سوغاتی‌های خوراکی
خرمای بوشهر
کشت خرما در بوشهر به عصر هخامنشیان برمی‌گردد، تولید خرما و فروش آن امروز به‌عنوان یکی از مشاغل اصلی استان بوشهر به‌حساب می‌آید. از خرمای بوشهر فرآورده‌های بسیاری به دست می‌آید که ازجمله آن‌ها می‌توان به شیره خرما، پنیر نخل، لواشک خرما، شهد خرما، سرکه خرما و بسیاری از فرآورده‌های دیگر اشاره کرد. خرما و فرآورده‌های آن تنها محصول درخت‌های خرما نیست، از درخت‌های خرما صنایع‌دستی نظیر حصیر، زنبیل و کلاه هم تهیه می‌شود.
پنیر نخل
پنیر نخل ماده‌ای ترد و سفیدرنگ است که درواقع بخش میانی درخت خرما است. پنیر خرما بسیار شیرین و خوشمزه است و علاوه بر بوشهر در جهرم، و هرمزگان تولید می‌شود، در بوشهر به پنیر خرما «غاپ» هم می‌گویند. برای به دست آوردن پنیر خرما یا همان غاپ ابتدا سردرخت را می‌اندازند و برگ‌ها و لیف‌های دور برگ‌ها را تا رسیدن به میانه و پنیر درخت جدا می‌کنند.
این سوغاتی خوشمزه بسیار گران‌قیمت است و سرشار از خاصیت! این سوغاتی لذیذ سرشار از قند، مواد معدنی، ویتامین و آهن است.
ارده بوشهر
ارده یکی از فرآورده‌های لذیذ کنجد است که به‌عنوان غذایی پرانرژی در کنار شیره خرما یا شیره انگور مصرف می‌شود. ارده از کنجد تهیه می‌شود و روغن آن منبع غنی از ویتامین، آنتی‌اکسیدان و چربی اشباع‌شده است. این خوراکی گرم، بدن را در برابر هوای سرد مقاوم می‌کند. تهیه ارده و شیره مرغوب از بوشهر کار بسیار راحتی است، اگر روزی به بوشهر رفتید، خرید این محصول را فراموش نکنید.
خارک
بوشهری‌ها به خرمای نارس خارک می‌گویند، خارک یکی از لذیذترین خوراکی‌های جنوبی است.
خارک پخته
خارک پخته یکی از شیرینی‌های سنتی و سوغات بوشهر است که طرفداران زیادی دارد. برای تهیه خارک پخته، خارک و شکر را در دیگ می‌ریزند و مقداری آب به آن اضافه می‌کنند و آن را می‌جوشانند تا به‌صورت کامل نرم شود. بعد از نرم شدن خارک‌ها باید آب آن را گرفت و هسته خرما از آن بیرون کشیده شود و خارک‌ها بر روی حصیر پخش‌شده تا خشک شوند.
حلوای راشی
حلوای راشی یا حلواارده یکی از شیرینی‌های سنتی بوشهر است که درواقع نوعی حلوا است. برای تهیه حلوا راشی، شیره خرما را در ظرفی کروی که ته آن گود و مقعر است می‌ریزند و با شعله کم حرارت می‌دهند تا کاملاً سفید شود، سپس مقدار مناسبی از ارده را به آن اضافه می‌کنند و آن‌قدر هم می‌زنند تا کاملاً متلاشی شود.
حلوا پسکی
حلوا پسکی نوعی حلوا محلی است که در برخی مناطق استان مانند برازجان پخت آن مرسوم است. برای پخت حلوا پسکی، خرمای رسیده را با آرد در روغن سرخ می‌کنند و سپس مقداری ماست را با حلوا ورز می‌دهند تا حلوا آماده شود.
مسقطی
مسقطی فقط سوغاتی مشهور شیراز نیست، در بیشتر شهرهای جنوبی مسقطی به‌عنوان یکی از سوغاتی‌های محبوب شناخته می‌شود. مسقطی دو قرن پیش از مسقط پایتخت عمان به سواحل خلیج‌فارس رسید و به همین دلیل نامش مسقطی است. برای تهیه مسقطی باید از نشاسته، روغن، شکر، زعفران، هل و گلاب استفاده کرد و ترکیب آن با چای بی‌نظیر است.
استاندار لار این حلوا را در سال ۱۳۹۴ تحت عنوان حلوا مسقطی لاری در سازمان استاندارد ملی به ثبت رساند و شرایط صادران این حلوای خوشمزه را فراهم کرد.
انواع نان
نان‌های محلی همیشه عطر و بویی دیگر دارند، بیشتر شهرهای ایران نان‌های محلی خاصی دارند، از نان‌های محلی بوشهر می‌توان به نان نازک، نان گرده و نان بلبل اشاره کرد که نان بلبل بر روی تابه پخته می‌شود. پخت کماج در بوشهر بسیار متداول است، کماج نان حجیمی است که با آرد گندم سفید و مایه‌خمیری که از نخود لپه درست‌شده است، تهیه می‌شود.
ترشی
اگر از طرفداران ترشی‌های خوشمزه هستید، جای درستی آمده‌اید، در بوشهر می‌توانید ترشی‌های بسیار خوشمزه‌ای تهیه کنید. ترشی انبه یکی از ترشی‌های محبوب بوشهر است. از دیگر ترشی‌های خوشمزه بوشهر می‌توان به ترشی لیموعمانی و ترشی بادنجان اشاره کرد. اگر به بوشهر سفر کردید، ترشی انبه را فراموش نکنید!
