معرفی شهر بوشهر|بندر بوشهر

معرفی شهر

بندر بوشهر  تلفظ یکی از شهرهای استان بوشهر و مرکز استان بوشهر از استان‌های جنوب غربی ایران است. جمعیت این شهر در سال ۱۳۹۰ خورشیدی بالغ بر ۱۹۵،۲۲۲ نفر بوده‌است.

بندر بوشهر در بخش مرکزی استان بوشهر، در ارتفاع ۱۸ متری از سطح دریا و در منطقهٔ ساحلی خلیج فارس واقع شده و آب و هوای نیمه بیابانی گرم دارد. این شهر از سمت شمال، غرب و جنوب به خلیج فارس محدود شده‌است.

نام بوشهر در کتاب‌ها و اسناد تاریخی، تحت نام‌های مختلفی نظیر «رام اردشیر»، «ابوشهر»، «لیان» و «ریشهر» به ثبت رسیده‌است.

بیشتر مردم بوشهر به زبان فارسی تکلم می‌کنند. بندر امروزی بوشهر را نادرشاه افشار در ۱۷۳۶ میلادی رونق دوباره بخشید. نام این محل پیش از آن ریشهر بود.

بندر بوشهر به خاطر عواملی مانند صیادی، وجود نیروگاه اتمی، کشتی سازی و صادرات از این بندر رونق اقتصادی گرفته‌است.

هم اکنون ۱۸ اسفند سالروز تأسیس مدرسه سعادت روز بوشهر نام گرفته شده است.

نام بوشهر

بنای بوشهر به اردشیر ساسانی نسبت داده شده و نام اصلی آن «رام اردشیر» بوده‌است. گفته می‌شود که «رام اردشیر» به مرور زمان به «ریشهر» تبدیل شد. به نظر می‌رسد که بوشهر تحریف شده ریشهر- همان شهر قدیمی است. در عصر هخامنشی از تمدنهای بزرگ در ایران تمدن لیان بوده‌است که برخی به اشتباه نام آن را از نام‌های بوشهر می‌دانند. هم اکنون نام خیابانی در بازار بوشهر به همین نام است طبق آثار کشف شده در منطقه باستانی هلیله و ریشهر نام این سرزمین ژرمانسیکابوده‌است. همچنین در آثار باستانی شوش از این بندر نام برده شده‌است. در زمان اسکندر نام آن به موزامبری تغییر یافت.

نام دیگر اباشهر در زمان اردشیر بابکان به معنی شهر بابک و بعد از آن بوشهر به معنای شهر پایین بدلیل اختلاف سطحی که با ریشهر داشته‌است.

پیشینه

بنای بوشهر را به اردشیر ساسانی نسبت داده‌اند. در کارنامه اردشیر بابکان به وجود بندری به نام بوخت اردشیر اشاره شده که در کنار مدارک دیگر نشان دهنده اهمیت خلیج فارس برای شاهان آغازین ساسانی است. اهمیت این بندر چنان بود که بوخت اردشیر با جاده ای به کازرون و شیراز وصل می شد و از آن کالاهای صادراتی به مناطق دیگر حمل می شدند.

ولی بوشهر کنونی که تاریخچه ۳۰۰ ساله دارد را «ابومهیری» پسر شیخ ناصرخان آل مذکور (ناخدا باشی کشتی‌های نادرشاه و بنیان گذار خاندان آل مذکور) در سال هزاروصدوپنجاه قمری (۱۱۱۴ش/ ۱۷۳۵م) پایه‌گذاری کرد، علت تاسیس این شهر به دلیل این بود که نادر شاه می‌خواست بندری در جنوب بسازد و همچنین نیروی دریایی را تاسیس کند.

این بندر چنان پر رونق شد که به عنوان رقیب بزرگی برای بندر بصره به حساب می‌آمد. این شکوفایی تجاری تا آنجا پیشرفت که «حاج محمد شفیع» اجازه چاپ و نشر اسکناس رایج بوشهر را به دست آورد و این امتیاز تا برقراری بانک شاهی، در بوشهر باقی بود.

