از ارومیه چه سوغاتیهایی همراه خود بیاوریم؟
شهر ارومیه که در استان آذربایجان غربی واقع شده است با بناها، مساجد، کلیساها، خانهها و دروازههای تاریخی بی شمار یکی از شهرهای زیبا و مهم ایران محسوب میشود. پیشنهاد میکنم حتما حداقل یک بار سفری به این شهر دوست داشتنی بزنید. یکی از سوالات مطرح در سفر به ارومیه این است که سوغات ارومیه چیست ؟ در این مطلب از پایگاه اینترنتی امور سعی کردهایم که به این سوال پاسخ دهیم. با ما همراه باشید.
سوغات ارومیه چیست ؟
بدون شک مشهورترین سوغات ارومیه نقلهای طعم دار این شهر میباشد. کمتر کسی در ایران وجود دارد که طعم کم نظیر این نقلها را در کنار یک فنجان چای نچشیده باشد. نقل ارومیه به دلیل بافت نرمی که دارد به نام نقل ابریشمی نیز شناخته می شود. امروزه این نقلها در اقصی نقاط ایران در دسترس مردم است. روند تهیه نقلهای ارومیه به طور کامل توسط دستگاه انجام میشود. اما در گذشته برای تهیه این نقلها به صورت دستی شکر را ذوب کرده سپس با آب مخلوط و با استفاده از مواد مختلف آن را طعمدار میکردند که از انواع آن، میتوان به وانیلی، دارچینی، زعفرانی، گل محمدی و بید مشک اشاره کرد. برای داخل نقلها نیز، از مغز بادام، گردو و پسته استفاده میشده است. از محاسن این نقلها باید گفت که آنها جایگزین بسیار مناسبی برای قند محسوب میشوند.
نقل بید مشک
شاید بتوان گفت نقل بید مشک، محبوبترین و مشهورترین نقل ارومیه میباشد. از آنجا که بید مشک از گیاهان بومی ارومیه است سبب شده تا در تهیه و طعم بخشیدن به نقلها نیز از آن استفاده شود. روند طعمدار کردن نقل بید مشک به این صورت است که خلال بادام را به عنوان مغز، در گیاه بید مشک خشک شده قرار میدهند و سپس ترکیب شکر و آب را همانند یک روکش به آن اضافه میکنند و در پایان نیز برای داشتن عطر بیشتر عرق بیدمشک به آن افزوده میشود.
نقل گل محمدی
مراحل تهیه نقل گل محمدی و نقل بید مشک مشابه هم میباشد. تفاوت ظاهری آن با دیگر نقلها این است که برای روکش آن از گلهای محمدی خشک بهره میبرند. بدون شک ظاهر زیبا و بوی بینظیر گل محمدی سبب جذب هر ذائقهای به این نوع از نقل خواهد شد.
حلوای هویج ارومیه
حلوای هویج و گردو از محبوبترین حلواهای ارومیه محسوب میشود. حلوای هویج که به عنوان دسر طبخ میشود از ترکیب شیره انگور، هویج رنده شده و مغز گردو تهیه میشود. طرز تهیه حلوای هویج ارومیه به این شکل است که ابتدا هویج رنده شده را پخته و سپس شیره انگور و شکر، به آن افزوده میشود. زمان تهیه و سرو حلوای هویج در ارومیه، اغلب میهمانیها و بطور خاص در شب یلدا است. این حلوا علاوه بر اینکه در منزل طبخ میشود در کارگاههای بزرگ و کوچک نیز به شکل صنعتی تولید میشود و در بازارهای سنتی ارومیه آن را به عنوان سوغات به مسافران و گردشگران ارائه میدهند.
حلوای گردو
در پاسخ به سوال سوغات ارومیه چیست یکی از موارد اشاره شده همواره حلوای گردو است. قدمت این حلوا به قرنها پیش باز میگردد. حلوای گردویی به جهت داشتن گردو و شیره انگور دارای طبع بسیار گرمی میباشد و به همین دلیل در روزهای سرد سال بسیار مورد استفاده قرار میگیرد.
روش تهیه حلوای گردو به این صورت است که در یک دیگ مسی شیره انگور، گلوکز و شکر را حرارت میدهند و بعد از اینکه مواد به جوش آمد گیاه چوبک را به آن میافزایند و به مدت دو تا سه ساعت با دستگاه مخصوصی هم میزنند تا سفت شود و در پایان مغز گردو و پسته به آن افزوده میشود. شهرت و محبوبیت این حلوا به حدی است که علاوه بر مصرف این حلوا در ارومیه مقدار بسیاری از آن به دیگر نقاط ایران صادر میشود و به عنوان یک سوغات محبوب از شهر ارومیه مورد توجه بسیاری از مردم است.
