شهرستان های بوشهر
معرفی بندر عسلویه
بندر عسلويه در 70 كيلومتري جنوب شرقي كنگان و 37 كيلومتري شرق بندر طاهري در راس خليج ناويند بين مدار 27 درجه و 28 دقيقه عرض شمالي و 52 درجه و 37 دقيقه طول شرقي واقع شده و فاصله آن تا مركز استان (بو شهر) 308 كيلومتر است. درباره نامگذاري عسلويه،زنده ياد مهندس احمد حامي در كتاب “سفر جنگي اسكندر مقدوني به ايران و هندوسستان بزرگترين دروغ تاريخ است” از عسلويه با حرف اول الف نام برده و اظهار داشته است اين نام هم مثل بسياري از نام هاي منطقه مثل خارك،لارك،تنب و… يك نام ايلامي است و از دوره ايلامي ها به جا مانده است و كلمه “اسلو” با حرف الف در ابتدا به معناي آبگير، استخر و محل توقف كشتي ها است .
آقاي محمد تقي مصطوي نيز در كتاب اقليم پارس اين مطلب را بر اساس كفته مهندس حامي تكرار كرده است. برخي مورخان و محققان متاخر عسلو را داراي چشمه ها و اب هاي شيرين دانسته اند و معتقدند به همين جهت بر آن نام عسلويه نهاده اند.
معرفي فرهنگ و تاريخ عسلويه
بخش عسلویه با وسعت ۹۳۶ کیلومتر مربع در فاصله ۶۰ کیلومتری مرکز شهرستان کنگان واقع شده است که از غرب به بخش مرکزی کنگان و روستای شیرینو ، از شمال به رشته کوههای زاگرس جنوبی ، از جنوب به خلیج نیلگون و خلیج همیشه فارس و از شرق به شهرستان پارسیان استان هرمزگان محدود و در مدار ۳۸و۵۲ طول شرقی و ۲۷ و ۲۴ عرض شمالی قرار دارد.
بخش دارای ۲ شهر بنام های عسلویه و نخل تقی و ۲۱ روستا که طبق سرشماری نفوس و مسکن در سال ۸۵ تعداد ۳۱ هزار نفر جمعیت در شهرها و روستاهای بخش ساکن و حدود ۲۳ هزار نفر نیز نیروی کارگری بوده است که در حال حاضر طبق آمارهای موجود حدود ۳۸ هزار نفر از اقصی نقاط مختلف کشور در تاسیسات و پروژه های منطقه مشغول بکارند.
روستاهای بخش در دو مسیر موازی یکدیگر قرار دارند ؛ بدین صورت که در مسیر جاده اصلی پارسیان – بوشهر بترتیب از شرق به غرب روستاهای بندو ، سهمو جنوبی ، سهمو شمالی ، سواحل ، مروع ، چاه مبارک ، خیارو ، عسکری ، اخند ، دهنو ، کلات ، بزباز و بیدخون با فاصله ی کمی از یکدیگر ( کل مسیر در حدود ۳۵ کیلومتر) و در نزدیکی رشته کوه زاگرس قرار دارند و در جانب دیگر و در کنار ساحل زیبای خلیج فارس روستاهای خره ، کنارخیمه ، بنود ، زبار ، صفیه ، بساتین و هاله در کنار منطقه بکر و شگفت انگیز نایبند قرار دارند.