بندر بوشهر از اولین مراکزی بود که دارای صنعت چاپ سنگی شد و همچنین بعدها در صنعت یخ سازی و برق پیشرو بود، مردم این شهر از اولین مردمان ایران بودند که با نشریات و مجلات آشنا شدند از اولین نشریات بوشهر می‌توان به روزنامه‌هایمظفری. خلیج ایران و ندای جنوب اشاره کرد، همچنین به دلیل رونق و موقعیت خاص اولین نمایندگی‌های شرکتهای تجاری و کنسولگری دولت‌های خارجی از جمله بریتانیا، آلمان و روسیه و امپراطوری عثمانی در این شهر دایر شد ولی این رونق با توسعه راه آهن به خرمشهر منتقل شد.

جبههٔ ساحلی بافت قدیم بوشهر در سال ۱۳۷۸ تحت شمارهٔ ۲۳۶۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

منظرهٔ شهر آمیزه‌ای از رنگ‌های سفید، زرد و قهوه‌ای است. بافت شهر بوشهر از حدود هفتاد سال پیش یعنی پس از جنگ جهانی اول رونق خود را از دست داده و مصالح مورد نیاز آن که از آفریقا و هند تأمین می‌شده کم‌تر در دسترس بوده و ساکنین اصلی شهر شروع به ترک آن و مهاجرت به سایر نقاط کشور کرده‌اند.

پس از جنگ دوم جهانی این مساله شدت گرفته و پس از انقلاب اسلامی نیز با تخریب بیش از یک چهارم این بافت توسط ادارهٔ بندر سیر صعودی این مهاجرت و تخریب شدت چند برابر یافته و هم اکنون به صورت نیمه ویرانه‌ای درآمده‌است.

روز ملی بوشهر

هم اکنون ۱۸ اسفند ماه سالروز تاسیس مدرسه سعادت روز بوشهر نام گرفته شده است. هم اکنون در مورد روز بوشهر نظراتی بر طبق این که ۱۲ شهریور ماه، سالروز شهادت رئیس علی دلواری روز بوشهر باشد بیان شده است.

جغرافیا

موقعیت

بندر بوشهر در بخش مرکزی استان بوشهر، در ارتفاع ۱۸ متری از سطح دریا و در منطقهٔ ساحلی خلیج فارس واقع شده و آب و هوای نیمه بیابانی گرم دارد. این شهر از سمت شمال، غرب و جنوب به خلیج فارس محدود شده‌است.

آب و هوا

میانگین دما در تیرماه (گرم‌ترین ماه سال) ۳۳ درجهٔ سانتی‌گراد، در دی‌ماه (سردترین ماه سال)، ۱۴ درجهٔ سانتی‌گراد، در فروردین‌ماه ۲۰ درجهٔ سانتی‌گراد و در مهرماه ۲۸ درجهٔ سانتی‌گراد می‌باشد و میانگین سالانهٔ دما ۲۵ درجهٔ سانتی‌گراد است.

 
محلات و مراکز شهری

محله‌های دهدشتی، شنبدی، کوتی و بهبهانی چهار محلهٔ قدیمی بندر بوشهر هستند.

از دیگر محله‌های این بندر می‌توان از صلح‌آباد، جُفره، جفره علی‌باش، جفره ماهینی، سنگی، شکری (بهشت صادق)، باغ زهرا، جبری، شغاب، کوی فرهنگیان، عالی‌آباد، رونی، سبزآباد، جلالی، مخ بلند، دواس، تل کوتی، بن مانع، عسلو، هلالی، نیدی، خواجه‌ها، دستک، ریشهر، امام‌زاده، سرتل، تنگک (شمالی، وسطی، جنوبی)، تنگک غریب، تنگک محمد جعفری (رئیس)، تنگک زنگنه، نیروگاه اتمی، هلیله، بندرگاه، دروازه، چاه‌کوتاه، آب طویل، توحید.

محلات سنتی ساحلی یا قطب‌های صیادی محلی که در دو قسمت شرق و غرب بوشهر قرار دارند، شامل محلات جفره (مفگه)، صلح‌آباد و جبری می‌گردد. و نیز محلات جنوبی تنگک غریب به دیگر نام تنگک صفری و نیز تنگک اول، تنگک محمدجعفری به دیگر نام تنگک رئیسی و نیز تنگک دوم، تنگک زنگنه به دیگر نام تنگک سوم.

همچنین پایگاه ششم شکاری از مراکز مهم نظامی بندر بوشهر می‌باشد.

