تاریخ انبیاء (از آدم خلیفة اللّه (ع) تا خاتم رسول اللّه (ص))
صعود ادریس به آسمان
درباره کیفیت صعود ادریس به آسمان مطالبی وجود دارد. از جمله اینکه در پاره ای از روایات آمده که خداوند یکی از فرشتگانش را مورد خشم خود قرار داد و بال و پرش را قطع کرد و او را به زمین فرود آورد. در روایتی گویند که خداوند فرشته را در یکی از جزیره ها انداخت و سالها در آن جزیره بود تا ادریس به پیامبری مبعوث شد و در جایی دیگر گویند که آن فرشته در زمان ادریس نبی درست در کنار وی فرود آمد.
فرشته به نزد ادریس آمد و از او خواست تا نزد خداوند واسطه شود تا خداوند او را ببخشد و بالهایش را به او باز گرداند و ادریس هم چنین کرد. ادریس سه روز روزه داشت و شبهای زیادی به عبادت و نماز ایستاد و در سحر روز سوم، دعای او در حق فرشته به
[38]
اجابت رسید و خداوند از وی درگذشت و بال و پرش را به وی برگرداند.
فرشته مزبور که رهین منّت ادریس بود به آن حضرت عرض کرد؛ آیا حاجتی داری؟ ادریس گفت: آری، می خواهم مرا به آسمان ببری تا ملک الموت را دیدار کنم زیرا فقط با یاد وی زندگی بر من گوارا نیست.
ادریس روزها را به مراقبت از نفس و عبادت و روزه و شبها را به بیداری و عبادت خدا سپری کرد و رزق و روزی او از جانب خدا می رسید. اعمال صالح او به اندازه تمام اعمال نیک مردم زمان خودش بود. ملک الموت که کثرت و فراوانی عبادت ادریس را می دید از خدا خواست تا او را همنشین ادریس کند. دعای او اجابت شد و نزد ادریس آمد و آن دو روزها را به روزه داری و شبها را به نماز و نیایش می گذراندند.
ادریس روزی از ملک الموت خواست تا او را به آسمان ببرد. این کار انجام شد و ادریس خود را در میان آسمانها دید، سپس از ملک الموت خواست تا ساعتی او را قبض روح کند، این عمل انجام شد و وقتی دوباره ادریس زنده شد به ملک الموت گفت؛ آنچه حس کردم خیلی سخت تر از چیزی بود که شنیده بودم. ادریس از ملک الموت خواست تا آتش جهنم را به او نشان دهد، لحظه ای پرده ها کنار رفت و هنگامی که ادریس شعله های آتش را دید بی هوش شد. ادریس دوباره از ملک الموت خواست تا بهشت را نشانش دهد، وقتی ادریس علیه السلام بهشت را مشاهده کرد، به ملک الموت گفت؛ من دیگر حاضر نیستم از این جا بروم.
خداوند فرمود؛ [(هر جانداری چشنده طعم مرگ است و همانا روز رستاخیز پاداش هایتان به طور کامل به شما داده می شود، پس هر که را از آتش به دور دارند و در بهشت در آورند قطعا کامیاب شده است. خداوند نیز خطاب به فرشته اش فرمود؛ چون ریاضت و سختی ادریس را که به خاطر من به خود روا داشت، دیدم، بر خود واجب می دانم که به پاس تواضع و عبادتش به او آرامش ابدی بدهم و طمأنینه ای ابدی در بهشت خود و در بالاترین مراتب بعد از مرگش به او عنایت می فرمایم.)(1)]
در روایتی دیگر آمده است آن هنگام که ادریس با فرشته به آسمان چهارم پرواز کرد
[39]
در آنجا ملک الموت را ملاقات کرد. ادریس به او سلام کرد و او را ناراحت و متعجب دید از او دلیلش را پرسید، ملک الموت گفت؛ خداوند به من فرموده که هرگاه تو به آسمان آمدی در میان آسمان چهارم و پنجم تو را قبض روح کنم، آنگاه به اذن پروردگار ادریس در میان آسمان چهارم و پنجم قبض روح شد.(1)
1 - سوره مریم، 57.1 - خلاصه تاریخ انبیاء، ص 18 و 19 با تلخیص و اضافات؛ قصه های قرآن، رضوی، ص 51.