عرقیات ارومیه
استان آذربایجان غربی و بالاخص شهر ارومیه به دلیل وجود آب و هوای بسیار مساعد و تنوع بسیار زیاد گیاهان دارویی و کوهی، شهر مستعدی در زمینه تولید عرقیات است. عرقیاتی که هریک خواص درمانی خاصی دارد. مشهورترین عرقیات ارومیه، بادرنجبویه و بید مشک میباشد. ما در اینجا به معرفی و بیان برخی از این خواص میپردازیم:
عرق بید مشک به دلیل عطر و طعم خاصی که داراست مصارف بسیاری دارد. از این عرق برای تهیه شربت و معطر کردن غذا استفاده میشود. گذشته از این مصارف، عرق بیدمشک دارای خواص دارویی از قبیل تقویت قلب، درمان سرگیجه و درمان کم خونی نیز میباشد.
عرق بادرنجبویه نیز علاوه بر اینکه برای معطر کردن غذا و شربت استفاده میشود، دارای خاصیت دارویی از جمله تنظیم فشارخون، درمان نارسایی قلبی و البته نشاط آور میباشد.
عرق بومادران از دیگر عرقیاتی است که در ارومیه تولید میشود از این عرق برای درمان عضله ضعیف قلب استفاده میشود. همچنین عرق بومادران برای تشنج و صرع و جنونهای خفیف مفید است.
در طب سنتی اثبات شده که عرق بهار نارنج برای درمان تپش قلب، رفع سکسکه و تقویت قلب مناسب است.
عرق برگ گردو برای کاهش قند خون و درمان حساسیتهای پوستی مفید میباشد.
گلاب از دیگر عرقیات تولید شده در این شهر است و علاوه بر اینکه در تهیه شیرینی و شربت استفاده میشود برای تقویت اعصاب نیز مفید است.
عرق برگ بید، تب بر، خوابآور ومسکن میباشد و برای درمان سردرد مورد استفاده قرار میگیرد.
عرق شاتره برای تصفیه خون، رفع خارش بدن و درمان حساسیتهای پوستی مفید میباشد.
عرق گزنه برای کاهش قند خون، استحکام لثه و درمان عفونتهای جلدی مناسب است.
عرق بابونه اشتهاآور و صفرابر بوده و برای تقویت معده و اعصاب مورد استفاده قرار میگیرد.
عرق کرفس در طب سنتی خواص زیادی دارد و علاوه بر درمان رماتیسم و درد مفاصل برای درمان چربی خون و رقیق شدن خون مناسب است.
گفته میشود که عرق هفت گیاه قند میتواند بیماری قند خون را به طور کامل درمان کند.
عرق یونجه برای درمان پوکی استخوان، قند خون و تقویت عمومی بدن و همچنین اعصاب مفید میباشد.
عرق پیچک ضد قارچ بوده و برای درمان و پیشگیری لکههای پوست دست و صورت مناسب است.
عرق کاکوتی اشتهاآور و ضد قارچ میباشد و برای تقویت معده، سوءهاضمه و درد مفاصل مفید است.
عرق نسترن علاوه بر درمان سردرد، درد معده و ورم کلیه برای تقویت قلب نیز عالی بوده و در طب سنتی بسیار مورد توجه است.
عرق کیالک برای کبد و تشنجهای عصبی مورد استفاده قرار میگیرد.
عرق کاهو ملین بوده و برای کاهش فشار خون، چربی خون و حساسیت پوستی مفید است.
عرق گل گاو زبان نشاط آور است و برای تقویت اعصاب و رفع دلتنگی مناسب میباشد.
عرق ترخون مقوی معده، ضد میکروب و برای دستگاه گوارش مفید است.
عرق شنبلیله چاق کننده است و قند خون را افزایش میدهد.
خاکشیر مسکن بوده و بیشتر برای شستشوی رودهها و رفع گرمی بدن مورد استفاده است.
عرق شاه اسپرم مناسب برای سوءهاضمه و دل درد میباشد و برای تقویت قلب و معده مناسب است.
بیشتر بخوانید: عرقیات گیاهی
شما میتوانید در بازار سنتی شهر ارومیه تمامی عرقیات معرفی شده در بالا را تهیه کرده و از آنها برای تسکین دردها و یا تقویت بدن خود استفاده کنید.
شیرینیهای سنتی
از دیرباز قنادان و مردم ارومیه به تهیه و طبخ شیرینیهای سنتی میپرداختند. از محبوبترین شیرینیهای سنتی ارومیه میتوان به باستخ، سوجوق، تنور شیرینی سی، دوشاب حلوا، تره حلوا، نساء حلوا اشاره کرد.