محله‌های شهر بوشهر

دهدشتی، شنبدی، کوتی و بهبهانی، صلح‌آباد، جُفره، جفره علی‌باش، جفره ماهینی، سنگی، عاشوری، شکری (بهشت صادق)، هلالی، باغ زهرا، جبری، شغاب، کوی فرهنگیان، عالی‌آباد، ستم‌آباد، ظلم‌آباد، بهمنی، رونی، سبزآباد، پودر، جلالی، مخ بلند، دواس، تل کوتی، بن مانع، نیدی، خواجه‌ها، دستک، ریشهر، امامزاده، رایانی، سرتل، تنگک (شمالی، وسطی، جنوبی)، تنگک غریب، تنگک محمد جعفری (رئیس)، تنگک زنگنه، نیروگاه اتمی، دروازه، توحید

ساکنان کنونی

در حال حاضر اکثریت ساکنان شهر بوشهر، اهل همین بندر هستند. ولی در بین جمعیت غیربومی، اهالی کازرون، شیراز، آبادان، دشتستان و دشتی و تنگستان بیشترین درصد را نسبت به سایر غیربومی‌ها دارند. گویش قدیمی شهر بوشهر گونه‌ای از زبان فارسی است که به گویش بوشهری موسوم است.

رسانه‌ها

صدا و سیما

نوشتار اصلی: صدا و سیمای مرکز بوشهر

نوشتار اصلی: شبکه بوشهر

نوشتار اصلی: رادیو بوشهر

صدا و سیمای مرکز بوشهر که شامل دو بخش تلویزیونی و رادیویی است، برنامه‌های متعددی را پخش می‌کند. شبکه بوشهر هم اکنون هر روز به مدت ۱۷ ساعت برنامه‌های خود را به مخاطبان ارائه می‌کند.
رادیو بوشهر نیز به‌عنوان یکی از رادیوهای محلی کشور هم‌اکنون فعالیت می‌کند.

نشریه‌ها

بوشهر سابقه صد ساله در داشتن مطبوعات دارد. تبادل فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بوشهر با نقاط دیگر جهان موجب ارتقاء فرهنگی سیاسی و گسترش نشر و چاپ روزنامه‌ها و هفته‌نامه‌های مختلف از دوران مشروطیت در بوشهر شده‌است. روزنامه‌ها و هفته‌نامه‌هایی چون ندای جنوب، سنگلاخ، دریاکنار، پست خلیج، عرشه، طلوع، مظفری، اصلاح، ندای حق و... در دهه‌های گذشته تا زمان کودتای سال ۱۳۳۲، در بندر بوشهر، چاپ، نشر و توزیع می‌شده‌است. بعد از انقلاب ایران با تاخیر چند ساله، اولین هفته نامهٔ بوشهر «آئینه جنوب» در سال (۱۳۷۳) نشر گردید. نسیم جنوب دومین هفته‌نامه استان بوشهر و قدیمی ترین نشریه در حال انتشار بوشهر از اسفندماه ۱۳۷۶ تاکنون است.

آئینه جنوب، نسیم جنوب، آوای بهارستان، ماهرویان، خبر بوشهر، لیان، پیغام، شناشیر، خلیج فارس، فایز، دلوار، صدای بوشهر، سینیز، نصیر جنوب، اتحاد جنوب، دریای جنوب، دریادلان، میثاق منتظران، دلیران تنگستان از نشریات بوشهرند.

حمل ونقل شهری و برون شهری

اتوبوس شهری

سازمان اتوبوسرانی بوشهر و حومه برای خدمات رسانی به مردم ۱۲۰ دستگاه اتوبوس در اختیار دارد که در تمام مسیرهای شهری تردد دارند.

تاکسی

علاوه بر حضور دو سیستم تاکسی بی‌سیم هماهنگ با سامانه یکپارچه کشوری (۱۸۳۳) و دیگری (۱۸۴۴)، نزدیک به ۱۵۰۰ تاکسی گردشی، خط ویژه (مانند تاکسی فرودگاه و تاکسی پایانه مسافربری)، تاکسی بانوان، دفتر تاکسی تلفنی و مسافربرهای شخصی در شهر فعالیت دارند.