جاذبه های گردشگری:
پارک ساحلی عسلویه
سواحل زیبای خلیج فارس در شهرستان
چشمه بیدخون – کلات
آسیاب های آبی بندو
سد بستانو
منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی
خلیج نایبند و منطقه حفاظت شده نایبند
جنگل های حرا(مانگرو)
تقسیمات کشوری
بخش مرکزی شهرستان عسلویه
دهستان عسلویه
دهستان اخند
شهرها: بندر عسلویه و نخل تقی
بخش چاهمبارک
دهستان چاهمبارک
دهستان نایبند
شهرها: --
بناهای تاریخی شهرستان عسلویه
آسیابهای آبی بیدخون
قلعه خان بیدخون
آبانبار بندو
تپه کوتی
قلعه شیخ کنعانی
آسیابآبی بندو ۱
آسیابآبی بندو ۲
سد بندو
جمعیت
جمعیت این شهرستان هنگامیکه با عنوان بخش عسلویه - تقریباً با همین محدوده جمعیتی کنونی - از توابع شهرستان کنگان بوده، بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، در سال ۱۳۹۰ برابر با ۶۵،۵۸۴ نفر (۱۰،۳۶۴خانوار) بودهاست.
آلودگی حاصل از تاسیسات پارس جنوبی
به جرات میتوان منطقه پارس جنوبی را به عنوان آلودهترین منطقه صنعتی دنیا برشمرد. آلودگی ناشی از تأسیسات صنعتی به بهرهبرداری رسیده که از نظر میزان آلایندگی در دنیا بینظیر میباشند، در سه بعد آلایندگی هوا، آب و خاک سبب تخریب گسترده محیط زیست و پوشش گیاهی و جانوری شدهاست. استمرار این وضعیت همچنین سبب شیوع بیماریهای ناشناخته و مادرزادی در میان نوزادان و ساکنین منطقه شدهاست. این میزان آلایندگی با بی توجهی دولتمردان و کارگزاران نظام پس از تأسیس منطقه ویژه اقتصادی پارس همراه بودهاست.
قابلیتهای اقتصادی
امروزه شهرستان عسلویه محل اجرای پروژههای سایت 1پارس است و بندر عسلویه در این شهرستان قرار دارد. همچنین سایت2 پارس در شهرستان کنگان قرار دارد(60درصد تاسیسات منطقه ویژه اقتصادی پارس در حوزه شهرستان کنگان قرار دارد)
عسَلویه شهری از توابع شهرستان کنگان ویک منطقه عظیم صنعتی از توابع استان بوشهر در جنوب ایران است. این روستا در دوازه کیلومتری شرقی روستای نخل تقی و در هفت کیلومتری روستای بیدخون و در کرانه خلیج فارس واقع شده است.
موقعیت شهرعسلویه عرض جغرافیایی ۲۷درجه ۴۹ دقیقه و ۹۴ ثانیه طول جغرافیایی ۵۲ درجه ۶۲ دقیقه و ۱۹ ثانیه ارتفاع از سطح آب های آزاد ۱۸ متر (۶۲ فوت) تاریخچه شهر عسلویه بندر عسلویه سابقه بسیار دیرینه ای دارد . بر اثر تنشها و حوادث و دشمنی ها آثار تاریخی آن مانند قلعه ها و مساجد متعدد ویران و نابود گردید بندر عسلویه از بنادر اولیه خلیج فارس به شمار می آید که آن زمان بیش از پنج بندر فعال نبوده است که عبارتند از :
بوشهر ، بصره ، سیراف، عسلویه و کنگ حکایتگر آن است که در دوره ساسانیان قبل از آن این بندر بوده و بعضی ها قائل هستند ۴۰۰۰ سال قبل از اسلام بندر عسلویه بوجود آمده است و تاریخ ذکر می کند زمانی که می خواستند بغداد را بسازند از بندر عسلویه و سیراف مالیات دریافت می کردند . لازم به ذکر است عسلویه جای فعلی نبوده بلکه در دامنه کوه قرار گرفته و بین دریا و خود این بندر درخت حرا فاصله انداخته است . که به مرور زمان جنگل مورد نظر خشک و دریا عقب نشینی کرده و مردم به دنبال آن کم کم از جای خود هجرت و جای فعلی سکنا گزیدند.
