمرکی نیاز است.
با توجه به گسترش ارتباطات کشورها و سازمان ها در سطح بین المللی و تحولات گوناگونی که در مبادلات بین المللی رخ داده است، پیش بینی می شود آینده شغلی مناسبی پیش روی کارشناسان گمرگ باشد.
حقوق و درآمد کارشناس گمرک
کارشناس گمرک - مسیر ایرانیکارشناس گمرکی که در سازمان گمرک و یا سایر سازمان های دولتی استخدام می شوند، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کنند. کارشناسانی هم که در بخش خصوصی فعالیت می کنند، بنا به میزان تخصص، تجربه، توانایی و توافقی که با کارفرمای خود می کنند، درآمدهای متفاوتی دارند.
میزان درآمد کارشناس گمرک در برخی از کشورهای جهان عبارتند از :
آمریکا – متوسط درآمد سالانه کارشناس امور گمرکی در آمریکا در سال 2013، حدود 71.900 دلار می باشد.
انگلستان – متوسط درآمد این شغل معادل 31.500 تا 40.200 دلار آمریکا می باشد. در صورت ارتقا یافتن و رسیدن به مقام های بالاتر این درآمد بین 39.500 تا 60.750 دلار آمریکا می رسد.
شخصیت های مناسب این شغل
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها،علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و ... برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.
شخصیت های مناسب این شغل بر اساس شخصیت شناسی MBTI :
ISTJ این تیپ شخصیتی از کارهایی که به حفظ و حراست از مردم و خدمت به آنها مربوط باشد، لذت می برد. او حافظه خوبی دارد و به خوبی از اطلاعات گذشته برای حل مسایل جاری استفاده می کند. همچنین کار در محیط های سازمان یافته و با ساختار را دوست دارد.