فرودگاه

بندر بوشهر دارای یک فرودگاه بین‌المللی است که جزو سه فرودگاه قدیمی کشور می‌باشد. پروازهای بین‌المللی این فرودگاه به کشورهای عراق، سوریه، عربستان سعودی و کشورهای حوزهٔ خلیج فارس چون امارات متحده عربی انجام می‌شود. پروازهای داخلی نیز در مسیرهای بوشهر به تهران، جزیره کیش، اصفهان، شیراز، مشهد، عسلویه و خارک انجام می‌شود.

میانگین پرواز از فرودگاه بین‌المللی بوشهر ۷۰ پرواز در هفته می‌باشد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این فرودگاه بدون سانحه بودن آن است. هم اکنون کار مطالعات احداث فرودگاه جدید بوشهر آغاز شده‌است و قرار است این فرودگاه در ۲۵ کیلومتری بندر بوشهر با پنج هزار هکتار وسعت ایجاد گردد. احداث این فرودگاه نیاز ۱۰۰ سال آینده استان بوشهر را برطرف می‌نماید. فرودگاه جدید بوشهر به گونه‌ای جانمایی شده‌است که در مرکز شش شهر گناوه، برازجان، دلوار، خورموج، اهرم و بوشهر قرار گرفته‌است.

پایانه مسافربری

بندر بوشهر دارای یک پایانه مسافربری است که واقع در میدان آزادی می‌باشد.

شبکه راه‌آهن

محور راه آهن شیراز-بوشهر-عسلویه هم اکنون در دست ساخت است.

قطعه اول پروژه به طول ۳۷ کیلومتر و قطعه دوم نیز به طول ۶۱ کیلومتر با اعتباری بالغ بر ۵۱ میلیارد تومان آغاز شده‌است.

این محور از ایستگاه مرودشت در شمال شیراز آغاز و پس از عبور از رحمت‌آباد، ایزدخواست، فتح‌آباد، کوار، فیروزآباد، فراشبند، کلمه، اهرم و چغادک به بوشهر منتهی می‌شود. ادامه این محور نیز از اهرم شروع و پس از خورموج و بندر کنگان به بندر عسلویه منتهی خواهد شد.

به لحاظ وجود تأسیسات عظیم در پارس جنوبی و به منظور ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و توسعه فعالیت اقتصادی محور بوشهر به سمت عسلویه در اولویت قرار گرفته‌است. تأمین اعتبار این پروژه توسط وزارت راه و نفت صورت گرفته‌است. طول کل پروژه راه آهن شیراز - بوشهر - عسلویه ۶۴۷ کیلومتر می‌باشد.

هتل‌ها

    هتل دلوار؛ خیابان چهارباندی

    هتل سیراف (رضا، سابق)؛ خیابان امام خمینی (سنگی)

    هتل پرواز :خیابان ساحلی، روبروی پارک مرجان

    مهمانسرای ایران؛ خیابان صفوی

    مهمانسرای سعدی؛ خیابان حافظ

    مهمانسرای کسری؛ خیابان نادر

    مهمانسرای قصر طلائی؛ خیابان لیان

    مهمانسرای جهانگردی؛ خیابان ولی عصر

بازارها

    بازار صفا (بوشهر، میدان ششم بهمن)

    پاساژ زیتون (بوشهر، خیابان مطهری)

    بازار روز (بوشهر، خیابان شهدا)

    پاساژ ملت (بوشهر، خیابان شهداء)

    پاساژ آزادگان (بوشهر، خیابان شهداء)

    پاساژ آزادی (بوشهر، خیابان شهدا)

    پاساژ لیان (بوشهر، خیابان لیان)

    مرکز خرید بوشهر (بوشهر، خیابان لیان)

    بازار قدیم (بوشهر، خیابان لیان)

    بازار وسایل دست دوم (بوشهر، چراه نادر)

    جمعه بازار (بوشهر، جنب پارک شغاب)

    بازار ماهی فروشان (بوشهر، خیابان شهداء، بازار روز)

بیمارستان ها

شماری از بیمارستان‌های بندر بوشهر عبارتند از:

    بیمارستان ۲۴۰ تختخوابی شهدای خلیج فارس بوشهر،

    بیمارستان بنت الهدی بوشهر،

    بیمارستان پایگاه هوایی،

    بیمارستان نیروگاه اتمی بوشهر،

    بیمارستان تأمین اجتماعی بوشهر،

    بیمارستان کودکان حضرت علی‌اصغر بوشهر،

    بیمارستان امیرالمؤمنین،

    مرکز جراحی دی،

    مرکز جراحی حضرت قائم (عج)،

    بیمارستان حضرت قائم (عج) (در حال احداث)