تاریخ غزالی در بغداد از زبان سند باد بحری می نویسد در سال ۴۰۰ هجری قمری وقتی که از بندر لنگه بطرف بصره عزیمت می کردیم سکان کشتی به طرف عسلویه می بستیم و برای اینکه از نیروی دریایی عسلویه در امان باشیم شبانه از دماغه نایبند می گذشتیم یعنی هزار و چند سال پیش صاحب قدرتی بوده است . جمعیت این بندر در قدیم چندین برابر جمعیت فعلی استو آثار و مساجد بسیاری داشته است . دوطایفه بزرگ به نام حرمی ها و نصوری ها که در عسلویه بوده اند جنگ بزرگی به راه می اندازند و در روز عید فطر جنگ اتفاق می افتد و بسیار مردم شجاع و با غیرت داشته که جلو این در گیری سینه سپر می کنند و تعداد بسیار زیادی از مردم در این جنگ به شهادت می رسند.
این بندر از قلعه های متعددی بر خوردار بوده و یکی از قلعه های بزرگ که دور تا دور آن بازارچه بوده که بوسیله انگلیسیها از طریق دریا به توپ بسته شده و تخریب گردید. و دومین قلعه و بسیاری از جاهای مهم این بندر توسط قشون رضاخان و خوانین تخریب شده و هرچه به عقب برگردیم بندر عسلویه از رونق و آبادانی بهتری برخوردار بوده است و از کلام سید احمد خمینی رضوان الله علیه که فرمودند: زمانی که بندر عسلویه آباد بوده است از بندر عباس خبری نبود.
● بخش عسلویه
بخش عسلویه شرقی ترین بخش استان بوشهر می باشد. موقعیت ممتاز وجالب این بخش این است که در همجواری با استهای هرمزگان و فارس قرار گرفته است که این در نوع خود ویژگی های خاصی به این منطقه بخشیده است. بخش عسلویه از شمال به رشته کوههای سرافراز زاگرس، از شرق به شهرستان پارسیان (استان هرمزگان) ، از غرب به شهر کنگان(استان بوشهر) و از جنوب به خلیج نیلگون و همیشه فارس محدود می باشد.بخش عسلویه از دو شهر عسلویه و نخل تقی و ۲۱ روستا از جمله بندو ، سهمو ، چاه مبارک، زبار، بیدخون، اخند، خره، خیارو، هاله ، بساتین، عسکری، صفیه، بستانو، کلات، کنارخیمه،دهنو، بزباز، مروع و سواحل تشکیل شده است.
راههای دسترسی به این بخش از سه طریق هوایی، زمینی و دریایی امکان پذیر است. شهر عسلویه بین ۵۱ درجه طول شرقی و ۲۷ درجه عرض شمالی و در حاشیه شمالی خلیج همیشه فارس و در شهرستان کنگان استان بوشهر قرار دارد. این شهر از طرف شمال شرق به شهر نخل تقی، از طرف شرق به تأسیسات پارس جنوبی و از طرف مغرب به خلیج همیشه فارس محدود می شود. از شهر عسلویه تا مرکز شهر کنگان ۷۰ کیلومتر فاصله است و تا منطقه زیبای نای بند ۳۰ کیلومتر مسافت وجود دارد. ادارات بخش، نهادها، بانکها و موسسات مالی در این شهر رونق خاصی نسبت به بقیه شهر ها و روستاههای استان دارند.
● منطقه صنعتی
این منطقه در شرق استان بوشهر در حاشیه خلیج فارس در ۳۰۰ کیلومتری شرق بندر بوشهر و در ۴۲۰ کیلومتری غرب شهرستان بندر لنگه و در ۵۷۰ کیلومتری غرب بندر عباس واقع است(همجواری استان بوشهر با استان ها :از شمال به منطقه اسیر در فارس، از شرق به هرمزگان و از غرب به خوزستان کهگیلویه و بویراحمد) و حدود ۱۰۰ کیلومتر باحوزه گاز پارس جنوبی که درمیان خلیج فارس واقع شده (دنباله حوزه گنبد شمالی قطر) فاصله دارد.