ماهی و میگو بوشهر
اگر به دنبال ماهی تازه و خوشمزه هستید، شهر بوشهر بهترین انتخاب است. بازارهای ماهی‌فروشی زیادی در بوشهر وجود دارد که هرروز ماهی‌های تازه‌ای در آن‌ها به فروش می‌رسند. ازجمله ماهی‌های بوشهر می‌توان به ماهی سنگسر، هامون، ماهی مرکب، ماهی شیر و بسیاری از گونه‌های ماهی‌ها اشاره کرد. میگو بوشهری را هم نباید فراموش کرد.
صنایع‌دستی
گبه و گلیم
مشهورترین سوغات و محصول صنایع‌دستی استان بوشهر گبه و گلیم صادراتی است که در بسیاری از روستاها بافت آن رواج دارد. گبه و گلیم بوشهر آوازه‌ای جهانی دارد و به بسیاری از کشورهای خارجی صادر می‌شود.
مراکز زیادی در استان بوشهر وجود دارد که گبه‌بافی در آن رایج است ازجمله برترین مراکز گبه‌بافی می‌توان به روستاهای شول، کمالى، بهمنیارى، محمد صالحی، عباسى، فخر آوری، کلر و چهار روستایى از توابع شهرستان گناوه اشاره کرد.
و گلیم‌بافی، این هنر در بیشتر روستاهای بوشهر جریان دارد، فصل بافت گلیم زمستان است و خانواده‌های روستایی در کنار کشاورزی و دام‌پروری، اوایل پاییز شروع به چیدن فصل گوسفندها می‌کنند و در فصل زمستان مشغول بافتن گلیم می‌شوند.
تار گلیم‌های روستایی اغلب از موی بز است که دارای استحکام بیشتری است ولی پود از پشم است.
عبا بافی
یکی از محبوب‌ترین سوغاتی‌های بوشهر، عبای شتری است. عبای شتر یکی از گران‌ترین نوع عباها است که به تعداد بسیار محدود تولید می‌شود. عبا بافی ازجمله صنایع‌دستی است که به پشم وابسته است و بیش از ۵۰۰ سال سابقه دارد.
حصیربافی
حصیربافی در استان بوشهر به دلیل فراوانی برگ و الیاف درخت خرما و گیاهان خودرو در مناطق باتلاقی و شوره‌زار از دیرباز رایج بوده است. معمولاً در همه روستاهای بوشهر، صدف بافی به‌عنوان تفریحی در اوقات فراغت انجام می‌شود. مواد اولیه این محصول بسیار فراوان است و کاربرد محصولات حصیری بسیار زیاد، به همین دلیل حصیربافی یکی از حرفه‌های مهم اقتصادی در این منطقه است.
نوعی فرش حصیری به نام «تک» وجود دارد که معمولاً با ۸ ساعت کار یک بافنده ماهر در ابعاد ۲۰۰ در ۲۰۰ سانتی‌متر بافته می‌شود و بهترین وسیله برای پوشش سقف کپرهای روستایی است. از دیگر محصولات حصیری می‌توان به تویزه، مخرف، بادبزن، کلاه حصیری، زیر داغی، کپو، سبد جمع‌آوری خرما اشاره کرد. مهم‌ترین مراکز تولید حصیر در استان بوشهر، شهرستان گناوه، دشتی، دشستان و کنگان است.
سفالگری
به دلیل اهمیت آب در منطقه گرم بوشهر، تهیه وسایلی برای خنک نگه داشتن آب به‌صورت طبیعی بسیار مهم است. در کارگاه‌های سفالگری محصولاتی تولید می‌شود تا با استفاده از آن‌ها آب‌خنک نگه‌داشته شود. خاک کوزه‌گری در بوشهر از معادن شهرهای اطراف تهیه می‌شود و شیوه تولید کوزه‌ها، چرخ‌های سفالگری سنتی است. از مراکز مهم تولید کوزه در استان بوشهر می‌توان به شهرستان دشتستان و کنگان اشاره کرد.
گرگور بافی
گرگور نوعی تور ماهیگیری است که با فلز ساخته می‌شود و بوشهر یکی از مهم‌ترین مراکز گرگور بافی است. بیشتر صیادان بوشهری ابتدا گرگورهای خود را با نوعی چوب هندی و چینی که در بوشهر «باصچیل» نامیده می‌شود، تهیه می‌کردند. تقریباً از ۶۰ سال پیش با وارد شدن سیم بکسل توسط کشتی‌های بین‌المللی به شهر، صیادان از این سیم‌ها و باصچیل برای ساخت تور استفاده می‌کردند. بعدها در حدود سال‌های اول دهه ۴۰ با وارد شدن سیم‌های مخصوص گالوانیزه که ساخت کشور بلژیک و انگلیس بود، گرگورها کاملاً سیمی شدند و بافت آن باسیمی خاص انجام می‌شد.
در حال حاضر گرگور باسیم فلزی گالوانیزه و به شکل نیم‌کره بافته می‌شود و مردان مسئولیت بافت آن رادارند. ارتفاع گرگور به‌تناسب نوع شناور و محل صید،۳ تا ۱ متر است. استفاده از گرگور باعث می‌شود تا ماهی زنده و با کمترین آسیب صید شود. از مراکز مهم تولید گرگور می‌توان به شهرستان‌های دیلم، گناوه و دیر و کنگان اشاره کرد.
لنج و قایق سازی (گلافی)
لنج و قایق‌سازی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین صنایع‌دستی بوشهر است که سابقه آن به دوره افشاریه برمی‌گردد.
لینک های مرتبط :
معرفی استان بوشهر