غذا و رستوران

در بوشهر رستوران‌های متعددی وجود دارد، این رستوران‌ها شامل رستوران‌های سنتی ایرانی و بین‌المللی می‌باشد. غذاهای محلی بوشهر قلیه ماهی، قلیه میگو و قیمه‌است. غذاهای غربی فست فود نیز طرفداران زیادی مخصوصاً بین جوانان و کودکان دارد. مغازه‌های ساندویچ و پیتزافروشی و همچنین رستوران‌ها و غذا فروشی‌های سنتی که غذاهای محلی تهیه می‌کنند، نیز وجود دارند. از سال‌های دور اماکنی با نام قهوه خانه‌های سنتی نیز در بوشهر وجود داشته‌است.

دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی

    دانشگاه خلیج فارس

    دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر.

    دانشگاه علوم پزشکی بوشهر

    دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات استان بوشهر

    دانشگاه پیام نور مرکز بوشهر

    دانشگاه جامع علمی کاربردی بوشهر

    مرکز تربیت معلم بنت الهدی صدر بوشهر

    موسسه غیرانتفاعی لیان بوشهر

    موسسه غیرانتفاعی خرد بوشهر

    آموزشکده فنی و حرفه‌ای سماء بوشهر.

    دانشکده فنی بوشهر، واقع در شهر بوشهر که به تازگی به دانشکده‌ها پیوسته و دارای رشته‌های فنی از جمله مکانیک خودرو، عمران، کامپیوتر، الکترونیک و الکتروتکنیک و همچنین صنایع شیمیایی می‌باشد که در سال‌های آتی دوره کارشناسی هم در این دانشکده برقرار خواهد بود.

مراکز تجاری

مجتمع تجاری، تفریحی و مسکونی زیتون بوشهر، مراکز خرید ملت، آزادی، بوشهر، لیان و آزادگان در کنار بازارهای سنتی چون بازار صفا، بازار قدیمی، بازار شهرداری و بازار روزفعال هستند. هم اکنون پروژه تجاری- اداری ای نیز با نام زیتون ۲ بوشهر با مساحت تقریبی ۴۰،۰۰۰ متر مربع مراحل پایانی طراحی خود را سپری می‌نماید که بلا درنگ پس از اتمام مراحل طراحی وارد فاز ساخت خواهد شد. یکی دیگر از مجتمع‌های تجاری در دست احداث در بندر بوشهر مجتمع تجاری خورشید می‌باشد.

این مجتمع بزرگ تجاری و تفریحی شامل یک طبقه زیرزمین و سیزده طبقه بالای آن است و دارای کارکرد تجاری در طبقات اولیه و فضای پارکینگ در طبقه سوم و هتل در طبقات بالایی است به طوریکه لابی هتل در طبقه ششم قرار دارد. مجتمع خورشید علاوه بر بخش‌های تجاری و اقامتی، دارای بخش‌های اداری و چندین سالن کنفرانس و آمفی تئاتر، کتابخانه، رستوران، کافی شاپ، سالن‌های ورزشی و بدنسازی، شهر بازی، استخر شنا، کلینیک درمانی، تراس‌های رو به دریا و حیاط سبز نیز می‌باشد.

عزاداری سنتی بوشهر

مداحان بوشهری نقش ارزنده‌ای در روایت حماسه بزرگ عاشورا و انتقال آن به نسل‌های امروزی داشته‌اند که می‌توان از آقایان حاج عبدالحمید دشتی فرد (ناخدا)، حاج مصطفی گراشی، مرحوم جهانبخش کردی زاده (بخشو) و... یاد کرد و شاعرانی همچون: مرحوم سید جواد عین الملک، سید محمد هاشمی فرد (ساجد)، محمود موجی و... نام برد.