موقعیت مورد نظر برای منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس مزایای قابل توجهی دارد، از جمله کمترین فاصله ممکن با میدان گاز پارس جنوبی، وجود فرودگاهی که درزمان ساخت وساز می تواند سرویس مناسبی به عنوان فرودگاه بین المللی استقرار یابد، دسترسی مستقیم به آب دریا، عمق مناسب سواحل ازنظر بندری، برخوردار از شبکه های تأسیسات زیرساختی شریانهای ارتباطی فرامنطقه ای، وجود نیروی کار بالقوه در شهرها وروستاهای اطراف، طبیعت سرسبز وچشم اندازهای طبیعی زیبا وجود دارد.
● محدوده و وسعت
محدوده منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس براساس مصوبه هیات وزیران وشورای عالی مناطق آزاد تجاری / صنعتی به این شرح تعیین گردیده است: ازغرب به روستای شیرینو، ازجنوب به خلیج فارس ، ازشمال به دامنه ادامه سلسه جبال زاگرس وازشرق به روستای چاه مبارک. این محدوده طبق مصوبه هیئت وزیران ۱۰۰۰۰ هکتار بوده که براساس استانداردها تفکیک می گردد.
● توسعه منطقه ویژه
با توجه به پتانسیلهای این منطقه، کمبود اراضی مناسب و لزوم توسعه صنایع بالادست نفت وگاز(با دسترسی مناسب به دریا) درمحدوده منطقه ویژه وهمچنین قرار داشتن مکان فعلی شهرهای نخل تقی و عسلویه در محدوده ای با خطر سنجی بالا، عدم دسترسی مناسب به شریانهای پیرامون منطقه و نامناسب بودن مکان فرودگاه نظامی فعلی (خطر سنجی بالا در همجواری با صنایع بالا دست، عدم امکان استفاده بهینه اهالی منطقه از آن و…) درنظراست در آینده نزدیک نسبت به جابجایی فرودگاه وروستاهای نخل تقی وعسلویه سایت نیروهای نظامی به مکانهای مناسب واستفاده از اراضی فوق به عنوا ن توسعه صنایع بالا دست اقدام شود.
ضمنا با توجه به لزوم استقرار واحدهای مایع سازی گاز(DME,GTL,LNG) درمنطقه وعطف به مسائل ایمنی و حریم و فاصله لازم این واحدها از دیگر واحدهای صنعتی، زمینی ساحلی به وسعت تقریبی ۲۰۰۰ هکتار واقع در ۲۰ کیلو متری غرب منطقه جهت استقرار واحدهای فوق پیش بینی شده است.
عسلویه معروفترین بخش منطقه ویژه اقتصادی پارس است که هر ساله شاهد حضور تعداد قابل توجهی از افراد جویای کار است. جمعیت بومی منطقه عسلویه حدود ۹۰۰۰ نفر است که ۸۰ درصد آنها اهل سنت هستند. با احداث پروژه های توسعه ای منطقه و تخمین های مقایسه ای رقم کل جمعیت شاغل در پایان دوره بهر ه برداری کامل به رقمی بالغ بر یک صد هزار نفر خواهد رسید. در سال ۱۳۸۷ مسئولان منطقه ویژه اقتصادی پارس به تمامی کارکنان خود مهلت دادند که تا اول آبان ماه همانسال یا ازدواج کنند یا از کار اخراج شوند.
● منطقه صنعتی و فرودگاه
دارای واحدهای عظیم و پرشمار پتروشیمی و پالایشی. پیرو صحبتهای انجام شده در بالا فرودگاه قدیم تعطیل گردید و فرودگاه جدید با نام خلیج فارس در ۳۵ کیلومتری شرق عسلویه احداث و مورد استفاده قرار گرفته است.
لینک های مرتبط :
معرفی استان بوشهر