لوزانک (باستخ)
ماده اصلی تشکیل دهنده شیرینی باستخ نشاسته و شیره انگور است. این شیرینی شباهت بسیاری به مسقطی دارد. روش پخت شیرینی باستخ، بدین صورت است که شیره انگور، نشاسته، آب و گلاب را باهم ترکیب میکنند و روی حرارت قرار میدهند پس از آماده شدن، مواد را در ظرفی میریزند و قطعه قطعه میکنند و در انتها برای تزیین، روی آن گردوی خرد شده قرار میدهند.
سوجوق
سجوق شیرینی و سوغات مشهور بسیاری از شهرهای ایران، از جمله مراغه، اراک وملایر میباشد البته امروزه این شیرینی در اقصی نقاط ایران در دسترس است. مواد تشکیل دهنده سجوق شیره انگور، نشاسته و گلاب میباشد. پیشنهاد میکنم در سفر خود به این شهر نیز سوجوق را به عنوان سوغات ارومیه تهیه کنید.
تنور شیرینی سی
این شیرینی، سوغاتی بسیار خوبی از این سفر به یاد ماندنی است. طریقه طبخ تنور شیرینی سی بدین شکل است که ابتدا ماست و آرد سفید را ترکیب کرده و پس از افزودن شکر و فرم دادن خمیر، زرده تخم مرغ را به آن اضافه میکنند و داخل سینی پهن کرده و درنهایت داخل تنور قرار میدهند.
نانهای سنتی ارومیه
تنور چره
این نوع نان در روستاهای آذربایجان پخته میشود. مواد به کار رفته در نان تنور چره آرد گندم، نمک و آب است.
یخاچره
این نان از ترکیب آرد گندم و شیر تهیه میشود و روی آن را نیز با زرده تخم مرغ میپوشانند.
ارده
برای تهیه این نان، با ترکیب آرد و شیر، خمیر نان را به وجود میآورند. بعد از تقسیم خمیر به قطعات کوچک، روی آن را با زرده تخم مرغ پوشانده و در روغن سرخ میکنند.
جزلا چره
این نان، از ترکیب آرد، کمی پیاز و دنبهای پخته میشود که روغن آن گرفته شده است.
تاواچره
مواد به کار رفته در نان تاواچره اعم از آرد گندم، آب و گردو میباشد.
صنایع چوبی ارومیه
از هنرهای قدیمی شهر ارومیه که از قرون گذشته به جا مانده است و اکنون به عنوان سوغات ارومیه بسیار محبوب است، میتوان به منبتکاری اشاره کرد. علاوه بر منبتکاری هنرهای پیکرتراشی، قلم زنی و معرق کاری، در شهر ارومیه رواج دارند. هنرمندان منبت کار این شهر، هنر خود را در قالب جعبههای تزیینی، تابلوها و ظروف چوبی به نمایش گذاشته و به عنوان سوغات ارومیه عرضه میکنند. منبت کاران این شهر برای ساخت آثار خود از چوب گردو بهره میبرند.
این هنرمندان، چوب مورد نیاز خود را در فصل پاییز و زمستان که زمان برش آنهاست از شهر سنندج تأمین میکنند و دلیل این امر نیز جنس مرغوب و رنگهای مناسب چوب درختان این شهر است. از طرحهای زیبای مورد استفاده در آثار منبت شهر ارومیه گل و مرغ، گل و بوته و ختایی میباشد. قطعا بهترین سوغات و ارمغان سفر از این شهر زیبا یکی از آثار هنرمندان منبت کار شهر ارومیه است.
منبع : زرین نم
جاذبه های گردشگری ارومیه که در پایگاه اینترنتی امور به معرفی آن پرداخته شده است به شرح زیر می باشد ،با کلیک بر روی هرکدام میتوانید اطلاعاتی در زمینه آن مکان پیدا کنید:
معرفی جاذبه های گردشگری استان آذربایجان غربی
پل میان گذر دریاچه ارومیه
کلیسای حضرت مریم ارومیه
دریاچه مرزی دالامپر
پارک اللرباغی ارومیه
سد شهر چای
تفرجگاه بند ارومیه
دهکده تفریحی چی چست ارومیه
بازی های محلی آذربایجان غربی
سوغاتی های ارومیه
بنای سه گنبد ارومیه
پارک تخم مرغی ارومیه
آبشار شملکان
پیست اسکی خوشاکو
معرفی شهرستان ارومیه
ما را در ادامه مطالب و محتوا های آتی دنبال کنید:
شهر ارومیه، شهر اشنویه، شهر بوکان، شهر پلدشت، شهر پیرانشهر، شهر تکاب، شهر چالدران، شهر چایپاره، شهر خوی، شهر سر دشت، شهر سلماس، شهر سیه چشمه، شهر شاهین دژ، شهر ماکو، شهر مهاباد، شهر میاندوآب، و شهر نقده