شاعران و مداحان این دیار قرن هاست که با سروده‌ها و نوای توحیدی خود پیام و خاطره نهضت عاشورا را در اذهان زنده نگهداشته‌اند. در عزاداری مردم بوشهر به واقعه بزرگ کربلا از زاویه‌های گوناگون پرداخت شده و در آن‌ها حماسه دشت نینوا، مظلومیت اهل بیت (ع) و قساوت یزید و یزیدیان به زیبایی هر چه تمام عرضه شده‌است. بوشهر یکی از مهم ترین کانون‌های عزاداری عاشورای حسینی در ایران محسوب می‌شودو همه ساله پذیرای گردشگران بسیاری از اقصی نقاط ایران در ماه‌های محرم و صفرمی باشد. سینه‌زنی سنتی بوشهر برای همگان شناخته شده‌است، دسته‌های سینه‌زنی از دایره‌های متفاوتی تشکیل شده و سبک و سیاق خاص خودش را دارد به طوری که از دور کُند شروع و به دور تند ختم می‌شود.

نوحه‌هایی که در مراسم عزاداری خوانده می‌شود باید با حرکات دست و پا همخوانی داشته باشد از این رو افراد مجرب، حلقه‌هایی درونی دسته‌های سینه‌زنی را تشکیل داده که شکلی منحصربه‌فرد دارد و بیشتر از اشعار غزل در آنها استفاده می‌شود، لذا اشعار نوحه نیز باید بر اساس دستگاه چهارگاه باشد. در پایان مراسم سینه‌زنی که برخی آن را «یزله» و یا «حیدری» می‌نامند که ریتم تندی دارد و جوانان با شرکت در آن، احساسات خود را تخلیه می‌کنند.

در این مراسم، افراد با گرفتن کمر یکدیگر، همگی در یک ستون قرار گرفته و سعی می‌کنند حرکاتی شورانگیز داشته باشند. مراسم سینه‌زنی در بوشهر بر عکس تمام شهرهای ایران که در آن مردم به صورت دسته‌جمعی در خیابان‌ها حضور دارند بیشتر در مساجد متمرکز است. برای دانلود مراسم صوتی و تصویری از عزاداری سنتی بوشهر می‌توانید به ویلاگ عزاداری سنتی بوشهر رجوع کنید

شهرک‌های توریستی

با توجه به این که استان بوشهر دارای ۷۰۷ کیلومتر ساحل مشترک با خلیج فارس است و نظر به وجود مناطق پارس شمالی و جنوبی، نیروگاه اتمی و سایر ظرفیت‌های صنعتی و تجاری در استان بوشهر، هم اکنون عملیات اجرایی احداث شهرک توریستی بوشهر واقع در منطقهٔ ویژه اقتصادی بوشهر با مساحت ۱۲۷ هکتار آغاز شده و زیرسازی حدود ۴۰ درصد آن نیز به انجام رسیده‌است.

از جمله امکانات این شهرک استادیوم ورزشی چند منظوره ۱۵ هزار نفره، شاپینگ‌های ورزشی، اماکن بهداشتی، بیمارستانی، بازارچه بین‌المللی، پارک آبی، هتل و بسیاری دیگر از خدمات رفاهی می‌باشد. یکی دیگر از جاذبه‌های توریستی این شهرک کوه مصنوعی با ارتفاع ۷۵ متر می‌باشد؛ در ارتفاع ۳۰ متری این کوه مصنوعی نیز، برجی ۱۴ طبقه احداث می‌شود که دارای کافی شاپ، رستوران، شهربازی و سایر مکان‌های تفریحی است.

مناطق ویژه اقتصادی

    منطقه ویژه اقتصادی بوشهر

    منطقه ویژه اقتصادی صدف

مراکز تاریخی و دیدنی

از اماکن دیدنی این شهر می‌توان به مراکز ذیل اشاره نمود:

    تندیس شیخ حسین خان چاه کوتاهی

    ریشهر

    آب انبار قوام

    خانه قاضی

    عمارت دهدشتی

    مدرسه گلستان

    بافت شهر بوشهر

    خانه قاضی

    امامزاده عبدالمهیمن

    عمارت کلاه‌فرنگی بوشهر

    عمارت گلشن

    کلیسای ارامنه گریگوری

    گورستان مهاجمین انگلیسی

    قبر جنرال

    عمارت کوتی

    مدرسه سعادت

    ریشهر

    عمارت ملک بوشهر

    آرامگاه اصفهانی

    معبد خدا دریا

    کلیسای مسیح مقدس

    قلعه هلندی‌ها

    کنیسه یهودیان

    قبرستان انگلیسی‌ها

    عمارت حاج رئیس

 لینک های مرتبط :

معرفی استان بوشهر